Mỗi năm đến mùa thi cũng là mùa chọn trường và chọn nghề, vẫn có những bạn trẻ băn khoăn trước câu hỏi mình thích gì, hợp với ngành gì và phải học gì là phù hợp.
Có những người may mắn tìm ra sở thích và đam mê của mình nhưng vẫn có những người nhắm mắt đưa chân chọn một trường, một ngành nào đó “có vẻ tốt, dễ xin việc làm và kiếm được nhiều tiền”. Để rồi sau đó, mỗi năm lại có hàng chục ngàn cử nhân mới ra trường thất nghiệp hay không tìm được việc đúng chuyên môn của mình.
Một đời người phải dành ra thời gian từ 30 – 40 năm làm việc, vì thế tìm được một công việc phù hợp với bản thân và yêu thích công việc đó là cực kỳ quan trọng. Thấu hiểu điều đó, tác giả Ryu Murakami đã viết nên cuốn sách Thích gì làm mấy (tựa gốc là Tuổi 13 đón chào nghề nghiệp) với lời gợi ý gần 400 nghề nghiệp trên đủ mọi lĩnh vực. Quyển sách được xuất bản năm 2003 đã gây được tiếng vang lớn và tạo cảm hứng cho giới trẻ Nhật Bản, tính đến năm 2012 đã bán được 1,3 triệu bản.
Sách bắt đầu bằng việc tìm ra bạn thích gì. Từ thích đọc sách, chăm sóc động vật, ca hát, diễn xuất, vẽ vời cho đến thích mày mò chế tạo, thích ra nước ngoài, thậm chí là thích sưu tập, thích khói lửa… tác giả đều có thể gợi ý những công việc liên quan.
Nếu thích ngắm nhìn và chăm sóc cây cỏ thì có thể trở thành nông dân, nghệ nhân bonsai hay kỹ sư công nghệ sinh học. Nếu thích ca hát thì ngoài trở thành ca sĩ hay nhạc sĩ ra, người đọc còn được gợi ý trở thành DJ, kỹ thuật viên âm thanh, nhà sản xuất âm nhạc. Thích chế tạo đồ vật thì có thể trở thành nhà thiết kế nội ngoại thất, thợ mộc, thợ hồ, quản lý xây dựng…
Chỉ cần tìm ra sở thích của mình thì không quá khó để khám phá ra công việc phù hợp với bản thân. Ở mỗi công việc, tác giả đều mô tả kỹ càng nội dung và mục đích làm việc, gợi ý con đường học tập và tích lũy kinh nghiệm, nêu rõ thuận lợi, khó khăn và tiềm năng của công việc.
Đây là bước tiếp cận đầu tiên để người đọc có thể tìm hiểu sâu hơn về nghề nghiệp mà mình có hứng thú. Để đó là công việc “khiến chúng ta dù nỗ lực bao nhiêu, hao tổn tâm trí vì nó nhiều cách mấy cũng không hề chán nản và muốn từ bỏ.”
Sách viết dành cho lứa tuổi thiếu niên – cụ thể là lứa tuổi 13. Đây là lúc mà trẻ đã bắt đầu thôi mơ mộng và có những khái niệm thực đầu tiên, dần tìm hiểu con người và khẳng định tính cách của mình. Vì thế định hướng sớm sở thích của trẻ ngay từ bây giờ là điều cần thiết. Sách phù hợp không chỉ cho các bạn trẻ muốn tự khám phá bản thân mà còn với các bậc phụ huynh muốn tìm hiểu thêm về con của mình và sớm đưa ra những định hướng phù hợp.
Để khám phá ra sở thích và đam mê của mình vốn không phải là dễ dàng, tìm ra được một công việc phù hợp với năng lực và sở trường của bản thân càng là một hành trình dài của việc tìm tòi và khám phá. Vì thế càng bắt đầu sớm, chúng ta sẽ càng có nhiều thời gian để học hỏi và lựa chọn hơn.
“Nghề nghiệp không đơn thuần là công cụ làm ra tiền. Bằng cách làm việc, ta sẽ có được những xúc cảm quan trọng, cần thiết cho sự tồn tại, đó là cảm giác thỏa mãn và thành tựu cũng như xây dựng được lòng tự tôn của bản thân, đồng thời thiết lập thêm nhiều mối quan hệ bạn bè, đồng nghiệp.
Ngoài ra, thông qua công việc của mình, chúng ta có thể tích lũy thêm nhiều kiến thức, cập nhật thông tin, trau dồi kỹ năng, từ đó tự phát triển bản thân và dần dần có khả năng lý giải được nhiều điều xảy ra trong xã hội và thế giới.”
Nghề nghiệp là cái khẳng định giá trị của bản thân, khẳng định mình là ai và tồn tại vì mục đích gì. Không có bất kỳ nghề nào là danh giá hay thấp kém, cũng không phải kiếm được nhiều tiền là thành công, mà thành công là khi chúng ta có thể làm chủ được con người mình, làm những điều mình yêu thích, để đạt được ý nghĩa tối thượng của cuộc sống là vui vẻ và hạnh phúc.
Làm công việc mình yêu và yêu công việc của mình, thì đó chính là công việc mà ta không cần phải làm việc bất kỳ ngày nào.
