Bệnh nhân T.V.H, nam 50 tuổi (quê Giao Thủy, tỉnh Nam Định) có tiền sử khỏe mạnh. 3 ngày trước khi vào viện, bệnh nhân có mổ lợn, chế biến tiết canh liên hoan tất niên cùng bạn bè. Sau liên hoan 1 ngày, bệnh nhân thấy đau mỏi người, đi ngoài phân lỏng 2 lần, kèm sốt cao rét run, người khó chịu, chân tay tím tái. Người nhà đưa bệnh nhân đi cấp cứu tại Bệnh viện huyện Giao Thủy, sau đó được chuyển cấp cứu đến Bệnh viên Đa khoa tỉnh Nam Định.
Tại đây, các bác sĩ chẩn đoán là sốc nhiễm khuẩn theo dõi do liên cầu lợn, được chỉ định dùng kháng sinh, vận mạch, đặt ống nội khí quản thở máy, và chuyển cấp cứu lên Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương.
Khoa Hồi sức tích cực tiếp nhận bệnh trong tình trạng thở oxy, đồng tử 2 bên giãn 4mm, mạch bẹn không bắt được, huyết áp không đo được, toàn thân nổi vân tím, ban xuất huyết hoại tử vùng mặt, tay và chân. Bệnh nhân được cấp cứu ngừng tuần hoàn, tim có đập trở lại. Sau hồi sức tích cực, tình trạng không cải thiện, bệnh nhân tử vong cùng ngày 23.1.2024.
Bác sĩ Nguyễn Quốc Phương, Phó Trưởng phòng Kế hoạch Tổng hợp (Bệnh viên Bệnh Nhiệt đới Trung ương) cho biết: Nguyên nhân bệnh nhân H tử vong sốc nhiễm khuẩn do liên cầu lợn có suy đa tạng – toan chuyển hoá – rối loạn đông máu nặng.
Bác sĩ Phương nhấn mạnh: Liên cầu lợn là một vi khuẩn cư trú tự nhiên ở đường hô hấp trên, đặc biệt là amidan, khoang mũi, đường sinh dục và tiêu hóa của lợn khỏe mạnh hoặc bị bệnh. Liên cầu lợn có 35 type huyết thanh; trong đó, type 2 có độc lực cao nhất và thường gây bệnh ở người.
Người dân có nguy cơ nhiễm bệnh: Do các thói quen ăn uống có nguy cơ cao nhiễm liên cầu lợn như ăn các sản phẩm của lợn sống hoặc chưa nấu chín, bao gồm cả máu, nội tạng lợn…
Các đối tượng như người chăn nuôi lợn, bác sĩ thú y, công nhân chế biến và vận chuyển thịt, người bán thịt và đầu bếp thì liên cầu lợn có thể truyền trực tiếp vào máu sau khi tiếp xúc với lợn hoặc thịt lợn mang mầm bệnh khi có có vết thương ở da.
Khi người bị nhiễm liên cầu lợn có thể biểu hiện dưới nhiều thể lâm sàng khác nhau như: Viêm màng não mủ, nhiễm khuẩn huyết, hội chứng sốc nhiễm độc liên cầu khuẩn với suy đa cơ quan, viêm nội tâm mạc và viêm khớp.
Các khớp thường gặp: hông, khuỷu tay, cổ tay, xương cùng chậu, cột sống và ngón tay cái. Tỉ lệ tử vong do nhiễm liên cầu lợn rất cao. Người bị mắc liên cầu lợn có thể bị mất thính lực vĩnh viễn và rối loạn tiền đình là những di chứng thường được ghi nhận của những bệnh nhân nhiễm liên cầu lợn.
Hiện tại, chưa có vaccine phòng bệnh liên cầu lợn ở người. Vì vậy việc phòng bệnh chủ yếu là đảm bảo an toàn lao động trong chăn nuôi, an toàn vệ sinh thực phẩm, chế biến, ăn các sản phẩm của lợn được chế biến chín, không ăn tiết canh, lợn ốm, chết…
Bác sĩ Phương khuyến đặc biệt lưu ý: Chuẩn bị đến Tết cổ truyền của dân tộc, ở một số vùng nông thôn Việt Nam vẫn duy trì phong trào đụng lợn. Cả mấy nhà chung nhau mổ một con lợn, sau đấy chia nhau thịt mang về. Còn một số sản phẩm khác như cuống họng, phổi lợn, lòng lợn được băm chặt chế biến làm tiết canh. Người dân không nên ăn tiết canh lợn, thịt lợn sống dưới mọi hình thức cho dù lợn khỏe nhà nuôi.
