Tổng cục Thuế (Bộ Tài chính) cho biết, đã thực hiện tổng hợp nhanh kết quả giải quyết hồ sơ hoàn thuế VAT tại 63 địa phương sau khi tiếp nhận ý kiến của Hiệp Hội gỗ và lâm sản Việt Nam cùng một số doanh nghiệp về vướng mắc trong giải quyết hồ sơ hoàn thuế giá trị gia tăng (VAT) xuất khẩu đối với mặt hàng gỗ và sản phẩm làm từ gỗ.
CƠ QUAN THUẾ TỪ CHỐI HOÀN 44 HỒ SƠ GIÁ TRỊ 310 TỶ ĐỒNG
Theo Tổng cục Thuế, từ đầu năm đến ngày 17/5, số hồ sơ cơ quan thuế giải quyết hoàn đạt 4.760 hồ sơ, tương ứng số tiền được hoàn 19.100 tỷ đồng.
Còn số hồ sơ doanh nghiệp hủy đề nghị hoàn là 215 hồ sơ, tương ứng số tiền đề nghị hoàn 1.514 tỷ đồng. Giải thích lý do doanh nghiệp hủy đề nghị hoàn thuế VAT, Tổng cục Thuế cho biết, sau khi doanh nghiệp gửi hồ sơ đề nghị hoàn, đã tự rà soát đối chiếu với quy định về hoàn thuế và nhận thấy hồ sơ bị thiếu, kê khai sai, cần điều chỉnh số liệu… nên cần thời gian để xem xét lại hồ sơ, sổ sách chứng từ.
Số hồ sơ cơ quan thuế từ chối đề nghị hoàn là 44 hồ sơ, tương ứng số tiền đề nghị hoàn 310 tỷ đồng. Do cơ quan thuế rà soát đối chiếu theo quy định của pháp luật nhận thấy doanh nghiệp nộp hồ sơ thiếu, sai mẫu hồ sơ đề nghị hoàn, hồ sơ đề nghị hoàn không đủ thủ tục…
Cùng đó, số hồ sơ đề nghị hoàn chưa được cơ quan thuế giải quyết là 199 hồ sơ, tương ứng số tiền đề nghị hoàn 1.119 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 4,18% so với tổng số hồ sơ cơ quan thuế giải quyết hoàn (199/4.760 hồ sơ).
Liên quan đến 199 hồ sơ đề nghị hoàn chưa được giải quyết, Tổng cục Thuế cho biết do nhiều nguyên nhân như (i) hồ sơ đang trong thời gian giải quyết theo quy định; (ii) doanh nghiệp được chuyển hồ sơ sang cơ quan công an để điều tra, xác minh; (iii) doanh nghiệp xin tạm dừng, hoãn thời gian kiểm tra; (iv) doanh nghiệp chưa cung cấp đủ hồ sơ tài liệu số liệu bởi đang chờ kết quả xác minh…
GẦN 50% SỐ DOANH NGHIỆP TRUNG GIAN BỎ ĐỊA CHỈ KINH DOANH, TẠM NGỪNG HOẠT ĐỘNG
Đặc biệt, trong quá trình giải quyết hồ sơ hoàn thuế, đối với các hồ sơ cần thực hiện xác minh, cơ quan thuế chủ yếu xác minh đến doanh nghiệp trung gian bán hàng trực tiếp cho doanh nghiệp hoàn thuế (doanh nghiệp F1).
Cụ thể, trong 548 hồ sơ cơ quan thuế thực hiện xác minh các doanh nghiệp trung gian, có 490 hồ sơ xác minh đến doanh nghiệp trung gian F1, chiếm tỷ lệ 89,4% trên tổng số hồ sơ thực hiện xác minh; 45 hồ sơ xác minh đến doanh nghiệp trung gian F2, chiếm tỷ lệ 8,2% trên tổng số hồ sơ thực hiện xác minh; 3 hồ sơ xác minh đến doanh nghiệp trung gian F3, chiếm tỷ lệ 0,55% trên tổng số hồ sơ thực hiện xác minh; 5 hồ sơ xác minh đến doanh nghiệp trung gian F4, chiếm tỷ lệ 0,95% trên tổng số hồ sơ thực hiện xác minh.
Còn lại 5 hồ sơ xác minh đến doanh nghiệp trung gian cuối cùng là người dân, hộ trồng rừng, chiếm tỷ lệ 0,9% trên tổng số hồ sơ thực hiện xác minh.
Trong 264 doanh nghiệp này, có 76 doanh nghiệp F1 tạm dừng hoạt động, 56 doanh nghiệp F1 bỏ địa chỉ kinh doanh. Cùng với đó là 56 doanh nghiệp F2 tạm dừng hoạt động, 60 doanh nghiệp F2 bỏ địa chỉ kinh doanh; 4 doanh nghiệp F3 tạm dừng hoạt động, 5 doanh nghiệp F3 bỏ địa chỉ kinh doanh. Cơ quan thuế cũng chuyển hồ sơ sang cơ quan công an của 7 doanh nghiệp trung gian.
Qua rà soát thông tin dữ liệu tổng thể của cả ngành thuế đối với các doanh nghiệp kinh doanh mặt hàng gỗ và sản phẩm từ gỗ, Tổng cục Thuế cho biết có đến 7.609 doanh nghiệp bỏ địa chỉ kinh doanh, tạm dừng hoạt động, gồm: 6.712 doanh nghiệp bỏ địa chỉ kinh doanh, 897 doanh nghiệp tạm dừng hoạt động.
“Đặc biệt trong những doanh nghiệp này, có 24 doanh nghiệp nằm trong vụ án khởi tố, điều tra về tội mua bán hóa đơn bất hợp pháp trong thời gian qua”, Tổng cục Thuế cho biết.
Chia sẻ gần đây, lãnh đạo Tổng cục Thuế cho biết, mỗi năm Tổng cục Thuế được giao nhiệm vụ hoàn thuế khoảng 150.000 tỷ đồng. Việc hoàn thuế thời gian qua được thực hiện bình thường. Tuy nhiên, thời gian vừa qua có một số vướng mắc doanh nghiệp nêu liên quan đến hoàn thuế VAT đối với hoạt động xuất khẩu nói chung và xuất khẩu dăm gỗ nói riêng.
Theo đó, trong hoàn thuế hoạt động xuất khấu, xuất hiện tình trạng doanh nghiệp vi phạm trong vấn đề sử dụng hóa đơn đầu vào bất hợp pháp, nhằm hợp thức hoá hồ sơ hoàn thuế với giá trị rất lớn.
Trước đó, năm 2021, Công an Phú Thọ phối hợp với cục thuế tỉnh lập chuyên án và phát hiện sự gian lận rất lớn về hoàn thuế trong xuất khẩu dăm gỗ. Chính từ thực tế này, việc hoàn thuế đối với hoạt động xuất khẩu cần có sự tăng cường giám sát.
Cũng theo lãnh đạo Tổng cục Thuế, dăm gỗ xuất khẩu thu gom từ các hộ trồng rừng là các cá nhân đơn lẻ, không nộp thuế, do đó, các doanh nghiệp hầu hết sử dụng các hóa đơn để hợp thức hoá đầu vào, dẫn đến các vụ án nêu trên.
Theo Tổng cục Thuế, tính chung trong năm 2022 và 5 tháng đầu năm 2023, cơ quan thuế chuyển hồ sơ của 9 doanh nghiệp trực tiếp đề nghị hoàn thuế VAT mặt hàng gỗ và sản phẩm làm từ gỗ, dăm gỗ, viên nén gỗ sang cơ quan công an để phối hợp điều tra, xác minh, chưa kể các doanh nghiệp trung gian bán hàng cho doanh nghiệp hoàn thuế nêu trên.
Nguyên nhân do doanh nghiệp có dấu hiệu sử dụng hoá đơn khống để hoàn thuế, doanh nghiệp mua hàng của doanh nghiệp có rủi ro cao về thuế…