Tôi đã và đang bước đến một giai đoạn kì lạ trong cuộc đời — một giai đoạn của những khao khát mới: tôi muốn hạnh phúc được đến với những người xung quanh mình, tôi muốn họ tự nghĩ về bản thân mình theo cách tốt đẹp nhất. Tôi đã dành phần lớn cuộc đời mình để mong cầu người khác nghĩ rằng tôi thật đặc biệt. Nhưng giờ đây, mọi chuyện đã thay đổi. Tôi dần cảm thấy quen với việc làm người khác vui lòng.
Có lẽ cách rèn luyện hiệu quả nhất là chú ý đến những từ ngữ và cụm từ nho nhỏ có thể khiến người khác vui vẻ. Sau đó, hãy tiến thêm một bước nữa: thêm chúng vào các cuộc trò chuyện hằng ngày.
Những cụm từ dưới đây không có tác dụng gạ gẫm người khác lên giường. Nếu người anh em nào đang có ý định đọc hết bài này để “học ăn, học nói, học gói em về” thì xin lỗi nhé, ở đây chúng tôi không làm thế. Đây đơn giản chỉ là một bài góp nhặt về những điều mọi người thích nghe. Chúng làm người khác cười. Và thú thật thì, khóe môi tôi cũng muốn cong lên khi nghe được những lời này.
1. “LÚC ẤY, EM ĐANG NGHĨ VỀ ANH.”
Gần một năm trước đây, tôi bảo với Tom Kuegler (tôi chỉ mới nói chuyện với cậu ấy được vài lần trước đó) rằng tôi gặp khó khăn trong việc che giấu những âu lo của mình. Vài ngày sau, tôi nhận được một tin nhắn thế này: “Em vẫn đang nghĩ về anh, và em mong rằng anh vẫn đang làm tốt.” Tôi vốn đã quý Tom rồi, nhưng kể từ khi nhận được tin nhắn ấy, thì tôi siêu siêu thích cậu ấy luôn — cả vợ tôi cũng vậy. Chỉ với một câu duy nhất, tôi biết tình bạn giữa chúng tôi nhất định sẽ dài lâu.
Ví dụ này có thể hơi phóng đại, nhưng nếu bạn đang nghĩ về ai đó, hãy để họ được biết. Bạn có biết phần tốt nhất trong câu nói này là gì không? Là sự thật. Những gì bạn đang nói hoàn toàn có thật. Chúng ta nghĩ về người khác suốt ngày, và việc nói cho họ về điều đó sẽ giúp cải thiện một mối quan hệ.
“Lúc ấy, anh đã nghĩ đến em, rồi anh chợt nhận ra chúng ta đã lâu chưa nói được câu nào với nhau.”
“Em rất mừng vì anh đã gọi cho em. Em cũng đang nghĩ về anh.”
2.“TRÔNG CẬU TUYỆT LẮM.”
Nếu bạn định công kích tôi vì tôi dùng câu này để kết bạn chứ không phải người yêu, thì cứ nghe tôi nói trước đã. “Tuyệt” ở đây chỉ mang nghĩa vui vẻ, mạnh khỏe, thoải mái mà thôi.
“Cũng lâu rồi mình mới gặp nhau nhỉ? Trông cậu tuyệt lắm.”
Phụ nữ vẫn khen nhau suốt đấy thôi, vậy đàn ông chúng ta khen nhau thì có gì sai? Ông bạn Brian Pennie của tôi đã từng nói thế này: “Mỗi lần được người khác khen tuyệt, tôi thấy mình kì vĩ lắm.”
3.“CẬU NGHĨ THẾ NÀO?”
“Anh rất tò mò về kinh nghiệm của cậu với W.”
“Cậu có thể nói thêm cho tôi về Z không?”
“Em muốn xin vài lời khuyên về Z, có được không ạ?”
Hầu hết mọi người thích chia sẻ những kinh nghiệm của mình. Họ thích nói về những gì mình đã học được. Họ yêu thứ cảm giác khi biết rằng lời nói của mình được tôn trọng và quan điểm của mình được đánh giá cao. Vậy nên, khi trò chuyện với người khác về một vấn đề rõ ràng là quan trọng đối với họ, hãy ngỏ ý lắng nghe những suy nghĩ của đối phương. Tôi cam đoan cách làm này sẽ khiến đối phương đánh giá bạn cao hơn. Thêm vào đó, tình bạn sẽ rất hiếm khi kết thúc trong thất bại nếu bạn chịu khó học hỏi những suy nghĩ, cảm xúc và quan điểm của đối phương.
4. “ANH YÊU CÁI CÁCH EM NHÌN NHẬN THẾ GIỚI”
Tôi không biết gì về bạn, nhưng tôi thích được khen rằng mình thú vị.
“Mỗi lần ở cùng em, anh lại học được vài điều mới.”
“Thú vị thật đấy. Trước đây, anh chưa bao giờ nghĩ được như vậy.”
Những cụm này đã đưa tôi lên tận mây xanh luôn.
Hãy tự mình thử cụm này đi. Lần tới, khi có ai đó kể cho bạn nghe những điều thú vị, hãy phản hồi bằng cách cho họ biết chúng thú vị như thế nào. Không nhiều cụm từ có thể khiến người khác cảm thấy mình đặc biệt hơn cụm “Anh yêu cái cách em nhìn nhận thế giới” đâu.
5. “LẦN TRƯỚC GẶP NHAU, EM ĐÃ NÓI VỚI ANH VỀ [X]”
Hôm qua, tôi có nói chuyện với ông bạn Nick Wignall sau hơn một tháng không liên lạc. Tôi đếm được ba lần anh bắt đầu một chủ đề trò chuyện với câu “Lần trước gặp nhau, ông có nói với tôi về [X]. Giờ mọi chuyện thế nào rồi?” Tôi thực sự có cảm giác rằng anh rất quan tâm đến tôi. Cứ cho anh là một nhà tâm lý học được đào tạo bài bản, và tính chất công việc yêu cầu anh phải trở thành một người giỏi lắng nghe đi. Nhưng bạn không cần phải đến trường trong suốt một thập kỉ để học cách thêm cụm từ này vào các cuộc nói chuyện thường nhật của bạn đâu.
“Lần trước gặp nhau, em đã nói về dự án mới của em. Giờ nó thế nào rồi?”
“Trước em có nói mẹ em không được khỏe. Anh mong là bác đã khỏe hơn.”
Không có chi tiết nào là quá nhỏ khi sử dụng cách nói này. Thực chất, bạn càng để ý đến tiểu tiết thì càng tốt. Sự quan tâm đến mẹ của người khác là bạc. Lời hỏi thăm đến họ là vàng. Lời khen tuyệt vời nhất mà bạn có thể dành cho người khác chính là thể hiện cho họ thấy rằng bạn đang lắng nghe họ.
6. “EM ĐÃ LÀM THEO LỜI KHUYÊN CỦA ANH ĐẤY.”
Ba tuần trước, tôi cùng Niklas Göke dạo bước trên đường phố Barcelona để nói về cuộc sống và công việc viết lách. Tôi tình cờ nói về một điều gì đó, và vài ngày trước, tôi có nhận được một tin nhắn của Nik. Cậu nói rằng cậu đã làm theo lời khuyên của tôi và đã tạo ra được những khác biệt đáng kể trong công việc của mình. Tôi rạng rỡ cười. Nik đã giúp tôi rất nhiều. Vậy nên, khi tôi biết rằng mình đã cho cậu ấy một chỉ dẫn tốt, tự tôi có cảm giác rằng bản thân thật tuyệt vời.
“Em đã nghe theo lời khuyên của anh và để chiếc máy tính ở cốp xe. Nhờ đó, em đã không còn gặp quá nhiều khó khăn khi muốn tránh xa mọi công việc của mình. Thật đúng là một món quà trời cho. Cảm ơn anh nhé.”
Như tôi đã nói, mọi người thích được người khác lắng nghe. Nhưng thứ họ thật sự trân trọng là một câu khen ngợi rằng họ thật tốt đẹp, rằng lời nói của họ đã tạo nên những tác động tích cực đến cuộc sống của một ai đó khác.
7. “TÔI NHỚ CẬU.”
Tôi sống tại một thị trấn nhỏ thuộc vùng Catalunya, một nơi cách xa những người bạn thân nhất của tôi 6000 dặm. Thời gian qua đi, các cuộc trò chuyện cũng ngày càng thưa thớt. Nhưng cứ độ một lần mỗi tháng, tôi lại nhận được tin nhắn từ một người bạn nào đó. Họ nói rằng họ nhớ tôi. Tôi yêu những tin nhắn ấy.
Hãy thử bắt chuyện với một người bạn cũ ngay hôm nay, hãy hỏi họ có khỏe không và nói rằng bạn nhớ họ. Hãy cho họ biết rằng bạn đang nhớ đến họ và đề cập đến một chuyện có thể khiến họ mỉm cười. Bạn sẽ chỉ mất một giây để nhắn tin cho họ mà thôi, nhưng hành động ấy sẽ giúp cho tình bạn của hai người kéo dài đến hết đời.
8. “TÔI RẤT NGƯỠNG MỘ [X] CỦA CẬU.”
Mỗi một người trên thế giới đều có những phẩm chất đáng ngưỡng mộ. Hãy chú ý đến đối phương và cho họ biết bạn tôn trọng họ nhường nào. Cách làm này sẽ không bao giờ hủy hoại một mối quan hệ.
“Mình thật sự ngưỡng mộ cách mà cậu đối xử với mọi người. Xem mọi người đáp lại cậu kìa, tốt quá đi mất.”
“Anh thật sự ngưỡng mộ dũng khí của em. Nếu điều tương tự xảy đến với anh, anh không nghĩ mình có thể giải quyết được.”
Lại một lần nữa, việc quan tâm tiểu tiết và phát hiện những chi tiết nhỏ hoặc chú ý đến những tiến bộ của người khác trong một lĩnh vực nào đó là rất quan trọng đối với họ.
“Ôi, trình độ tiếng Tây Ban Nha của cậu tốt lên nhiều quá. Mình thật sự ngưỡng mộ tính cần cù của cậu.”
9. “TÔI YÊU NĂNG LƯỢNG CỦA CẬU.”
Tôi không có dữ kiện về câu này, nhưng tôi dám cá rằng sẽ chẳng có ai trên hành tinh này lại rời đi với vẻ mặt ủ ê sau khi nghe được câu:
“Cậu sở hữu nguồn năng lượng tuyệt vời nhất. Cậu luôn làm mình cảm thấy tốt hơn.”
“Anh yêu thứ cảm xúc do em mang lại.”
“Mình thực sự ngưỡng mộ nguồn năng lượng tích cực của cậu.”
“Mỗi lần ở cạnh anh, em đều cảm thấy rất vui.”
Dĩ nhiên, những câu này nghe có hơi sến súa. Nhưng sau 41 năm cuộc đời, tôi đã học được rằng, cho phép bản thân trở nên sến súa một chút theo thời gian lại là một trong những điều tốt nhất mà bạn có thể làm cho các mối quan hệ của mình.
10. “TÔI NHÌN THẤY THỨ NÀY, VÀ NÓ NHẮC TÔI NHỚ VỀ CẬU.”
Chủ Nhật vừa rồi, điện thoại tôi đánh một tiếng ‘bíp’: một tin nhắn mới đến từ ông bạn John Gorman: “Tôi vừa đọc được một bài viết hay lắm, tôi nghĩ ông cũng sẽ thích nó đấy ông bạn.” John có thể nổi danh với tài làm phụ nữ cảm thấy đặc biệt, nhưng tôi phải thú thật với bạn đọc rằng, sau khi đọc được dòng tin nhắn ân cần kia của ông bạn mình, gò má tôi cũng âm ấm rồi đây này. Tin nhắn này có thể chỉ tốn của John 10 giây mà thôi, nhưng nó đã tỏ ra rất hữu hiệu trong việc dỗ vui tôi.
Nếu bài hát bạn đang nghe gợi cho bạn nhớ về Summer 09’ — hãy gửi nó cho người thường nghe Summer 09’ cùng bạn. Nếu bộ phim bạn xem gợi cho bạn nhớ về một người nào đó — hãy cho họ biết. Nếu bạn nhìn thấy một đôi tất ngộ nghĩnh có giá $5 mà một người bạn của bạn chắc chắn sẽ thích $ — hãy mua chúng. Khi tôi còn là một chàng thanh niên, mẹ tôi thường bảo phụ nữ thích những món quà bất ngờ vào những thời điểm bất ngờ. Nhưng hóa ra mấy gã đàn ông trung lưu như chúng tôi cũng giống vậy đó.
11. “CẢM ƠN VÌ ĐÃ LÀM MỘT NGƯỜI TỬ TẾ.”
Một trong những mục tiêu của tôi khi viết bài này là chỉ lấy những câu tử tế mà đàn ông nói với đàn ông để làm ví dụ. Chỉ có Chúa mới biết rằng đàn ông cần nói nhiều điều tốt đẹp hơn phụ nữ. Nhưng dù sao thì tôi vẫn mong họ có thể nói được nhiều lời dịu dàng với nhau hơn. Có lẽ những cảm giác ủng hộ ấy sẽ tràn ra những khu vực khác nữa, và chúng ta sẽ đối xử với nhau theo cách tốt đẹp hơn, bất kể chủng tộc, tuổi tác, giới tính và tôn giáo.
Tuy nhiên, vào tối hôm qua, Darcy Reeder đã phá hỏng dự định của tôi bằng việc nhắn cho tôi một tin nhắn thế này: “Cảm ơn anh vì đã làm một người tử tế.” Dòng tin ấy đã đưa tôi lên tận cung trăng rồi.
Câu này nghe có vẻ ngu ngốc, nhưng tôi đã rất cố gắng để làm một người tử tế suốt vài năm gần đây, và câu nói của Darcy cũng vì đó mà trở nên cực kì, cực kì có ý nghĩa đối với tôi. Tôi dám cá rằng sẽ rất nhiều người thích câu này nếu bạn chịu nói nó. Hầu như ai cũng là người tử tế cả. Có lẽ nếu người ta chịu nói với nhau câu này nhiều hơn, thì mối quan hệ giữa người với người cũng sẽ không chật vật như bây giờ.
Trên đây là 11 cụm từ mà mọi người thích nghe.
Có thể bạn không để ý đến điều này: không câu nào trong số những câu kể trên là phức tạp cả. Trên thực tế, số cụm từ và từ đơn ghép nên chúng cũng khá là ít.
Lời nói của chúng ta ẩn chứa sức mạnh — cả tốt lẫn xấu.
Vậy tại sao ta không nói lời tử tế với nhau?
Mai Thu Hà dịch