Nông dân điêu đứng vì giá ba ba giảm kỷ lục

Huyện Mỹ Tú được xem là “thủ phủ” của mô hình nuôi ba ba ở Sóc Trăng với hơn 200 hộ. Nhờ giá cả ổn định, thị trường tiêu thụ sôi động, nên mô hình nuôi ba ba ngày càng phát triển. Hàng chục năm qua, vật nuôi này đã giúp nhiều hộ thoát nghèo, vươn lên làm giàu ở địa phương.

Với 14 năm trong nghề, chị Nguyễn Thị Kiều Diễm, 37 tuổi, ấp Phước Thọ B, xã Mỹ Phước, cho biết gia đình có hai ao nuôi ba ba diện tích 300 m2, với khoảng 3.000 con. Trước năm 2022, giá ba ba luôn ở mức cao, loại 1 (từ 1,5-2 kg mỗi con) 300.000-330.000 đồng một kg, lúc hút hàng có thể lên đến 370.000 đồng.

Từ năm 2023 đến nay, giá ba ba liên tục sụt giảm. Cách đây 6 tháng, chị xuất bán một ao nuôi giá 180.000 đồng mỗi kg loại 1. Với gần 300 kg ba ba thịt, doanh thu chỉ vừa đủ trả chi phí thức ăn trong 1,5 năm nuôi.

“Hiện, giá ba ba chỉ còn ở mức khoảng 165.000 đồng mỗi ký loại 1, tức giảm một nửa, thấp nhất trong hơn chục năm qua”, chị Diễm nói và cho biết tình trạng này buộc gia đình phải “treo” một ao, còn lại một ao cầm cự với 1.500 con, trọng lượng 100-200 gram mỗi con.

Tương tự chị Diễm, đến nay, có đến 50% số hộ thuộc tổ hợp tác nuôi ba ba ấp Phước Thọ B phải giảm diện tích nuôi ba ba. Ngoài ra, các hộ còn khoảng 18.000 con ba ba thương phẩm chưa tiêu thụ được.

Theo các hộ nuôi, ngoài tình trạng giá ba ba sụt giảm kéo dài gần hai năm nay, lượng tiêu thụ cũng chậm hơn trước ở cả ba ba giống và thương phẩm. Chỉ khoảng 3 năm trước, ba ba vừa nở đã có khách mua, giá từ 2.700 đồng mỗi con. Hiện, giá ba ba giống chỉ còn khoảng 1.300 đồng mỗi con.

“Thời điểm ba ba hút hàng, thương lái mua rất nhanh. Bây giờ, sau khi chốt giá thì 10 ngày thậm chí cả tháng họ vẫn chưa đến mua”, chị Diễm nói, cho biết trong lúc giá cả xuống thấp, nông dân càng trữ lại càng lỗ tiền thức ăn. Nhiều hộ phải tận dụng thêm cá tạp, ốc tại nhà hoặc nấu cháo cho vật nuôi ăn cầm cự.

Theo tính toán, trung bình một ao nuôi khoảng 500 con ba ba thịt tốn khoảng 300.000 đồng tiền thức ăn mỗi ngày. Một vụ nuôi kéo dài 1,5-2 năm, nông dân bắt đầu có lợi nhuận khi giá ba ba ở mức từ 260.000 đồng mỗi kg trở lên.

Ngụ cùng ấp Phước Thọ B, anh Nguyễn Yến Thanh, 31 tuổi, vừa đào thêm hai ao nuôi dùng ươm dưỡng ba ba con, chờ giá tốt hơn để bán. Hiện, 5 ao nuôi của gia đình còn trên 5.000 con ba ba nhỏ và khoảng 4.000 con thương phẩm. Chi phí thức ăn cho toàn diện tích khoảng 500.000 đồng mỗi ngày.

Anh Thanh cho biết những năm trước việc bán con giống mới nở giúp anh có tiền mua thức ăn duy trì nuôi ba ba thịt. Nhưng thị trường hiện nay, việc tiêu thụ con giống rất khó khăn. Với tình trạng này, gia đình anh không thể cầm cự được trong thời gian dài, buộc phải bán lỗ. “Nuôi ba ba quá lứa (sau 3 năm) sẽ phát sinh nguy cơ dịch bệnh, do ao nuôi không được cải tạo, sên vét”, anh Thanh nói.

Theo nông dân này, việc tiêu thụ ba ba tại địa phương phụ thuộc vào một vài thương lái quen thuộc ngoài tỉnh. Đây là bất lợi đối với những hộ nuôi ba ba khi vào cao điểm tiêu thụ sản phẩm. Trong khi các thương lái thu mua cho biết giá ba ba giảm do lượng tiêu thụ của khách hàng giảm. Người dân có xu hướng giảm mua ba ba loại lớn.

Thống kê của Chi cục Kiểm lâm tỉnh Sóc Trăng, toàn tỉnh có trên 30.000 ba ba thương phẩm thông thường. Ngành chuyên môn của huyện đang theo dõi, quản lý quy mô, sản lượng nuôi của bà con, tránh tình trạng mở rộng ồ ạt, dẫn đến cung vượt cầu.

Ông Nguyễn Thanh Điền, Trưởng phòng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Mỹ Tú cho biết để tìm hướng đi mới cho đầu ra sản phẩm, một số hộ dân chọn đa dạng tiếp cận khách hàng thông qua các chương trình xúc tiến thương mại, bán trên mạng xã hội.

Riêng tại xã Mỹ Phước, trước những khó khăn của hộ nuôi, Hội Liên hiệp phụ nữ xã đã tạo điều kiện, hỗ trợ bà con tiếp cận vay vốn để duy trì sản xuất. “Về lâu dài, địa phương khuyến khích, vận động các hộ nuôi liên kết trong các tổ hợp tác, tổ nhóm sản xuất để thuận lợi hơn trong khâu tiêu thụ”, ông Điền nói.

Ba ba là loài bò sát thuộc bộ rùa, sống ở nước ngọt, trong các hồ, ao, sông ngòi, đầm… Thịt loài này có giá trị dinh dưỡng cao, ngoài làm thức ăn còn là vị thuốc có tác dụng bồi bổ cơ thể và chữa nhiều bệnh.

Chúc Ly