Báo động thất thoát từ việc một công ty xổ số cho đại lý ký quỹ ở mức thấp

Thanh tra Bộ Tài chính vừa ban hành kết luận thanh tra tài chính tại công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết Thủ đô.

CHI PHÍ IN VÉ GẦN 8 TỶ ĐỒNG, THU TRÊN 500 TỶ ĐỒNG

Thực hiện Quyết định số 114/QĐ-TTr ngày 20/3/2024 của Chánh Thanh tra Bộ Tài chính về việc thanh tra tài chính tại Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết Thủ đô, đoàn thanh tra đã tiến hành thanh tra công tác quản lý tài chính năm 2023 tại Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết Thủ đô từ ngày 26/3/2024 đến ngày 16/4/2024 về ba nội dung.

Đó là việc chấp hành pháp luật trong hoạt động kinh doanh xổ số và các quy định tài chính khác; việc chỉ đạo điều hành, ban hành quy trình, quy chế, kiểm tra giám sát tài chính, quản lý sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp; việc hạch toán kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh và thực hiện nghĩa vụ với ngân sách nhà nước.

Kết luận nêu rõ năm 2023, hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết Thủ Đô gặp phải nhiều khó khăn, thách thức, do công ty phải cạnh tranh, chia sẻ thị phần với một đơn vị phát hành xổ số điện toán có nhiều lợi thế vượt trội (Vietlott); chi phí đầu vào tăng nhưng giá bán sản phẩm không thay đổi…

Theo báo cáo tài chính năm 2023, công ty ghi nhận tổng doanh thu và thu nhập khác là 543,5 tỷ đồng.

Trong đó, doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là 538,5 tỷ đồng; doanh thu hoạt động tài chính gần 5 tỷ đồng; thu nhập khác là 204 triệu đồng.

Về chi phí, tổng chi phí năm 2023 là 531 tỷ đồng, gồm giá vốn cung cấp dịch vụ kinh doanh xổ số là 442,5 tỷ đồng. Trong đó, chi phí chiếm tỷ trọng lớn nhất là chi phí trả thưởng 361,7 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 81,76%.

Các khoản chi phí khác như: chi phí hoa hồng đại lý 58 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 10,91%. Chi phí quay số mở thưởng gần 600 triệu đồng, chiếm tỷ lệ 0,11%. Chi phí in vé 7,8 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 1,48%…

Chi phí quản lý doanh nghiệp là 88,5 tỷ đồng gồm: chi phí nhân viên, quản lý 54 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 16,67%; chi phí khấu hao tài sản cố định 5,5 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 1,04%…

Công ty nộp ngân sách trên 150 tỷ đồng, sau khi trừ đi các khoản chi phí, công ty lãi 12 tỷ đồng.

LO THẤT THOÁT TIỀN VÉ SỐ GIAO CHO ĐẠI LÝ

Cũng tại bản kết luận, Thanh tra Bộ Tài chính cho rằng hợp đồng đại lý không đảm bảo đầy đủ nội dung theo quy định. Mức đảm bảo nghĩa vụ thanh toán của các đại lý thấp hơn mức đảm bảo thanh toán tối thiểu theo quy định.

Cùng với đó, một số thành viên Hội đồng giám sát xổ số thành phố Hà Nội không tham dự đầy đủ các buổi thu hồi cuống vé xổ số lô tô thủ công. Số lượng thành viên Hội đồng giám sát xổ số thành phố Hà Nội tham dự một số buổi quay số mở thưởng xổ số truyền thống còn chưa đảm bảo thành phần theo quy định.

Cụ thể, tại thời điểm 31/12/2023, công ty có 2.005 đại lý tiêu thụ vé xổ số, trong đó có 06 đại lý là tổ chức, 1.989 đại lý là cá nhân.

Các đại lý có đơn xin làm đại lý gửi công ty, có xác nhận của chính quyền địa phương và cam kết tuân thủ quy định của công ty. Mức hoa hồng công ty chi trả cho các đại lý từ 8-13% (thấp hơn quy định tối đa là 15%).

Cụ thể, đối với đại lý cấp 1, tỷ lệ hoa hồng tối thiểu là 11%, căn cứ vào tình hình tiêu thụ trong tháng, nếu cao sẽ được tính lũy tiến nhưng tối đa không quá 13%.

Đáng nói, Thanh tra Bộ Tài chính cho rằng mức đảm bảo nghĩa vụ thanh toán của các đại lý thấp hơn mức đảm bảo nghĩa vụ thanh toán tối thiểu theo quy định.

“Qua kiểm tra 15 hồ sơ ký quỹ của đại lý cấp 1 và 8 hồ sơ ký quỹ đại lý cấp 2 thấy các đại lý có mức ký quỹ thấp hơn mức đảm bảo nghĩa vụ thanh toán tối thiểu: 15/15 đại lý cấp 1 có mức ký quỹ thấp hơn từ 2,6 – 5,8 lần mức đảm bảo nghĩa vụ thanh toán tối thiểu; có 05/8 đại lý cấp 2 có mức ký quỹ thấp hơn từ 0,3 – 5,9 lần mức đảm bảo nghĩa vụ thanh toán tối thiểu”, Thanh tra Bộ Tài chính nêu rõ.

Chẳng hạn, đại lý Phạm Đỗ Trà My chỉ ký quỹ 150 triệu đồng trong khi hạn mức tối thiểu đảm bảo thanh toán theo quy định gần 870 triệu thấp, thấp hơn 5,8 lần so với quy định.

Về vấn đề này, công ty cho biết do quy mô thị trường xổ số tại khu vực miền Bắc rất nhỏ so với miền Trung, miền Nam và đặc thù các đại lý của công ty chủ yếu là cá nhân, doanh số bán thấp nên việc áp dụng mức đảm bảo nghĩa vụ thanh toán theo như quy định hiện nay thì công ty sẽ gặp rất nhiều khó khăn.

Do vi phạm quy định, ngày 25/4/2024, Thanh tra Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 160/QĐ-TTr xử phạt vi phạm hành chính đối với công ty.

Thanh tra Bộ Tài chính yêu cầu công ty chấn chỉnh, khắc phục các tồn tại, hạn chế và kiểm điểm, rút kinh nghiệm đối với tập thể, cá nhân có liên quan đến các tồn tại, hạn chế nêu trong kết luận thanh tra.

“Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, quản lý đại lý xổ số nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn các vi phạm của các đại lý trong hoạt động kinh doanh xổ số”, Thanh tra Bộ Tài chính nêu rõ.

Bên cạnh đó, Thanh tra Bộ Tài chính đề nghị UBND TP. Hà Nội chỉ đạo Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết Thủ đô và các sở, ngành có liên quan thực hiện rà soát, kiện toàn Hội đồng giám sát xổ số thành phố Hà Nội; có biện pháp chấn chỉnh một số thành viên Hội đồng giám sát xổ số thành phố Hà Nội tham dự không đầy đủ các buổi thu hồi cuống vé xổ số lô tô thủ công và các buổi quay số mở thưởng xổ số truyền thống

DOANH NGHIỆP CẦN BAN HÀNH QUY CHẾ QUẢN LÝ TIỀN GỬI

Về đầu tư tài chính, công ty đầu tư tài chính ngắn hạn với số tiền 70,91 tỷ đồng tại 4 ngân hàng với lãi suất dao động từ 3,9-9,5%/năm.

Cụ thể, số dư tiền gửi tại Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn-Hà Nội (SHB) là 30 tỷ đồng lãi suất 5- 7,5%/năm, chiếm 42,3% tổng giá trị tiền gửi có kỳ hạn.

Số dư tiền gửi tại Ngân hàng thương mại cổ phần Bản Việt là 15,91 tỷ đồng lãi suất 7,2-9,5%/năm, chiếm 22,4%. Số dư tiền gửi tại BIDV là 15 tỷ đồng lãi suất 4,4-7%/năm, chiếm 21,2%. Số dư tiền gửi tại Viettin Bank là 10 tỷ đồng lãi suất 3,9-5%/năm, chiếm 14,1%.

Tuy nhiên, qua công tác thanh tra tài chính tại Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết Thủ đô cho thấy còn một số tồn tại.

Thanh tra Bộ Tài chính cho rằng công ty chưa xây dựng quy chế quản lý liên quan đến tiền gửi ngân hàng, quy trình lựa chọn tổ chức tín dụng để gửi tiền.

Về vấn đề này, theo đại diện doanh nghiệp này, khi công ty có các khoản tiền trong thời gian ngắn hạn, tạm thời chưa sử dụng cho các khoản chưa đến hạn thanh toán, công ty sẽ đề nghị các ngân hàng gửi thông báo chào lãi suất tại thời điểm hiện tại của ngân hàng đó.

Sau khi cân nhắc, rà soát về khả năng thanh khoản, năng lực tài chính, uy tín trên thị trường, tỷ lệ lãi suất, phòng kế toán tài vụ sẽ trình chủ tịch công ty ký duyệt.

Sau quá trình thanh tra, Thanh tra Bộ Tài chính đề nghị Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết Thủ Đô khẩn trương xây dựng, ban hành quy chế quản lý tiền gửi để làm cơ sở lựa chọn tổ chức tín dụng có hệ số tín nhiệm cao, mức lãi suất tốt, nhằm vừa đảm bảo tối ưu hóa dòng tiền, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, vừa đảm bảo quản trị rủi ro, công khai, minh bạch việc lựa chọn tổ chức tín dụng để gửi tiền nhàn rỗi của doanh nghiệp.