Trước đây sống nhiều ở Trung Quốc

Phát hiện loài quý hiếm ngay trong sân nhà

Ngày 24/6, Hạt Kiểm lâm huyện Hương Khê (tỉnh Hà Tĩnh) cho biết đã phối hợp với Vườn Quốc gia Vũ Quang tiếp nhận một cá thể rùa quý hiếm do người dân trên địa bàn tự nguyện giao nộp.

Cụ thể, vào sáng ngày 22/6, chị Võ Thị Hồng Trang, trú tại thị trấn Hương Khê, bất ngờ phát hiện một con rùa có màu vàng lạ mắt, nặng khoảng 200g, đang bò trong sân nhà mình khi mở cổng.

Sau khi tìm hiểu, chị Trang nhận ra đây là loài rùa nằm trong danh sách các loài động vật nguy cấp, quý hiếm cần được bảo vệ nghiêm ngặt, được ghi trong Sách Đỏ IUCN năm 2012. Nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo tồn, chị đã chủ động liên hệ với lực lượng chức năng để bàn giao cá thể rùa này.

Theo các chuyên gia, cá thể rùa mà chị Trang phát hiện có tên gọi thông thường là rùa Sa Nhân, tên khoa học là Cuora mouhotii. Đây là một loài rùa sống trên cạn, cực kỳ hiếm gặp, thuộc họ rùa đầm (Emydidae) và bộ rùa (Testudinata). Loài rùa này phân bố chủ yếu tại một số quốc gia châu Á như Trung Quốc, Ấn Độ, Lào và Việt Nam.

Việc người dân phát hiện và tự nguyện giao nộp rùa quý hiếm cho cơ quan chức năng không chỉ thể hiện ý thức bảo vệ động vật hoang dã mà còn góp phần vào công tác bảo tồn đa dạng sinh học tại địa phương.

Sở hữu đặc điểm khác biệt, đối mặt nguy cơ tuyệt chủng cao

Theo thông tin từ Vườn quốc gia Cúc Phương, rùa Sa Nhân là một trong số 26 loài rùa cạn và rùa nước ngọt được ghi nhận tại Việt Nam. Tuy nhiên, có tới 24 loài trong số này đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng ngoài tự nhiên, chủ yếu do tình trạng săn bắt và buôn bán trái phép kéo dài.

Rùa Sa Nhân là loài rùa có kích thước trung bình, mai dài khoảng 18cm, với đặc điểm nổi bật là phần lưng phẳng và có ba gờ chạy dọc rõ nét, một gờ ở giữa và hai gờ bên nằm từ tấm vảy thứ nhất đến thứ tư trên mai.

Khác với một số loài rùa khác, mai của rùa Sa Nhân không có vệt xám đen, mà thường có màu vàng hoặc nâu sáng, phần viền phía sau mai có dạng răng cưa.

Rùa Sa Nhân có một số đặc điểm nhận dạng phân biệt rõ rệt giữa hai giới. Con đực thường có đuôi dài và dày hơn so với con cái. Phần đầu của loài này có kích thước trung bình, mõm ngắn hơn chiều dài mắt, da đầu chia thành các mảng lớn. Đầu có màu nâu vàng, hai bên là các vệt nâu đen nhạt đan xen với sọc trắng; cằm cùng màu với đầu, trong khi chân mang sắc nâu đen, đuôi sẫm hơn và có các hạt nhỏ lấm tấm ở phần gốc.

Hệ chi của rùa gồm năm ngón ở chân trước và bốn ngón ở chân sau. Mặt dưới các chi được bao phủ bởi các vảy lớn, có màng chi phát triển một nửa. Mép giữa tấm bìa mai và phần dưới của mai có sắc nâu đen đặc trưng.

Về tập tính sinh học, có thông tin cho rằng rùa Sa Nhân chủ yếu ăn thực vật như cỏ, và đặc biệt ưa thích giun đất. Chúng sinh sống trong các khu rừng nguyên sinh còn tốt, thường trú ẩn kín đáo dưới lớp lá rụng, thảm cỏ khô hoặc gỗ mục.

Hoạt động của chúng diễn ra chủ yếu vào mùa xuân và mùa hè, thời điểm nhiệt độ môi trường ấm áp thích hợp cho việc tìm kiếm thức ăn và giao phối. Vào mùa lạnh, loài rùa này thường rơi vào trạng thái ngủ đông để bảo tồn năng lượng. 

Trên thế giới, rùa Sa Nhân xuất hiện ở khu vực phía Đông Ấn Độ, miền Nam Trung Quốc và Lào. Còn tại Việt Nam, loài này được ghi nhận tại nhiều tỉnh có hệ sinh thái rừng núi như Lào Cai, Thái Nguyên, Tam Đảo, Ba Vì, Hòa Bình, Hà Bắc, Ninh Bình, Thanh Hóa và Nghệ An.

Hiện nay, rùa Sa Nhân là loài mang giá trị cao cả về mặt khoa học lẫn giáo dục. Chúng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp học sinh, sinh viên nghiên cứu các tập tính sinh thái trong môi trường tự nhiên. Tuy nhiên, do bị săn bắt và mua bán để làm thú nuôi cảnh, số lượng rùa ngoài tự nhiên đã suy giảm nghiêm trọng.

Chính vì thế, cần ngăn chặn tình trạng săn bắt, đồng thời đẩy mạnh công tác nhân nuôi bảo tồn tại các vườn quốc gia và khu bảo tồn nhằm phục hồi quần thể trong tự nhiên, giữ gìn nguồn gen quý cho tương lai.

(Tổng hợp)

Nguồn tin: https://cafef.vn/loai-vat-vo-cung-quy-hiem-duoc-nguoi-viet-tim-thay-lap-tuc-bao-canh-sat-truoc-day-song-nhieu-o-trung-quoc-188250624150145826.chn