Kỳ thủ số một Magnus Carlsen nói anh và Ian Nepomniachtchi sẽ đánh hòa liên tục, nếu FIDE không chấp nhận chia sẻ chức vô địch cờ chớp thế giới.
Trong loạt tie-break chung kết cờ chớp thế giới, sáng 1/1/2025, giờ Hà Nội, Carlsen và Ian Nepomniachtchi bất phân thắng bại sau ba ván. Trước ván thứ tư, kỳ thủ số một thế giới nói với tổng trọng tài rằng liệu anh và Nepomniachtchi có thể chia sẻ chức vô địch hay không. Khi được đồng ý, kỳ thủ Na Uy hỏi đại diện Nga, rồi hai người bắt tay dừng trận đấu, chấp nhận cùng nhau nhận danh hiệu.
Carlsen (trái) và Nepomniachtchi sau trận chung kết cờ chớp thế giới tại Phố Wall, thành phố New York, Mỹ tối 31/12/2024. Ảnh: FIDE
Tình huống này khiến người hâm mộ nghĩ tới chung kết nhảy cao nam Olympic Tokyo 2020, khi VĐV người Qatar, Mutaz Barshim đề nghị chia sẻ HC vàng với đối thủ người Italy Gianmarco Tamberi, sau khi cả hai đạt những thông số giống nhau. Sau đó, hai VĐV nhảy lên ôm nhau mừng, tạo ra khoảnh khắc ấn tượng ở Tokyo.
Barshim và Tamberi là bạn của nhau, như Carlsen với Nepomniachtchi. Trong lúc trao giải, hai kỳ thủ chỉ nhận được một danh hiệu, và họ cùng nhau giơ cao lên. Nepomniachtchi sau đó nói: “Cậu cầm lấy đi”.
Carlsen từ chối rồi đáp: “Không, cậu cầm đi”.
Nepomniachtchi nhận và nhìn xuống danh hiệu, rồi tủm tỉm cười. Sau 6 lần về nhì tại giải vô địch thế giới (hai lần cờ tiêu chuẩn, ba lần cờ nhanh và một lần cờ chớp), kỳ thủ Nga mới lần đầu được chạm tay vào danh hiệu. Còn Carlsen đã đoạt 19 chức vô địch thế giới ở các thể loại cờ, nên không có mặn mà với danh hiệu này.
Carlsen nhường danh hiệu cờ chớp thế giới cho Nepomniachtchi
Carlsen nhường danh hiệu cho Nepomniachtchi.
Đây là lần đầu trong lịch sử hàng trăm năm của cờ vua, một chức vô địch thế giới được chia sẻ giữa hai kỳ thủ. “Carlsen và Nepomniachtchi đã viết nên trang sử mới cho cờ vua”, Liên đoàn cờ vua thế giới (FIDE) bình luận.
Tuy nhiên, đề xuất của Carlsen cũng như sự nhượng bộ từ FIDE vấp phải nhiều lời chỉ trích từ các cao thủ khác, về khả năng “dàn xếp tỷ số”.
Trong một đoạn video được Chessbase India ghi lại cuộc trò chuyện giữa Carlsen và Nepomniachtchi ở hậu trường sau trận đấu, kỳ thủ số một thế giới nói: “Nếu họ từ chối, chúng ta có thể đánh hòa nhanh liên tục cho đến khi họ nhượng bộ”.
Tại giải cờ chớp thế giới 2023, chính Nepomniachtchi và đồng hương Daniil Dubov bị xử thua vì đi những nước cờ pha trò trong cuộc đối đầu với nhau. FIDE bình luận rằng ván cờ này có tính “dàn xếp tỷ số”.
Hiện, FIDE chưa bình luận gì về lời nói của Carlsen với Nepomniachtchi, nhưng các kỳ thủ khác đồng loạt phản ứng. Đại kiện tướng Jacob Aagaard tạo một cuộc thăm dò trên X, tên mới của Twitter, rằng liệu Carlsen và Nepomniachtchi “có đáng bị tước bỏ danh hiệu vì dàn xếp tỷ số”, với 76% người tham gia trả lời “có”.
Những người trả lời “không” thì cho rằng Carlsen có thể chỉ nói đùa, vì thế không thể coi là một hành động dàn xếp tỷ số.
Khoảnh khắc Carlsen (phải) hỏi tổng trọng tài để chia sẻ danh hiệu với Ian Nepomniachtchi. Ảnh: FIDE
Một khía cạnh khác khiến Carlsen bị giới cao thủ chỉ trích là “quyền lực đen” của anh với FIDE. Kỳ thủ Na Uy từng bỏ ngang giải cờ nhanh thế giới 2024, và dọa không đánh cả cờ chớp, sau khi bị đình chỉ một vòng đấu vì không chịu thay quần bò.
Quyết định trên do Phó chủ tịch FIDE Viswanathan Anand và Tổng thư ký Emil Sutovsky đưa ra. Nhưng chỉ một ngày sau, Chủ tịch FIDE Arkady Dvorkovich cùng đại diện nhà tài trợ nói chuyện với Carlsen để thuyết phục anh đánh giải cờ chớp. Dvorkovich cũng chỉnh lại luật, bằng cách cho phép các kỳ thủ mặc quần bò. Carlsen đồng ý trở lại, và nói thêm rằng chắc chắn anh mặc quần bò ở giải cờ chớp.
“Làng cờ thế giới thực sự là trò đùa”, Đại kiện tướng Hans Niemann viết trên X sau giải cờ chớp. “Tôi không thể tin rằng cơ quan có quyền lực lớn nhất làng cờ lại bị một kỳ thủ duy nhất kiểm soát, lần thứ hai trong một tuần. Từ việc đình chỉ Carlsen, FIDE viết luật mới. Có vẻ như họ không muốn công bằng, chỉ quan tâm tới suy nghĩ của một kỳ thủ”.
Đại kiện tướng Pavel Eljanov thì cho rằng “chẳng có lịch sử nào” trong trường hợp này. “Quyết định của FIDE thực sự lố bịch”, ông viết thêm.
Đại kiện tướng Elisabeth Pahtz thì đặt nghi vấn: “Vậy là Carlsen quyết định thể thức thi đấu, quy tắc trang phục lẫn tiêu chí xét danh hiệu?”.
Thể thức cũ của giải cờ chớp thế giới là mỗi kỳ thủ đánh 21 ván hệ Thụy Sĩ, tính điểm và có những tiêu chí xếp thứ tự cho những người đồng điểm. Thể thức mới của giải được thay đổi trong năm 2024, khi mỗi kỳ thủ chỉ đánh 13 ván, chọn ra 8 người điểm cao vào vòng knock-out. Nếu hòa sau 4 ván ở vòng knock-out, các kỳ thủ đánh đến khi nào tìm được người thắng, còn nếu hòa vẫn sẽ thi đấu tiếp.
Kỳ thủ số hai thế giới, Fabiano Caruana thì đứng về phía Carlsen khi anh không thấy có vấn đề gì trong chuyện này. “Không thể đổ lỗi cho các kỳ thủ, mà vấn đề là luật của FIDE”, kỳ thủ Mỹ gốc Italy nói. “Kỳ thủ chỉ muốn có danh hiệu và về nhà thôi. Có thể họ cảm thấy mệt mỏi sau một buổi thi đấu dài”.
Một lý do có thể ảnh hưởng tới quyết định của Carlsen và Nepomniachtchi, là loạt tie-break trận chung kết đã kéo dài tới quá 19h tối 31/12/2024, giờ New York. Sau đó, các kỳ thủ còn phải dự họp báo, phỏng vấn và lễ trao giải. Vì thế, họ muốn về sớm để đón giao thừa.
Carlsen là kỳ thủ số một thế giới liên tiếp gần 14 năm qua. Anh cũng giữ ngôi Vua cờ giai đoạn 2013-2023, nhưng bỏ ngôi vì muốn đưa cờ nhanh chớp vào trận đấu mà không được FIDE cho phép.
Xuân Bình
Nguồn tin: https://vnexpress.net/tranh-cai-vu-carlsen-dan-xep-ty-so-o-chung-ket-co-chop-the-gioi-4834467.html
