Cao chót vót như ngọn giáo núi lửa từ biển Tasman, Kim tự tháp Ball là khối đá biển cao nhất thế giới – một đỉnh cao ấn tượng được hình thành do sự xói mòn của một ngọn núi lửa hình khiên cổ xưa khoảng 6,4 triệu năm trước. Với độ cao đáng kinh ngạc là 562 mét (1.844 feet), hòn đảo nhỏ không có người ở này lại sở hữu một hệ sinh thái độc đáo với rất nhiều loài chim biển, côn trùng và một số loài thực vật đặc hữu bám vào những sườn dốc gồ ghề của nó.
Nằm cách lục địa Úc khoảng 600 km (373 dặm) về phía đông trên biển Tasman, Kim tự tháp Ball là tàn tích núi lửa bị cô lập của một lục địa ngập nước được gọi là Zealandia – cũng như đảo Lord Howe ở gần đó nhưng lớn hơn nhiều. Kim tự tháp Ball được coi là ngọn hải đăng của sự đa dạng sinh học và kỳ quan địa chất, thu hút những nhà leo núi dũng cảm và các nhà khoa học mong muốn làm sáng tỏ bí mật của nó.
Nhưng sự cô lập cũng ẩn chứa sự dễ bị tổn thương, bằng chứng là sự tuyệt chủng bi thảm của loài côn trùng hình que đảo Lord Howe (Dryococelus australis) – còn được gọi là tôm hùm cây – chỉ hơn 50 năm trước. Từng phát triển mạnh trên đảo Lord Howe, côn trùng hình que đã biến mất vào đầu thế kỷ 20, có thể chúng là nạn nhân của những con chuột đen xâm lấn quá giang đến hòn đảo trên một con tàu mắc cạn vào năm 1918.
Tuy nhiên, vào năm 2001, giữa bề mặt đá dường như cằn cỗi của Kim tự tháp Ball, các nhà khoa học đã phát hiện ra một quần thể nhỏ đang cố gắng sinh sống và cứu cả loài này đứng trước bờ vực tuyệt chủng. Tôm hùm cây đã định cư trên một bụi tràm Howeana, còn được gọi là cây trà trên đảo Lord Howe, là loài thực vật duy nhất trên Kim tự tháp Ball. Hóa ra bụi cây này đã nuôi sống toàn bộ dân số còn lại của loài này và đây là bụi cây duy nhất trên toàn bộ hòn đảo!
Bụi tràm Howeana có thể phát triển mạnh trong một kẽ hở nơi nước thấm qua các vết nứt trên đá. Vào ban đêm, côn trùng định cư gần rễ cây hoặc các kẽ đá gần đó. Ban ngày, bụi tràm là nguồn thức ăn duy nhất của côn trùng trên hòn đảo này. Làm thế nào những con tôm hùm cây có thể di chuyển từ đảo Lord Howe đến Kim tự tháp Ball vẫn còn là một điều bí ẩn, nhưng người ta suy đoán rằng những loài chim thông thường có thể đã vô tình vận chuyển chúng đến để làm vật liệu làm tổ.
Vì quần thể được phát hiện lại chỉ gồm 24 cá thể nên tôm hùm cây được mệnh danh là “loài côn trùng hiếm nhất thế giới”.
Côn trùng hình que đảo Lord Howe trưởng thành có thể dài tới 20 cm và nặng 25 gram, nhưng điều thực sự khiến chúng khác biệt là đời sống xã hội của loài này. Không giống như hầu hết các loài côn trùng, nơi những con đực và cái chỉ gặp gỡ thoáng qua với mục đích giao phối và duy trì nòi giống, những sinh vật này hình thành mối liên kết lâu dài.
Con đực và con cái kết đôi, chia sẻ thức ăn, chải chuốt cho nhau và thậm chí qua đêm nép mình vào nhau – một điều hiếm thấy trong thế giới côn trùng. Hành vi độc đáo này, được quan sát bởi các nhà côn trùng học đang nghiên cứu quần thể được phát hiện lại, đã tạo thêm một lớp hấp dẫn khác cho câu chuyện vốn đã phi thường của loài côn trùng này.
Bất chấp những nỗ lực bảo tồn, tương lai của những sinh vật tuyệt vời này vẫn bấp bênh, vì sự cô lập và nguồn tài nguyên hạn chế của Kim tự tháp Ball khiến chúng dễ bị tổn thương trước biến đổi khí hậu và những xáo trộn khác.
Việc tham quan Kim tự tháp Ball cần có giấy phép đặc biệt và kèm theo những thách thức đáng kể về thể chất, khiến chỉ những nhà nghiên cứu và nhà thám hiểm tận tâm mới có thể tiếp cận được – đây chắc chắn là tin tốt cho những con tôm hùm cây ở đây.
Ngay cả khi nhìn từ xa, câu chuyện về Kim tự tháp Ball, côn trùng hình que trên đảo Lord Howe và cây trà trên đảo Lord Howe như một lời nhắc nhở mạnh mẽ về những kỳ quan tiềm ẩn tồn tại ngay cả ở những nơi xa xôi nhất trên hành tinh của chúng ta và tầm quan trọng của nó. vai trò của chúng ta trong sự tàn lụi và bảo tồn của chúng.
Tham khảo: Earthlymission
Nguồn tin: https://genk.vn/bai-bien-cao-nhat-the-gioi-noi-sinh-song-cua-loai-con-trung-co-hanh-vi-cuc-ky-bat-thuong-20240222094939702.chn