Cẩm nang cho bộ phận HR thời hiện đại

 

 

Tác giả Hồng Duyên, hiện là Tiến sĩ Kinh tế, Chuyên gia tư vấn Quản trị Doanh nghiệp. Trải qua nhiều năm công tác tại các tập đoàn, công ty lớn hàng đầu như Vingroup, DOJI, OCD, VMG, góp phần xây dựng hệ thống quản trị chuyên nghiệp, hiện đại, thúc đẩy sự phát triển hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp này.

Bằng cách kết hợp giữa kiến thức hàn lâm và kinh nghiệm thực chiến nhiều năm, tác giả cung cấp cho độc giả một bức tranh toàn cảnh, bao trùm toàn bộ hoạt động nhân sự trong môi trường doanh nghiệp tại Việt Nam, từ đó khẳng định rằng nghề nhân sự không đơn giản chỉ là áp dụng kiến thức học hỏi được trên sách vở, mà bản chất sâu xa của nó là xử lý mối quan hệ giữa người với người, đem lại giá trị to lớn đối với sự thành công của các công ty, tập đoàn trên toàn thế giới.

“Quản trị nhân sự thời Gen Z” là cuốn cẩm nang đầy đủ về nghề nhân sự, hướng tới mọi đối tượng đã và đang hoạt động trong ngành này. Cuốn sách gồm 5 phần, bao gồm đa dạng kiến thức, thông tin từ lý thuyết đến thực tiễn đúc kết từ nhiều năm kinh nghiệm của người làm nhân sự.

Đặc biệt, như tên gọi – “Quản trị nhân sự thời Gen Z” đặc biệt hướng tới đối tượng Gen Z, nguồn lực lao động chủ chốt trong thời điểm hiện tại và tương lai. Lớn lên với sự phát triển của làn sóng công nghệ mới, thế hệ GenZ được nhớ đến về sự thông minh, nhanh nhẹn nhưng thiếu tính định hướng và sự kết nối với gia đình. Chính vì vậy, cuốn sách sẽ như một chiếc phao cứu cánh giới trẻ khỏi sự bơ vơ, lạc lõng bằng cách cung cấp một bức tranh tổng quát nhất về nghề nghiệp trên mọi phương diện từ nguồn gốc, lộ trình, đến nấc thang sự nghiệp. 

Mở đầu cuốn sách là ba chương nội dung xoay quanh nguồn gốc, quá trình phát triển và tầm quan trọng của ngành nhân sự. 

Theo tác giả, nhân sự và quản trị nhân sự đã tồn tại từ khởi thuỷ với nhiều hình thái khác nhau trong xã hội, không gói gọn trong phạm vi doanh nghiệp. Bản thân lý thuyết quản trị nhân sự thời hiện đại đã trải qua nhiều biến chuyển, cải thiện, cả về mặt tư duy, góc nhìn và ứng dụng thực tế. Mỗi lý thuyết đều có thể thành công trong giai đoạn đầu, nhưng sẽ có sự thay đổi, điều chỉnh theo tình hình thực tế – chịu ảnh hưởng từ cả yếu tố bên trong và ngoài doanh nghiệp. Do đó, người làm nhân sự phải luôn trong tâm thế học hỏi, phát triển không ngừng. 

Về vai trò của ngành này, chuyên gia Hồng Duyên cho rằng, sự thành công của bộ phận quản trị nhân sự sẽ tạo nên thành công cho doanh nghiệp, được thể hiện rõ qua các nhiệm vụ cụ thể như lên chiến lược và hoạch định nguồn nhân lực, tuyển dụng và thu hút nhân tài, đào tạo và phát triển nhân tài, phát triển tổ chức về hệ thống chính sách, truyền thông nội bộ và quan hệ lao động. 

Song song với sự phát triển của công nghệ, dịch vụ, xu hướng quản trị mới, ngành nhân sự và vai trò của ngành này cũng ngày một đa dạng, không còn đơn lẻ mà ở trong một thể thống nhất, hoàn chỉnh, hướng đến mục tiêu cuối cùng là xây dựng và phát triển nguồn nhân lực cho tổ chức trong tương lai. 

Nếu phần đầu tập trung vào bức tranh vĩ mô của ngành nhân sự, phần tiếp theo của “Quản trị nhân sự thời Genz” đưa đến bạn đọc cái nhìn cụ thể hơn về các khái niệm: quản trị hệ thống, mô tả công việc chi tiết, khó khăn, thách thức và biến động trong ngành nhân sự. 

Nền móng của nhân sự tổng thể – quản trị hệ thống là nội dung đầu tiên được đề cập. Trong đó, cuốn sách cung cấp cho bạn đọc nhiều thông tin hữu ích về sơ đồ tổng quan của hệ thống quản trị và xây dựng lương 3P,  hệ thống quản trị chung trong công ty liên quan đến tầm nhìn, sứ mệnh, giá trị cốt lõi. Ngoài ra, vòng đời của người lao động và công việc của người quản lý nhân sự cũng được mô tả rõ ràng, chi tiết. 

Với kinh nghiệm làm trong ngành nhân sự lâu năm, chuyên gia Hồng Duyên trải lòng về những khó khăn mà người trong ngành phải trả qua, từ việc thiếu nhân sự, không có nhân sự kế thừa, không đạt KPI, nhân sự nghỉ việc, nhận khiếu nại từ nhiều bên, đến áp lực đào tạo nhân lực, hay khó khăn trong việc cập nhật công nghệ.

Nhiều người cho rằng công việc nhân sự là dễ dàng, nhàn hạ. Nhưng trên thực tế, theo tác giả, thì những gì người ngoài nhìn thấy chỉ là bề nổi của tảng băng chìm, mà phần chìm quyết định sự hài lòng, nhiệt huyết, tình yêu công ty, sẵn sàng cống hiến của hầu hết nhân viên. Để làm rõ nhận định này, tác giả đã mô tả cụ thể một người làm nhân sự, ở mọi vị trí: Chuyên viên tuyển dụng nội bộ, Chuyên gia thu hút nhân tài, Chuyên viên lương và chính sách, Chuyên viên đào tạo, Chuyên viên phát triển nhân tài và nhân sự kế nhiệm, Chuyên viên truyền thông nội bộ, Giám đốc/Trưởng phòng nhân sự.  

Lộ trình sự nghiệp là bậc thang phát triển ở một lĩnh vực nghề nghiệp trong tổ chức, hoặc cũng có hiểu là sự chuyển dịch đi kèm với cơ hội phát triển theo thời gian của người lao động. Trong ngành nhân sự, có đến 80% các trưởng phòng/giám đốc nhân sự bắt đầu từ một chuyên ngành khác như làm trợ lý, sản phẩm, luật, sale, marketing. Thực tế, cũng có không ít chuyên viên nhân sự sau 5, 10, 20 năm vẫn ở vị trí như ban đầu. Ngược lại, cũng có những bạn trẻ tiến bước rất nhanh trên con đường sự nghiệp.

Tuy nhiên, có rất nhiều “bẫy” trên con đường phát triển sự nghiệp, mà sau khi trao đổi và khảo sát với những giám đốc nhân sự, giám đốc tuyển dụng, giám đốc đào tạo, tác giả đã tóm gọn thành các vấn đề chính gồm: So sánh, thiếu ước mơ và mục tiêu rõ ràng, Quá chú tâm vào tiền/thu nhập, Thiếu tinh thần dịch vụ khách hàng, Không dám vượt ra ngoài vùng an toàn, Tự tin thái quá, và cảm xúc vượt qua lý trí. 

Vậy đâu là lựa chọn phù hợp dẫn đến thành công cho sự nghiệp của người làm nhân sự? Tác giả trả lời câu hỏi này bằng nhiều case study thực tế của các nhân vật nổi tiếng trong ngành, ở vị trí giám đốc đào tạo, giám đốc nhân sự, hay chuyên gia huấn luyện. 

Trong phần gần cuối của cuốn sách, khía cạnh quản trị được đào sâu với các nội dung xoay quanh các mô hình quản trị nhân sự, mô hình tổ chức, quản trị doanh nghiệp và vòng đời doanh nghiệp, làm việc và tư duy trong tâm thế là người lãnh đạo. 

Về mô hình quản trị, đây là khía cạnh có sự liên kết chặt chẽ đến mô hình kinh doanh. Với một mô hình quản trị nhân lực tốt, doanh nghiệp có thể thu hút và đào tạo nhân sự chất lượng cao, phát triển và duy trì số lượng nhân sự để đảm bảo hoạt động kinh doanh, cũng như tối đa hiệu quả trong việc sử dụng nguồn lực. 

Trong phần này, cuốn sách giới thiệu đến bạn đọc một số mô hình quản trị nhân lực nổi bật cùng với mô hình tổ chức và quản trị doanh nghiệp. Trong đó nhấn mạnh phân tích mô hình tổ chức truyền thống, mô hình tổ chức hiện đại, mô hình tổ chức theo mạng lưới,  mô hình tổ chức không phân cấp và cuối cùng là mô hình quản lý hình tròn. Ngoài ra, tác giả cũng không quên chỉ ra cách lựa chọn mô hình phù hợp cho doanh nghiệp dựa trên mục tiêu, xu hướng, văn hóa và từng giai đoạn trong vòng đời của một doanh nghiệp này. 

Chương cuối của cuốn sách đề cập đến xu hướng mới của quản trị nhân sự như quản trị không biên giới, làm việc tại nhà (work from home) hay mô hình  nhân sự – đối tác chiến lược kinh doanh. Đồng thời, nhằm bổ sung cho nội dung đã được nhắc ngay từ đầu, phần cuối làm rõ hơn về sự chuyển mình của bộ phận nhân sự, trong mối tương quan với sự thay đổi của lực lượng lao động, tái cơ cấu tổ chức – chuyển đổi số và thời đại của mới của nhân viên tri thức.

Không dừng lại ở đó, bạn đọc có thể tìm thấy trong phần này nhiều câu chuyện thực tế về nhiều nhân vật làm nhân sự tiêu biểu, đã vượt qua thử thách, vươn đến đỉnh cao sự nghiệp. Trong đó phải kể đến gồm Leena Nair – Từ giám đốc nhân sự Unilever trở thành CEO của Chanel, Anne Mulcahy từ phó chủ tịch nhân sự đến CEO xuất sắc của Tập đoàn Xerox, hay COO (của Eastgate Software) 9x Bùi Thanh Hồng với khởi đầu làm giám đốc nhân sự. Qua đó, tác giả nhấn mạnh tầm quan trọng và tiềm năng phát triển rộng mờ của ngành nhân sự, truyền cảm hứng cho những người đã, đang và sẽ theo đuổi con đường này.

“Cuốn sách Quản trị nhân sự thời Gen Z sẽ giúp các bạn định hình lại toàn bộ hoạt động quản trị nhân sự trong doanh nghiệp bằng một tư duy mới, những kiến thức cập nhật mới và minh chứng thực tế trong các doanh nghiệp Việt Nam nhằm thích ứng với thế hệ lao động mới – Gen Z.” – PGS. TS. Vũ Hoàng Ngân, Trưởng khoa, Khoa Kinh tế và Quản lý Nguồn nhân lực, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân.

“Là lãnh đạo của doanh nghiệp Fortune 500, vấn đề đau đầu số một của tôi là tìm, thuê, truyền cảm hứng, trao quyền hoặc sa thải chính nguồn lực số một của tôi: con người. Cuốn sách quản trị nhân sự thời Gen Z sẽ là liều thuốc chữa bệnh đau đầu cho tôi. Các mô hình và ví dụ thực tế trong cuốn sách giải đáp được nhiều vấn đề của lĩnh vực nhân sự ngày nay. Đây rõ ràng là một cuốn sách mà tất cả các chuyên gia nhân sự cần đọc.”–  Jimmy Thai DTM, Founder Build a School Foundation; Tác giả của cuốn sách “Cám Dỗ, Bội Phản, Lòng Nhân: 100 Bài Học về Lãnh Đạo”.