Trọng tâm của Luật Các tổ chức tín dụng 2024 sửa đổi là luật hoá Nghị quyết số 42/2017/QH14 về thu giữ tài sản bảo đảm để xử lý nợ xấu.
Tại báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến của các đại biểu Quốc hội vừa công bố, Chính phủ cho biết có ba vấn đề lớn liên quan đến quy trình thu giữ tài sản bảo đảm được các đại biểu quan tâm: điều kiện thu giữ, sự tham gia của chính quyền địa phương và cơ chế kiểm soát quyền thu giữ của tổ chức tín dụng.
Theo Chính phủ, Dự thảo Luật quy định việc thu giữ tài sản bảo đảm không được thực hiện một cách đơn phương hay không điều kiện. Các bên có liên quan phải tuân thủ các điều kiện đã được thỏa thuận và quy định trong hợp đồng. Quy trình thu giữ phải minh bạch, có trình tự rõ ràng, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người vay, bên bảo đảm và các bên liên quan.
Về sự tham gia của chính quyền địa phương, Dự thảo luật quy định sự hiện diện của Ủy ban nhân dân và cơ quan công an cấp xã tại thời điểm thu giữ. Mục đích là nhằm xác minh tình trạng thực tế của tài sản, duy trì an ninh trật tự và hỗ trợ trong quá trình thực hiện. Nội dung này được xem là biện pháp hỗ trợ nhằm tránh xảy ra xung đột, đồng thời góp phần nâng cao tính tuân thủ của các tổ chức tín dụng và người dân tại địa phương.
Chính phủ nhấn mạnh khi thu giữ tài sản bảo đảm, các bên có liên quan phải tuân thủ những điều kiện đã được thỏa thuận và quy định trong hợp đồng. Quy trình thu giữ phải minh bạch, có trình tự rõ ràng, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người vay, bên bảo đảm và các bên liên quan. Tổ chức tín dụng không được thực hiện các hành vi trái quy định pháp luật hoặc trái đạo đức xã hội. Bên bảo đảm, người đang giữ tài sản có quyền khiếu nại trong quá trình thu giữ. Việc thu giữ tài sản bảo đảm và các hoạt động liên quan của tổ chức tín dụng được giám sát, thanh tra và kiểm tra bởi Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan quản lý nhà nước khác.
Về cơ chế kiểm soát để tránh lạm dụng quyền thu giữ tài sản bảo đảm, Dự thảo Luật nêu rõ rằng tổ chức tín dụng không được thực hiện các hành vi trái quy định pháp luật hoặc trái đạo đức xã hội. Bên bảo đảm, người đang giữ tài sản có quyền khiếu nại trong quá trình thu giữ. Việc thu giữ tài sản bảo đảm và các hoạt động liên quan của tổ chức tín dụng được giám sát, thanh tra và kiểm tra bởi Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan quản lý nhà nước khác.
Ngoài quy định về thu giữ tài sản bảo đảm, các nội dung liên quan đến tài sản kê biên thuộc khoản nợ xấu và tài sản là vật chứng trong các vụ án hình sự hoặc vụ việc hành chính cũng được đại biểu Quốc hội quan tâm. Một số ý kiến đặt vấn đề về tính thống nhất giữa Dự thảo Luật và các luật hiện hành như: Bộ luật Tố tụng hình sự, Luật Thi hành án dân sự và Luật Xử lý vi phạm hành chính.
Theo báo cáo của Chính phủ, các quy định trong dự thảo đã được rà soát để bảo đảm không mâu thuẫn với các luật chuyên ngành. Một số nội dung được bổ sung nhằm làm rõ quy trình xử lý tài sản bảo đảm khi tài sản này đang bị kê biên hoặc đang là vật chứng trong quá trình tố tụng. Việc xử lý và thanh toán số tiền thu được từ tài sản bảo đảm sẽ được thực hiện theo quy định của pháp luật dân sự và pháp luật về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ.
Về mặt kỹ thuật, tiếp thu ý kiến của đại biểu, dự thảo Điều 198b đã được điều chỉnh, tách thành ba khoản riêng biệt để trình bày rõ ràng, thuận tiện cho việc áp dụng.
Một số đại biểu đề nghị quy định cụ thể hơn về việc giao Chính phủ hướng dẫn chi tiết các nội dung tại Luật. Chính phủ cho biết các quy định tại Dự thảo đã được xây dựng trên cơ sở tổng kết việc thực hiện Nghị quyết 42 từ năm 2017 đến 2023. Dự thảo đã được bổ sung, sửa đổi các nội dung chưa rõ ràng hoặc chưa có cơ sở pháp lý đầy đủ trong giai đoạn trước.
Theo giải trình, cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ tiếp tục rà soát nội dung dự thảo. Trường hợp cần thiết, sẽ ban hành văn bản hướng dẫn theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, mà không cần thiết phải quy định cụ thể trong luật.
Nguồn tin: https://vneconomy.vn/du-kien-khoi-phuc-quyen-thu-giu-tai-san-bao-dam-cho-cac-to-chuc-tin-dung-tu-1-8-2025.htm
