Chiến Tranh, Thủ Đoạn, Sự Điên Rồ Của Đế Quốc Và Quá Trình Hình Thành Trung Đông Hiện Đại

World Cup 2022 mới diễn ra ở đất nước Qatar đã trở thành một dịp để nhiều đôi mắt hướng về Trung Đông với mong muốn được hiểu và vén tấm màn bí ẩn về vùng đất này.

Với phần đa độc giả Việt Nam, hiểu biết về Trung Đông vẫn còn dừng ở một ấn tượng mơ hồ về sa mạc, dầu mỏ, chiến tranh, sự giàu có… Tuy nhiên, quá khứ, lịch sử của vùng đất này ra sao trong hành trình lịch sử chung của nhân loại? Những giá trị nào của nền văn minh này đã và đang hiện diện trong đời sống của chúng ta mà ta chưa hay biết? Đã từng tồn tại những nền văn minh, những đế chế cổ-trung đại nào ở vùng đất này?… 

Lawrence xứ Ả-Rập: Chiến tranh, thủ đoạn, sự điên rồ của đế quốc và quá trình hình thành Trung Đông hiện đại là tác phẩm của nhà văn và phóng viên chiến trường người Mỹ Scott Anderson, sẽ góp phần làm sáng tỏ câu chuyện về sự hình thành của Trung Đông hiện đại, và từ cái nhìn sâu vào quá trình đó giúp ta hiểu được những vấn đề hiện tại họ đang đối mặt. 

Thomas Edward Lawrence hay ”Lawrence xứ Ả-rập” là một sĩ quan Quân đội Anh nổi tiếng với vai trò trong Cuộc nổi dậy của Ả-rập chống sự thống trị của Đế quốc Ottoman – Thổ Nhĩ Kỳ trong những năm 1916 – 1918. Lawrence vừa là chứng nhân vừa là người tham dự trong một số sự kiện quan trọng nhất dẫn đến việc hình thành Trung Đông hiện đại. Cuốn sách Lawrence xứ Ả-Rập của Anderson sẽ tập trung vào T.E. Lawrence trong câu chuyện giữa anh và ba nhân vật khác, những người đại diện cho các thế lực ở Trung Đông trong Thế chiến I. 

Đầu tiên là điệp viên Đức Curt Prüfer. Prüfer đang làm việc với người Ottoman để làm suy yếu sức mạnh của Đế quốc Anh ở Trung Đông. Nhân vật chính thứ hai là Aaron Aaronsohn, nhà nông học định cư ở Palestine. Ông đã thành lập một trạm thực vật trên bờ biển Palestine, với hai mục tiêu là tiến hành các thí nghiệm khoa học và thúc đẩy công cuộc phục quốc Do Thái. Ông cũng điều hành một mạng lưới gián điệp Do Thái của riêng mình. Nhân vật quan trọng thứ ba là William Yale, một người Mỹ lần đầu tiên đến Trung Đông với tư cách là nhân viên của Standard Oil. Trong chiến tranh, anh ta phục vụ Bộ ngoại giao Mỹ và hoạt động gắn liền với tình báo Anh. Nhân vật trung tâm của cuốn sách là T.E. Lawrence, nhà khảo cổ học người Anh-Ireland, được đào tạo tại Oxford. Từ một nhà khảo cổ học đang khai quật những tàn tích ở Syria, năm 1917, anh trở thành một trong những nhân vật nổi bật của Thế chiến I, chiến đấu với cả kẻ thù và chính phủ của chính mình để giành lấy những gì mà mình đã hình dung cho người dân Ả-rập.

Đan xen với bốn câu chuyện kể này là hàng loạt câu chuyện và nhân vật phụ đáng chú ý. Chúng ta sẽ gặp Enver Pasha (bộ trưởng chiến tranh Ottoman), Sarah (em gái của Aaron Aaronsohn, người đã bỏ chồng để thiết lập đội ngũ gián điệp của riêng mình), ba người con trai của Vua Hussein là Faisal, Abdullah và Ali ibn-Hussein (sau này lần lượt là vua của Iraq, Jordan và Hejaz), cùng nhiều nhân vật khác.

Bốn nhân vật lịch sử trên sẽ lần lượt tham gia vào những trò chơi ngầm phức tạp và các cuộc đối đầu tay đôi, từ đó giúp kiến tạo Trung Đông hiện đại, định hình nên thế giới mà chúng ta đang sống ngày nay. Phạm vi rộng hơn này cũng cho phép Anderson truy tìm nguồn gốc của những rạn nứt chính trị ngày nay, bao gồm xung đột Ả-rập – Do Thái, chủ nghĩa Hồi giáo và vai trò của ngành dầu khí ở Trung Đông.

Dựa trên nhiều năm nghiên cứu tài liệu sơ cấp chuyên sâu, Lawrence xứ Ả-rập đã ghi lại trọn vẹn cách sự điên rồ của quá khứ tạo ra nỗi thống khổ của hiện tại, đồng thời cung cấp bối cảnh có giá trị cho câu chuyện về T.E. Lawrence. Đây là một trong những cuốn sách lịch sử khách quan, toàn diện, dễ đọc và có ảnh hưởng nhất về lịch sử Trung Đông; một tài liệu tham khảo thiết thực cho sinh viên, các nhà nghiên cứu và những độc giả quan tâm đến lịch sử Trung Đông nói riêng, lịch sử thế giới nói chung.

Lawrence xứ Ả-rập cũng là cuốn sách đầu tiên mở đầu cho Tủ sách Lịch sử Trung Đông của Omega Plus.