Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có văn bản trả lời Công văn số 1164/BTC-TCHQ của Bộ Tài chính đề nghị góp ý dự thảo Nghị định về kết nối và chia sẻ thông tin trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, quá cảnh hàng hóa; xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh người và phương tiện vận tải theo cơ chế một cửa quốc gia.
LÃNG PHÍ NGUỒN LỰC KHI YÊU CẦU VCCI CUNG CẤP, CHIA SẺ THÔNG TIN
VCCI cho biết đã có công văn số 0506/PTM-PC ngày 20/4/2022 và Công văn số 2137/PTM-PC ngày 24/10/2022 góp ý dự thảo. Đối chiếu với dự thảo (phiên bản số 3), một số ý kiến của VCCI đã được tiếp thu, điều này thể hiện tinh thần cầu thị của ban soạn thảo; tuy nhiên, một số ý kiến vẫn chưa được tiếp thu, mặc dù đã có giải trình nhưng VCCI muốn trao đổi kỹ hơn một số điểm.
Cụ thể, theo quy định tại khoản 19 Điều 9 Dự thảo, VCCI là một trong những chủ thể cung cấp, chia sẻ thông tin mà mình quản lý qua Cổng thông tin một cửa quốc gia. Trong các công văn góp ý trước, VCCI đã đề xuất bỏ quy định này bởi lo chồng lấn về việc chuyển dữ liệu thông tin và việc yêu cầu cơ quan chủ quản cung cấp sẽ đảm bảo tính đầy đủ của thông tin hơn.
Theo phân tích của VCCI, Bộ Công Thương có tất cả các thông tin mà VCCI có trách nhiệm chia sẻ, cung cấp, bởi vì theo yêu cầu quản lý, VCCI phải chuyển dữ liệu tới Bộ Công Thương – cơ quan quản lý về việc cấp giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O).
Cũng theo quy định tại khoản 5 Điều 30 Nghị định 31/2008/NĐ-CP “trường hợp các cơ quan có thẩm quyền trong nước và quốc tế yêu cầu cung cấp hồ sơ, chứng từ, thông tin và tài liệu đó, thương nhân, các cơ quan, tổ chức cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa phải báo cáo Bộ Công Thương trước khi cung cấp”.
Trong khi đó, tại khoản 2 Điều 9 dự thảo quy định Bộ Công Thương cũng là chủ thể phải cung cấp và chia sẻ thông tin mà Bộ quản lý qua Cổng thông tin một cửa quốc gia, trong đó có các thông tin tương tự như thông tin VCCI cung cấp, chia sẻ.
Mặt khác, dự thảo cũng như Phụ lục II không quy định rõ, thông tin về việc cấp C/O mà Bộ Công Thương chia sẻ là những thông tin C/O được cấp bởi Bộ Công Thương hay là tất cả các thông tin C/O (bao gồm cả những thông tin của các tổ chức được ủy quyền cấp).
Vì vậy, sẽ có trường hợp cùng một thông tin nhưng cả Bộ Công Thương và VCCI đều chia sẻ qua Cổng thông tin một cửa quốc gia. Điều này sẽ là lãng phí về nguồn lực.
Việc chia sẻ thông tin qua Cổng thông tin một cửa quốc gia nên tập trung vào một đầu mối là bộ chủ quản sẽ phù hợp và giải quyết được những hạn chế nêu ở trên. Trong tài liệu gửi kèm đối với dự thảo phiên bản số 3, không thấy ban soạn thảo giải trình về nội dung VCCI trao đổi lại này.
Hơn nữa, VCCI cho rằng việc yêu cầu cơ quan chủ quản cung cấp sẽ đảm bảo tính đầy đủ của thông tin, bởi theo quy định tại Nghị định 31/2018/NĐ-CP, Bộ Công Thương có thể trực tiếp cấp C/O và/hoặc ủy quyền cho tổ chức khác cấp.
Hiện nay, ngoài VCCI còn có một số đơn vị, tổ chức khác được ủy quyền cấp C/O. Các tổ chức được ủy quyền cũng phải có trách nhiệm kết nối và chia sẻ dữ liệu về việc cấp C/O cho Bộ Công Thương.
“Bộ Công Thương là cơ quan có đầy đủ dữ liệu về các thông tin liên quan đến việc cấp C/O. Mục đích chính của quy định kết nối, chia sẻ thông tin về hoạt động cấp C/O là có được tất cả các thông tin liên quan đến hoạt động này. Vì vậy, yêu cầu cơ quan quản lý chia sẻ và kết nối thông tin sẽ đảm bảo được tính thống nhất, đầy đủ của thông tin”, VCCI nhấn mạnh.
Tuy vậy, các góp ý trên chưa được tiếp thu và được giải trình là “đề nghị giữ như dự thảo để rõ trách nhiệm đơn vị chủ quản cơ sở dữ liệu”. Trong trường hợp trên, cơ quan chịu trách nhiệm quản lý các thông tin về việc cấp C/O là Bộ Công Thương, VCCI sẽ chịu trách nhiệm đối với Bộ Công Thương về việc chuyển dữ liệu thông tin về bộ quản lý.
Trong trường hợp, dự thảo vẫn giữ quy định trên, VCCI đề nghị ban soạn thảo cân nhắc, xem xét việc VCCI phải có chi phí, nguồn nhân lực để bảo đảm việc kết nối, chia sẻ thông tin qua Cổng thông tin một cửa quốc gia.
Nếu không được hỗ trợ kinh phí cho hoạt động này, VCCI sẽ gặp rất nhiều khó khăn để có thể thực hiện một cách có hiệu quả việc kết nối, chia sẻ thông tin này.
Do đó, để đảm bảo công bằng và tạo thuận lợi cho các chủ thể thực hiện chia sẻ về kinh phí, nguồn nhân lực đảm bảo kết nối, chia sẻ thông tin, VCCI đề nghị ban soạn thảo bổ sung VCCI vào đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ về kinh phí khi chia sẻ, kết nối thông tin theo cơ chế một cửa quốc gia.
MƠ HỒ THÔNG TIN DOANH NGHIỆP PHẢI CUNG CẤP
Về các thông tin do tổ chức cung cấp, chia sẻ qua Cổng thông tin một cửa quốc gia, so với dự thảo trước, dự thảo phiên bản 3 đã sửa đổi quy định về các thông tin do tổ chức, doanh nghiệp kết nối chia sẻ qua Cổng thông tin một cửa quốc gia.
Tuy nhiên, VCCI cho rằng các thông tin mà tổ chức, cá nhân phải kết nối, chia sẻ tại Phụ lục XX lại không đủ rõ ràng, có thể kể đến như: “thông tin doanh nghiệp kinh doanh kho, bãi, cảng”, “thông tin từ doanh nghiệp xuất nhập khẩu” là những thông tin gì? Các thông tin chi tiết sẽ được quy định ở đâu?
Đây là quy định sẽ tác động đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, VCCI đề nghị ban soạn thảo quy định cụ thể các thông tin mà các đối tượng này cần chia sẻ và cần đánh giá tác động đối với quy định này.
Việc thiếu rõ ràng trên có thể khiến doanh nghiệp phải cung cấp các thông tin thuộc về bí mật kinh doanh của doanh nghiệp, cá nhân; hoặc các thông tin doanh nghiệp phải cung cấp là những thông tin đã có của các cơ quan quản lý nhà nước như: các thông tin định danh tổ chức, cá nhân; các thông tin về giấy phép, các thông tin về hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu…
