Cơ sở còn vấn đề thì không thể đủ thuốc
Chiều 5.8, tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 7.2024, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên đã thông tin về các giải pháp để khắc phục tình trạng thiếu thuốc tại một số bệnh viện hiện nay.
Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên khẳng định, vừa qua, đặc biệt là sau dịch COVID-19, có xảy ra tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế ở một số đơn vị, một số địa phương nhưng chỉ diễn ra cục bộ, tại một số thời điểm, đơn vị chứ không phải tất cả.
Lãnh đạo Bộ Y tế cho biết, để thực hiện việc mua sắm thuốc, vật tư y tế tại các cơ sở y tế phụ thuộc vào 2 yếu tố: Trước hết là hoàn thiện thể chế (các văn bản luật, Nghị định, thông tư) liên quan đến vấn đề mua sắm thuốc, vật tư y tế; Tổ chức thực hiện ở các địa phương, đơn vị, cơ sở y tế.
“Thể chế đã có đầy đủ nhưng khâu tổ chức thực hiện tại các địa phương, đơn vị, cơ sở còn vấn đề thì không thể đủ thuốc, vật tư y tế. Lấy ví dụ như các địa phương có bố trí kinh phí không?…”, Thứ trưởng Bộ Y tế phân tích.
Theo thẩm quyền, ngay trong năm 2023, Bộ Y tế đã tham mưu Chính phủ trình Quốc hội ban hành Nghị quyết 80 rất có ý nghĩa trong vấn đề cấp số đăng ký lưu hành thuốc tự động.
Trên cơ sở nội dung này, sẽ đưa vào trong dự án Luật Dược (sửa đổi) dự kiến trình thông qua vào tháng 10. Nếu làm tốt sẽ cải cách hành chính trong cấp giấy đăng ký gia hạn thuốc.
Bên cạnh đó, Nghị quyết 30 của Chính phủ về việc tiếp tục thực hiện các giải pháp bảo đảm thuốc, trang thiết bị y tế cũng tháo gỡ được nhiều khó khăn, vướng mắc. Cùng với đó, Bộ Y tế đã tham mưu và trình Quốc hội ban hành Luật Khám, chữa bệnh (sửa đổi) có hiệu lực từ ngày 1.1.2024.
Bộ Y tế đã phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình Luật Đấu thầu; phối hợp với Bộ Tài chính trình Luật giá. Sau khi có các Luật được thi hành, Bộ Y tế tiếp tục ban hành các văn bản thi hành Luật Khám chữa bệnh; phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư ban hành Thông tư về khám chữa bệnh.
Bộ cũng chủ động ban thành Thông tư dưới Luật hướng dẫn về lĩnh vực đầu thấu vật tư y tế; danh mục thuốc đấu thầu tập trung; quy định đấu thầu thuốc tại các cơ sở y tế, bộ đã hướng dẫn cụ thể về các bước xây dựng, quy trình.
Hướng tới cải cách thủ tục hành chính mạnh
Theo Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên, nếu Luật Dược (sửa đổi) được thông qua, Bộ Y tế sẽ trình các chính sách hướng tới cải cách thủ tục hành chính mạnh theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ để làm sao đẩy nhanh tiến độ cấp giấy đăng ký thuốc. Từ đó, tạo điều kiện cho có các doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh được nhập thuốc.
Các văn bản cũng có nhiều điểm mới nổi bật như:
Thứ nhất, cho sử dụng 1 giấy báo giá hoặc cho phép lấy giấy báo giá cao nhất phù với khả năng tài chính, chuyên môn, nhu cầu của các đơn vị, địa phương, cơ sở y tế (trước đây phải có 3 báo giá).
Thứ hai, được chỉ định thầu trong trường hợp cấp bách để duy trì hoạt động chi thường xuyên.
Thứ ba, Luật Đấu thầu được thực hiện trong trường hợp cấp cứu người bệnh trong tình trạng cấp cứu theo quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh (nếu có). Trong đó bao gồm các gói thầu dịch vụ tư vấn, phi tư vấn, thuốc, hóa chất, vật tư xét nghiệm, thiết bị y tế, linh kiện, phụ kiện, phương tiện, xây lắp do nhu cầu đột xuất, không có mặt hàng thay thế và bắt buộc phải sử dụng để đảm bảo sức khoẻ, tính mạng của người bệnh.
Thứ tư, cơ sở y tế được áp tuỳ chọn mua thuốc để mua thêm ngay tối đa 30% số lượng theo hợp đồng chưa có.
“Đó là 4 điểm mới trong hướng dẫn đấu thầu, mua sắm thuốc, vật tư y tế giúp giải quyết tình trạng thiếu thuốc. Tuy nhiên, qua quá trình khảo sát, vấn đề là dù thể chế về đấu thầu, mua sắm thuốc đầy đủ nhưng chủ yếu lại nằm ở tổ chức thực hiện tại cơ sở, miễn phải làm sao công khai, minh bạch và không có dấu hiệu lợi ích nhóm, tham nhũng, lãng phí trong thực hiện việc này”, Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.