Nằm trong tập Em Làm Ơn Im Đi, Được Không, truyện ngắn Họ Đâu Phải Chồng Em có chủ đề chung nói về sự lúng túng, ngoại hình, sự chấp nhận, kiểm soát, ám ảnh, sự ích kỉ và bất an.
Câu chuyện được kể theo ngôi thứ ba bởi một người kể chuyện ẩn danh. Từ đoạn mở đầu, chúng ta đã thấy Raymond Carver muốn nói đến sự lo lắng trong ngoại hình. Đầu tiên ta có thể cảm giác được rằng Earl cảm thấy khó chịu với chính bản thân bởi cuộc bàn tán về ngoại hình của Doreen, người vợ anh khi cô đang lấy kem. Mặc dù Earl không đối đầu với những gã đàn ông đó để bảo vệ Doreen, khi về đến nhà ta có thể thấy rằng những lời bình luận của mấy gã đó làm ảnh hưởng đến Earl. Có thể những điều mà người khác nghĩ về Doreen đã làm nội tâm Earl cảm thấy thực sự bất an. Bằng cách nào đó, ngoại hình của Doreen là một phần bổ sung cho Earl, ít nhất là trong mắt anh. Điều đó có thể nói lên rằng Earl coi việc nhận xét khiếm nhã, tiêu cực hay một lời khen ngợi đến Doreen có thể là một cái nhìn tiêu cực đến anh.
Earl cũng đang thể hiện sự bất an của mình (về cân nặng của Doreen và điều đó phản ánh con người anh) bằng cách kiểm soát Doreen. Điều này thể hiện bằng thực tế rằng trong câu chuyện anh nói với Doreen rằng cô cần phải giảm cân. Ta có thể thấy được rằng điều đã gợi ý cho Earl về chuyện này chính là những lời bình luận của mấy người khách ở quán cà phê. Thay vì chấp nhận Doreen là chính cô, Earl đang cố thay đổi điều đó. Qua sự thay đổi này, người đọc cũng có cảm giác rằng Earl có lẽ hơi ám ảnh vì chuyện này. Sự ám ảnh thể hiện ở chỗ anh liên tục ghi lại việc sút cân của Doreen khi cô đang đứng trên bàn cân.
Mặc dù Raymond Carver nói rõ cho chúng ta qua lời của những người đồng nghiệp rằng cô đang giảm cân quá nhanh, Earl vẫn cứ một mực ép Doreen phải theo chế độ ăn uống phản khoa học của anh. Earl nói rằng “họ đâu phải chồng em” để thể hiện rằng Doreen ngoan ngoãn nghe lời, thay vì bằng vai phải lứa với anh. Đây là một chi tiết nổi bật thể hiện ham muốn kiểm soát. Earl phải kiểm soát bằng được Doreen. Việc cô giảm được cân còn quan trọng hơn là có một cuộc sống lành mạnh.
Carver cũng muốn đào sâu thêm về sự ích kỉ trong truyện ngắn này. Ta biết được rằng Earl đang thất nghiệp và cả gia đình đang dựa vào tiền mà Doreen kiếm được và không phải để nợ nần, nhưng mặc dù đếm từng đồng tiền boa mà Doreen kiếm được, anh ta vẫn ra ngoài chơi uống rượu ngay cả khi gia đình họ không có đủ tiền để anh làm thế. Và việc anh ăn tối ngoài quán cà phê là lãng phí khi cả nhà họ còn chẳng có tiền để làm điều đó. Carver làm sáng tỏ thêm sự ích kỉ bằng thực tế rằng Earl muốn Doreen thay đổi, chẳng phải là vì muốn tốt cho cô. Điều duy nhất mà Earl quan tâm là những gì mà người khác nghĩ về anh qua ngoại hình của Doreen.
Carver cũng làm sáng tỏ thêm về vấn đề ngoại hình khi Earl đang cân Doreen. Anh nhận thấy rằng có chân cô có mạch máu màu xanh và cau mày. Chi tiết quan trọng này cũng nói lên sự khó chịu của Earl trước ngoại hình của Doreen. Một lần nữa Earl lại thể hiện rằng anh ta không chấp nhận được Doreen là chính cô. Điều này cũng được thể hiện ở việc Earl chẳng bao giờ hỏi Doreen rằng cô cảm thấy thế nào dù cho khi cô đang ốm nằm trên giường hay anh đến chỗ quán cà phê cô làm việc. Điều duy nhất mà anh tập trung vào là việc Doreen giảm cân, dù nó có lành mạnh hay không.
Phần kết của câu chuyện cũng thật sự thú vị. Qua phản ứng của người đàn ông ở quầy thu ngân, người đọc nhận ra rằng Earl là người duy nhất để ý đến ngoại hình của Doreen. Anh cần người đàn ông ở quầy thu ngân đó ca ngợi ngoại hình của Doreen, và chi tiết này nhấn mạnh sự bất an của Earl và anh cần dựa vào người khác để khẳng định bản thân. Một điều nổi bật khác ở phần cuối truyện ngắn này là khi đồng nghiệp của Doreen hỏi cô rằng “thằng hề nào đây?”, cô đã trả lời rằng “Đây là chồng tớ. Anh ấy là nhân viên bán hàng”. Qua câu nói này, Carver đã thể hiện sự trớ trêu trong mối quan hệ của hai người. Doreen coi Earl là chồng, trong khi anh chỉ coi cô như một món hàng để bán.
Theo Sittingbee.com.
