Theo phản ánh của cử tri Tỉnh Phú Thọ, Luật Thuế thu nhập cá nhân và các văn bản hướng dẫn thi hành hiện quy định hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh trong năm dương lịch trên 100 triệu đồng phải nộp thuế thu nhập cá nhân theo tỷ lệ trên doanh thu đối với từng lĩnh vực, ngành nghề sản xuất, kinh doanh.
Doanh thu là toàn bộ tiền bán hàng, tiền gia công, tiền hoa hồng, tiền cung ứng dịch vụ phát sinh trong kỳ tính thuế từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ.
Tuy nhiên, cử tri tỉnh Phú Thọ cho rằng quy định như vậy là chưa hợp lý, thiếu công bằng, vì có rất nhiều hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, nhất là trong lĩnh vực nông nghiệp và các sản phẩm từ nông nghiệp như: sản xuất dăm gỗ, dăm tre… có chi phí đầu vào chiếm tỷ trọng lớn dù vậy, vẫn phải chịu thuế trên toàn bộ doanh thu.
“Điều này dẫn đến hiện trạng một bộ phận kinh doanh, cá nhân kinh doanh thực tế có thu nhập thấp nhưng lại phải nộp thuế thu nhập cá nhân, thậm chí số thuế phải nộp được xác định khá lớn, không phù hợp với tính chất, đặc điểm của loại thuế này”, cử tri tỉnh Phú Thọ nêu rõ.
Do vậy, cử tri đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu, rà soát tổng kết việc thực hiện chính sách thuế nêu trên để báo cáo với Chính phủ xem xét, kiến nghị Quốc hội sửa đổi, bổ sung Luật Thuế thu nhập cá nhân và sửa đổi bổ sung các văn bản hướng dẫn trong phạm vi thẩm quyền cho phù hợp thực tế.
Đồng thời, bảo đảm đúng tính chất của thuế thu nhập cá nhân là áp dụng với người có thu nhập cao. Cùng với đó, thể chế hóa chính sách khuyến khích của Đảng, Nhà nước đối với sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp và các sản phẩm từ nông nghiệp.
Hồi đáp kiến nghị cử tri, Bộ Tài chính cho biết, để tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế là hộ, cá nhân kinh doanh và cải cách thủ tục hành chính, Luật số 71/2014/QH13 của Quốc hội ban hành ngày 26/11/2014 sửa đổi, bổ sung một số điều tại các luật thuế và các văn bản hướng dẫn về thuế có hiệu lực thi hành từ 1/1/2015 quy định rõ: “Hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm nộp thuế thu nhập cá nhân theo tỷ lệ ấn định trên doanh thu theo từng ngành nghề, lĩnh vực sản xuất, kinh doanh; hộ, cá nhân kinh doanh có mức doanh thu hàng năm từ 100 triệu đồng trở xuống không phải nộp thuế thu nhập cá nhân”.
Quy định này đảm bảo chính sách đơn giản, rõ ràng, minh bạch, nâng cao hiệu quả công tác quản lý thu thuế, tính tuân thủ pháp luật về thuế của các hộ, cá nhân kinh doanh, tiết kiệm chi phí xã hội nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế và cải cách thủ tục hành chính.
“Mặc dù quy định thu thuế thu nhập cá nhân tính theo tỷ lệ trên doanh thu, không tính trừ chi phí và các khoản giảm trừ, tuy nhiên, mức tỷ lệ được xây dựng đã tính toán phù hợp hoạt động kinh doanh của cá nhân tương ứng với từng lĩnh vực, ngành nghề sản xuất, kinh doanh”, Bộ Tài chính khẳng định.
Cụ thể, thuế suất với lĩnh vực phân phối, cung cấp hàng hóa là 0,5%; dịch vụ, xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu là 2%; sản xuất, vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hoá, xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu: 1,5%; hoạt động kinh doanh khác: 1%.
Riêng hoạt động cho thuê tài sản, đại lý bảo hiểm, đại lý xổ số, đại lý bán hàng đa cấp có thuế suất 5%.
Bộ Tài chính nhấn mạnh tỷ lệ này đang thấp hơn tỷ lệ trên doanh thu hiện đang áp dụng đối với doanh nghiệp không xác định được chi phí, thu nhập của hoạt động kinh doanh. Cụ thể, thuế suất với lĩnh vực phân phối và cung cấp hàng hóa là 1%; dịch vụ 5%; xây dựng, vận tải và hoạt động khác: 2%…
Riêng đối với lĩnh vực nông nghiệp, Bộ Tài chính cho biết, thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn, khoản 5 Điều 4 Luật Thuế thu nhập cá nhân hiện hành có quy định miễn thuế thu nhập cá nhân đối với “thu nhập của hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, làm muối, nuôi trồng, đánh bắt thuỷ sản chưa qua chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường”.
Cũng theo giới phân tích, ngưỡng chịu thuế 100 triệu đồng đã tồn tại gần 10 năm nay chưa được thay đổi và mức này được xem là quá thấp, bởi doanh thu mỗi ngày chỉ cần đạt 273.000 đồng là phải đóng thuế, bất chấp lãi hay lỗ. Hơn nữa, trong thời gian này, mức giảm trừ gia cảnh đã có sự điều chỉnh từ mức 4 triệu đồng lên 11 triệu đồng cho người nộp thuế; người phụ thuộc từ 1,6 triệu là 4,4 triệu đồng. Điều này tạo ra sự bất hợp lý với những cá nhân kinh doanh.
Thực hiện Quyết định số 2114/QĐ-TTg ngày 16/12/2021 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch thực hiện Kết luận số 19-KL/TW ngày 14/10/2021 của Bộ Chính trị và Đề án định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, Bộ Tài chính đang thực hiện nghiên cứu, rà soát, đánh giá tổng thể Luật Thuế thu nhập cá nhân để báo cáo Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét sửa đổi, bổ sung đảm bảo phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội của Việt Nam cũng như thông lệ quốc tế và tính thống nhất của hệ thống chính sách thuế.
