Cả nước hiện có 10 tỉnh thành không đạt cả ba tiêu chuẩn diện tích, dân số, số đơn vị hành chính cấp huyện theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Bộ Chính trị, Ban Bí thư vừa ban hành kết luận 126 về một số nội dung, nhiệm vụ tiếp tục sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị năm 2025, giao Đảng ủy Chính phủ phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương, Đảng ủy Quốc hội nghiên cứu định hướng sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh.
Theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đơn vị hành chính cấp tỉnh phải đáp ứng ba tiêu chuẩn về diện tích, dân số, số đơn vị hành chính cấp huyện.
Cụ thể, tỉnh miền núi, vùng cao diện tích từ 8.000 km2, dân số 0,9 triệu; tỉnh còn lại diện tích 5.000 km2, dân số 1,4 triệu. Thành phố trực thuộc trung ương diện tích 1.500 km2, dân số một triệu. Tất cả tỉnh, thành phố đồng thời phải có từ 9 đơn vị hành chính cấp huyện trở lên.
Theo số liệu từ tổng cục thống kê và cổng thông tin điện tử các tỉnh năm 2023, toàn quốc có 10 tỉnh chưa đạt đồng thời cả ba tiêu chuẩn dân số, diện tích, số đơn vị hành chính cấp huyện (dưới 9). Ở miền núi, có ba tỉnh là Bắc Kạn, Tuyên Quang, Đăk Nông. Trong đó Bắc Kạn dân số ít nhất cả nước, chỉ 0,3 triệu; Đăk Nông 0,68 triệu; Tuyên Quang 0,8 triệu.
7 tỉnh còn lại không đáp ứng đồng thời ba tiêu chuẩn là Hà Nam, Ninh Bình, Ninh Thuận, Bà Rịa – Vũng Tàu, Hậu Giang, Vĩnh Long, Bạc Liêu.
Trong đó Hà Nam có 6 đơn vị hành chính cấp huyện, ít nhất cả nước. Là tỉnh thuộc đồng bằng sông Hồng, Hà Nam chỉ rộng 862 km2, dân số 0,88 triệu. Ninh Bình rộng 1.400 km2, dân số hơn một triệu. Trước đây, Ninh Bình và Hà Nam từng thuộc tỉnh Hà Nam Ninh.
Ninh Thuận rộng 3.358 km2, chỉ có 0,6 triệu người và 7 đơn vị hành chính cấp huyện. Vĩnh Long rộng 1.526 km2 một triệu dân; Hậu Giang 1.622 km2 với 0,72 triệu dân; Bạc Liêu rộng 2.668 km2 với gần một triệu dân.
12 tỉnh không đạt đồng thời hai tiêu chuẩn diện tích và dân số, trong đó khu vực miền núi có 5 tỉnh là Hà Giang, Cao Bằng, Lào Cai, Yên Bái, Hòa Bình. Các tỉnh này đều có dân số thấp, trong đó Cao Bằng chỉ có 0,54 triệu.
Các tỉnh còn lại chưa đạt hai tiêu chuẩn dân số và diện tích là Vĩnh Phúc, Hưng Yên, Quảng Trị, Tây Ninh, Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng. Trong đó, Hưng Yên chỉ rộng 930 km2. Quảng Trị có 0,6 triệu dân.
Ba tỉnh thành không đạt tiêu chuẩn diện tích và đơn vị hành chính cấp huyện là Đà Nẵng, Bắc Ninh, Thái Bình. Ba địa phương đều chỉ có 8 đơn vị hành chính cấp huyện, dưới chuẩn quy định.
Là thành phố trực thuộc trung ương, Đà Nẵng chỉ rộng 1.285 km2, trong khi tiêu chuẩn là 1.500 km2. Bắc Ninh rộng 823 km2, là tỉnh nhỏ nhất Việt Nam. Thái Bình rộng 1.585 km2.
Hai tỉnh không đạt tiêu chuẩn về dân số và đơn vị hành chính cấp huyện là Lai Châu và Quảng Bình. Tỉnh miền núi Lai Châu chỉ có 0,489 triệu dân và 8 đơn vị hành chính cấp huyện. Quảng Bình cũng có 8 đơn vị hành chính cấp huyện với 0,9 triệu dân.
Một góc thành phố Bắc Kạn. Ảnh: Báo Bắc Kạn 
13 tỉnh, thành không đạt tiêu chuẩn về diện tích, trong đó có Quảng Ninh, Thái Nguyên, Bắc Giang, Phú Thọ, Bình Phước. Thái Nguyên và Phú Thọ chỉ rộng hơn 3.500 km2; Bắc Giang rộng 3.896 km2.
Cần Thơ rộng 1.400 km2, nhỏ hơn 100 km2 so với tiêu chuẩn thành phố trực thuộc trung ương.
Các tỉnh còn lại không đạt tiêu chuẩn diện tích là Hải Dương, Nam Định, Bình Dương, Long An, Tiền Giang, Đồng Tháp, An Giang. Nam Định và Hải Dương là hai tỉnh thuộc đồng bằng sông Hồng, đều rộng hơn 1.660 km2.
9 tỉnh không đạt tiêu chuẩn về dân số, trong đó miền núi có Lạng Sơn, Điện Biên, Kon Tum. Ba tỉnh này dân số chỉ từ 0,6 đến 0,8 triệu.
Các tỉnh còn lại là Hà Tĩnh, Quảng Ngãi, Phú Yên, Khánh Hòa, Bình Thuận, Cà Mau. Phú Yên chỉ có 0,8 triệu dân.
Như vậy, toàn quốc hiện có 49 tỉnh, thành chưa đáp ứng một hoặc nhiều tiêu chuẩn so với quy định.
Vũ Tuân
Bảng biểu: Hoàng Khánh
Nguồn tin: https://vnexpress.net/hang-chuc-tinh-thanh-khong-dat-tieu-chi-ve-dien-tich-dan-so-4852346.html
