Ngày 20 tháng 3 năm 2025, tiết Xuân phân đến, mang theo hơi thở ấm áp của mùa xuân. Đây là thời điểm thiên nhiên bừng tỉnh, dương khí dâng cao, vạn vật đua nhau khoe sắc. Nhưng đừng để vẻ đẹp ấy đánh lừa bạn! Xuân phân cũng là lúc thời tiết biến đổi thất thường: Ngày nắng ấm, đêm se lạnh, nhiệt độ chênh lệch lớn, kèm theo những cơn “rét nàng Bân” bất ngờ ở miền Bắc hay mưa ẩm kéo dài ở miền Nam. Với người trung niên và cao tuổi, khi sức đề kháng không còn dẻo dai như thuở trẻ, chỉ một chút lơ là cũng có thể khiến các bệnh cũ tái phát.
Vậy làm sao để bảo vệ sức khỏe trong tiết xuân tươi đẹp này? Hãy ghi nhớ bí quyết “1 không đóng, 2 không thổi, 3 không ngửi, 4 không ăn” – những điều tưởng chừng đơn giản nhưng lại là chìa khóa vàng để sống khỏe mạnh, tận hưởng trọn vẹn mùa xuân!
Xuân phân là thời khắc đặc biệt trong năm, khi ngày và đêm dài bằng nhau, âm dương hòa hợp. Theo “Hoàng Đế Nội Kinh”, mùa xuân là mùa “phát trần” – vạn vật sinh sôi, khí dương trong cơ thể con người cũng bắt đầu trỗi dậy mạnh mẽ. Lúc này, gan hoạt động mạnh, nhưng nếu không biết cách chăm sóc, dễ dẫn đến tình trạng “gan hỏa” bốc lên hoặc tỳ vị mất cân bằng. Hơn nữa, không khí mùa xuân còn đầy rẫy các “kẻ thù vô hình” như phấn hoa, vi khuẩn, khiến người lớn tuổi cần đặc biệt cẩn trọng. Bí quyết nằm ở việc điều chỉnh lối sống, từ cách ăn uống đến sinh hoạt, để vừa đón nhận năng lượng tươi mới của đất trời, vừa bảo vệ cơ thể trước những biến đổi bất thường.
1. Không đóng
– Không đóng cửa kín mít: Khi nhiệt độ dần ấm lên, không khí trong nhà dễ trở nên ẩm thấp. Nếu cứ đóng chặt cửa, vi khuẩn và nấm mốc sẽ có cơ hội sinh sôi, gây ra các bệnh về hô hấp như ho, viêm phế quản. Hãy mở cửa sổ từ 10 giờ sáng đến 3 giờ chiều, mỗi lần ít nhất 30 phút, để không khí trong lành tràn vào, cuốn đi những “ẩn họa” tích tụ.
– Không khép kín tâm hồn: Mùa xuân là mùa của gan, nơi điều hòa cảm xúc. Nếu cứ giữ mãi nỗi buồn hay cô đơn, gan sẽ bị “ứ khí”, dễ sinh cáu gắt, mất ngủ. Người lớn tuổi nên ra ngoài trò chuyện với bạn bè, đi dạo công viên, hoặc tập vài động tác Thái Cực Quyền dưới ánh nắng dịu dàng. Như cổ nhân từng nói: “Quảng bộ vu đình” – thong thả bước trong sân vườn, vừa hấp thụ dương khí, vừa xua tan muộn phiền.
Mỗi sáng thức dậy, mở cửa đón gió xuân, buổi trưa tranh thủ ra ngoài hít thở không khí trong lành, giữ cho tinh thần luôn thoải mái.
2. Không thổi
– Không để gió lạnh xâm nhập: Dù ngày xuân đã ấm, nhưng sớm tối vẫn có thể chênh lệch tới hơn 10 độ. Nếu vội vàng cởi bớt áo hay đứng dưới luồng gió lạnh, bạn dễ bị cảm cúm, đau khớp. Hãy bảo vệ kỹ vùng cổ, bụng và mắt cá chân – những “cửa ngõ” dễ bị gió lạnh tấn công nhất.
– Không lạm dụng điều hòa: Dùng máy lạnh quá sớm sẽ kìm hãm dương khí, khiến cơ thể tích tụ ẩm ướt, mệt mỏi. Nếu cần làm mát, hãy để điều hòa ở chế độ thông gió, nhiệt độ khoảng 20 độ C, và tuyệt đối không ngồi ngay dưới luồng khí lạnh.
– Mẹo nhỏ: Mang theo áo khoác mỏng khi ra ngoài, ở nhà ưu tiên mở cửa sổ thay vì bật điều hòa.
3. Không ngửi
– Tránh hít khí bẩn: Gió xuân mang theo bụi bẩn, khói xe, làm tổn thương phổi – lá chắn tự nhiên của cơ thể. Người lớn tuổi nên hạn chế ra đường vào giờ cao điểm, chọn nơi thoáng đãng như công viên để tập thể dục buổi sáng.
– Đề phòng chất gây dị ứng: Phấn hoa, lông tơ cây, hay bụi mạt trong nhà tăng cao vào Xuân phân, dễ gây viêm mũi, ngứa da. Hãy đeo khẩu trang khi ra ngoài, vệ sinh mũi sau khi về nhà, và thường xuyên giặt chăn ga để giảm nguy cơ dị ứng.
– Mẹo nhỏ: Sắm máy lọc không khí cho phòng ngủ, người nhạy cảm có thể dùng thuốc chống dị ứng trước mùa cao điểm.
4. Không ăn
– Không ăn đồ lạnh: Tỳ vị mùa xuân vốn yếu, ăn nhiều kem, nước đá hay rau sống lạnh dễ gây tiêu chảy, đau bụng. Thay vào đó, hãy thử cháo kê, canh khoai từ – vừa ấm bụng, vừa bổ dưỡng.
– Tránh thực phẩm “phát bệnh”: Gan dương mạnh dễ bị kích thích bởi thịt cừu hoặc thịt dê, hải sản, măng – những món có thể làm ngứa da, đau khớp tái phát.
– Hạn chế dầu mỡ: Sau mùa đông tẩm bổ, giờ là lúc ăn nhẹ nhàng để giảm gánh nặng cho gan mật, tránh đồ chiên xào quá mức.
– Giảm chua, thêm ngọt: Vị chua kìm hãm gan, trong khi vị ngọt nuôi dưỡng tỳ. Hãy ưu ái chà là, táo đỏ, mật ong, bí đỏ, và bớt dùng chanh, me.
– Mẹo nhỏ: Bổ sung rau cải thìa, rau bina, thêm chút cá hoặc đậu phụ để tăng protein mà vẫn nhẹ bụng.
Xuân phân không chỉ là một tiết khí, mà còn là cơ hội để tái tạo sức khỏe. “1 không đóng, 2 không thổi” giúp bạn điều hòa không gian sống, “3 không ngửi, 4 không ăn” bảo vệ cơ thể từ trong ra ngoài. Chỉ cần chú ý những điều nhỏ nhặt này, người trung niên và cao tuổi sẽ thấy sức đề kháng tăng lên, bệnh tật mùa xuân không còn là nỗi lo. Hãy để mùa xuân 2025 trở thành mùa của sức khỏe và niềm vui, khi bạn sống hòa hợp với thiên nhiên, tận hưởng trọn vẹn sắc xuân rực rỡ!
Nguồn tin: https://cafef.vn/bi-quyet-tang-cuong-may-man-trong-tiet-xuan-phan-2025-1-khong-dong-2-khong-thoi-3-khong-ngui-4-khong-an-188250319110935315.chn
