Tôi đã quá ngây thơ khi nghĩ cứ khởi nghiệp là nên kinh doanh ăn uống

Bài viết của tác giả Lưu Ly trên nền tảng Toutiao (Trung Quốc)

Nhân viên văn phòng mơ bỏ việc khởi nghiệp

Tôi làm nhân viên văn phòng mới mức lương 10.000 NDT ở Quảng Châu (Trung Quốc) đã hơn 10 năm. Đi làm thật sự rất mệt mỏi về tinh thần khi luôn phải lo lắng công việc không hoàn thành không tốt, bị sếp phê bình. Điều an ủi duy nhất với tôi là tuy không có nhà ở Quảng Châu, tôi vẫn mua được một căn hộ thế chấp ở quê.

Căn tôi mua ở khu đô thị mới, vị trí tương tối hẻo lánh, khắp nơi chỉ có những tòa nhà cao tầng trống rỗng. Khi tôi và chồng vừa ra khỏi khu dân cư thì một người đàn ông ngay lập tức tiếp cận chúng tôi, nói rằng trung tâm thương mại mới ngay dưới khu căn hộ này đang thu hút đầu tư, các thương hiệu lớn về ăn uống và cả rạp chiếu phim cũng sắp tiến vào.

Ban đầu tôi và chồng đều định từ chối với lý do chúng tôi chỉ là người làm công ăn lương bình thường, không có nhiều vốn. Nhưng người đàn ông tiếp tục nói rằng hầu hết những người mở cửa hàng trong trung tâm thương mại này cũng đều giống chúng tôi, sau một thời gian khi trung tâm đông khách, họ đều có ý định sẽ bỏ việc để tập trung cho kinh doanh.

Nghe đến đây, tôi kéo chồng đi theo người đàn ông đến xem trung tâm thương mại bởi từ lâu tôi đã luôn muốn nghỉ việc văn phòng để kinh doanh nhỏ. Lần này nếu thành công chúng tôi sẽ không phải đến Quảng Châu đi làm nữa, vừa làm chủ vừa chăm con ở quê. Khu phức hợp này có tổng cộng 4 tầng, các cửa hàng ở tầng dưới đều có quy mô rất lớn, có gian hàng ở tầng 4 nhỏ hơn chút chúng tôi có thể tự thuê được, đặc biệt là vị trí đối diện thang cuốn.

Người đàn ông ban nãy tên Trần Dương, chủ động nói đây là vị trí đắc địa của trung tâm, giá thuê 20.000 NDT/tháng, phí quản lý tài sản hàng tháng là 3.000 NDT. Đây không phải số tiền quá lớn, bản thân tôi và chồng luôn nghĩ kinh doanh hàng ăn vẫn là ngành khá dễ ra tiền vì chồng tôi đã có kinh nghiệm làm đầu bếp nhà hàng mì trước đây. 

Tuy chưa “xuống tiền” ngay lập tức nhưng những ngày hôm sau tôi đều cảm thấy phấn khích, cho rằng đây là điểm khởi đầu mới trong cuộc đời và phải nắm lấy nó. Tôi và chồng nhẩm tính vốn đầu tư ban đầu cho nhà hàng sẽ lên tới 300.000 NDT, sẽ phải vay thêm 100.000 NDT, chưa kể vị trí trung tâm thương mại này còn khá hẻo lánh nên chúng tôi còn chần chừ.

Người đàn ông tên Trần Dương gọi đến, giục vợ chồng tôi đặt cọc nếu không sẽ có khách khác hỏi thuê ngay ngày mai. Nghe xong tôi như bị kích động, kéo chồng đến văn phòng trung tâm thương mại và cọc 80.000 NDT. Tất nhiên lúc đó tôi chỉ nghĩ mình nhanh nhẹn bắt kịp cơ hội chứ không phải mình bốc đồng.

Kinh doanh ăn uống chưa bao giờ dễ dàng như bạn nghĩ

Ý định của tôi và chồng là mở nhà hàng mì dựa theo chuyên môn sẵn có của chồng. Vì không vay được bạn bè người thân nên tôi nghe một người họ hàng mang hợp đồng mua nhà đến hiệp hội tín dụng để vay 100.000 NDT, tiền lãi trả đúng hạn mỗi quý. Để mở nhà hàng toàn tâm toàn ý nhất, tôi cũng xin từ chức ở công ty cũ dù lãnh đạo níu giữ.

Sau khi hoàn thành công đoạn mua thiết bị, trang trí nhà hàng thì kinh phí đã vượt quá số tiền nhẩm tính ban đầu. Dù sao cuối cùng ngày khai trương trung tâm thương mại đã đến, nhưng điều tôi bất ngờ là những thương hiệu nhà hàng lớn có tiếng mà Trần Dương quảng cáo đều không mở. Một khu phức hợp mới, xa trung tâm lại không có các tên tuổi lớn thì ai sẽ chấp nhận đi xa để đến mua sắm, vui chơi?

Những ngày mới khai trương trùng vào dịp Tết nguyên đán nên cũng kha khá người ghé qua, doanh số có thể lên tới 1.000 NDT/ngày nhưng sau Tết, hầu như không ai đến trung tâm mua sắm này. Tôi cùng người chủ nhà hàng bên cạnh cảm thấy mình như bị lừa, liền lên văn phòng của trung tâm để hỏi thì nhận được câu trả lời rằng họ vẫn đang liên lạc với các thương hiệu lớn và cần mất thời gian để giải quyết. Nhân viên hứa hẹn với chúng tôi rằng lượng khách sẽ tăng lên trong tương lai, đừng lo lắng.

Nhưng kết quả là công việc kinh doanh của chúng tôi những ngày tiếp theo không cải thiện chút nào, không có khách hàng đến mua sắm, ngay cả quầy hàng ở tầng 1 còn phàn nàn chứ chưa nói đến nhà hàng tôi ở tầng 4. Chưa đầy 3 tháng sau khai trương, tôi đã đầu tư tổng cộng 350.000 NDT. Nhẩm tính mỗi tháng tôi lỗ tới 30.000 NDT cả tiền thuê nhân công, thuê nhà nhưng vẫn chưa bằng nhà hàng chuyên về cá đối diện, chủ sở hữu còn đầu tư đến 800.000 NDT vẫn không có khách. Tưởng ngày xưa sếp mắng là khổ nhất nhưng hóa ra kinh doanh không có khách còn khổ hơn.

Lần tiếp theo tôi và các chủ nhà hàng khác tới văn phòng trung tâm thương mại, họ không quanh co nữa mà trực tiếp nói: “Hiện tại những thương hiệu này tạm thời không vào trung tâm thương mại này vì lý do riêng, tôi rất xin lỗi! Đây là lựa chọn của thương hiệu và chúng tôi không thể làm gì được”.

 Sau khi nghe điều này, tôi thực sự không thể chịu đựng được nữa, quyết làm căng để đòi lại tiền cọc nhưng số tiền 350.000 NDT thì không thể nào lấy lại. Tôi rất hối hận về quyết định vội vàng của mình nhưng bây giờ nỗi lo trả nợ còn lớn hơn.

Sau này kể lại câu chuyện cho một người bạn làm kinh doanh lâu năm, tôi mới “vỡ lẽ” mình đã quá ngây thơ ngay từ đầu. Các trung tâm thương mại mới khai trương sẽ giảm giá rất nhiều lúc đầu để thu hút đầu tư nên giá thuê không đắt đỏ, những người môi giới lại biết đánh trúng vào tâm lý muốn tự do kinh doanh của dân văn phòng hiện nay. Chưa kể họ biết cách thúc giục chúng tôi để chốt cọc ngay nếu không sẽ rơi vào tay người khác. 

Chưa có nhiều kinh nghiệm lại nôn nóng, không có sự chuẩn bị chiến lược kinh doanh kỹ càng, lại quá tin lời phía văn phòng mà không tự tìm hiểu thông tin về vị trí chính là sai lầm của chúng tôi. Vậy nên dù tôi tự tin chồng mình đã có tay nghề từ trước thì vẫn không cứu nổi sai lầm này. 

Khuyên bạn hãy cân nhắc thật kỹ nếu muốn nghỉ việc và chọn kinh doanh nhà hàng bởi việc này cần rất nhiều sự tính toán cặn kẽ, học hỏi kinh nghiệm từ người đi trước chứ không thể quyết định bốc đồng như vợ chồng tôi.