Theo Bộ Y tế và Lao động Nhật Bản, trong năm 2024, tuổi thọ trung bình của nữ giới nước này là 87,13 tuổi, giảm 0,01 tuổi, trong khi tuổi thọ trung bình của nam giới là 81,09 tuổi, tương đương năm trước đó.
Bên cạnh hệ thống y tế hiện đại và chất lượng chăm sóc sức khỏe hàng đầu, bí quyết giúp người Nhật duy trì tuổi thọ ấn tượng còn nằm ở môi trường sống trong lành và lối sống điều độ, khoa học.
Tuy vậy, bên cạnh danh tiếng về sức khỏe, Nhật Bản cũng đối mặt với vấn đề “làm việc quá sức” của xã hội hiện đại. Để khắc phục tình trạng này, trong nhiều năm qua, các doanh nghiệp và cơ quan tại Nhật đã khuyến khích nhân viên chợp mắt ngắn ngay tại nơi làm việc.
Theo các chuyên gia, việc nghỉ ngơi hợp lý không chỉ giúp tăng hiệu suất làm việc mà còn giảm đáng kể mức độ căng thẳng, mệt mỏi trong cuộc sống, từ đó hỗ trợ cải thiện sức khỏe, gia tăng tuổi thọ cho mỗi người.
Thực tế, khảo sát cho thấy người Nhật trung bình chỉ ngủ khoảng 6 giờ 35 phút mỗi đêm. Do đặc thù công việc áp lực và cường độ cao, họ thường tận dụng bất kỳ khoảng thời gian ngắn nào trong ngày để “nạp lại năng lượng”.
Không phải ngẫu nhiên mà nhiều công trình khoa học đã khẳng định lợi ích to lớn của một giấc ngủ ngắn giữa ngày, thói quen tưởng chừng đơn giản nhưng lại góp phần quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe và kéo dài tuổi thọ.
Tăng sự tỉnh táo và khả năng tập trung
Một giấc ngủ trưa ngắn giúp đầu óc minh mẫn hơn nhờ làm giảm sự tích tụ của adenosine – chất dẫn truyền thần kinh khiến não cảm thấy uể oải, buồn ngủ sau thời gian làm việc kéo dài. Trong khoảng 10 đến 30 phút nghỉ ngơi, não bộ được “tạm dừng” để phục hồi năng lượng, giúp cơ thể tỉnh táo, phản ứng nhanh và làm việc hiệu quả hơn khi tỉnh dậy.
Tốt cho tim mạch và não bộ
Giấc ngủ ngắn từ 10 đến 30 phút cũng mang lại lợi ích đáng kể cho hệ tim mạch. Trong thời gian nghỉ, huyết áp có xu hướng giảm nhẹ, nhịp tim được điều hòa, giúp giảm căng thẳng và áp lực lên tim.
Đồng thời, hệ thần kinh giao cảm được cân bằng, giúp cải thiện quá trình lưu thông máu và ổn định năng lượng cho não. Nhờ vậy, não bộ tránh được tình trạng quá tải, duy trì khả năng tập trung, ghi nhớ và xử lý thông tin tốt hơn sau khi tỉnh giấc.
Tim mạch và não bộ được nghỉ ngơi tốt cũng giúp giảm nguy cơ suy yếu, đột quỵ, từ đó nâng cao khả năng kéo dài tuổi thọ.
Cân bằng cảm xúc và tinh thần
Ngủ trưa không chỉ giúp cơ thể hồi phục năng lượng mà còn mang lại tác động tích cực đến cảm xúc và tinh thần, đặc biệt khi bạn đang căng thẳng hoặc thiếu ngủ. Theo các chuyên gia, việc chợp mắt khoảng 10–30 phút giúp giảm nồng độ hormone gây stress như cortisol, đồng thời kích thích cơ thể sản sinh endorphin – loại “hormone hạnh phúc” giúp cải thiện tâm trạng.
Những người duy trì thói quen ngủ ngắn vào buổi trưa thường có trạng thái tinh thần ổn định hơn, cảm thấy thư thái, lạc quan và ít rơi vào tình trạng lo âu, mệt mỏi trong nửa ngày còn lại.
Tăng cường miễn dịch và hiệu suất làm việc
Một giấc ngủ trưa chất lượng còn hỗ trợ hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn. Khi nghỉ ngơi, cơ thể sản sinh thêm cytokine – nhóm protein có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng và tăng khả năng đề kháng.
Bên cạnh đó, quá trình chuyển hóa năng lượng trong não cũng được khởi động lại, giúp giảm cảm giác mệt mỏi và nâng cao khả năng tập trung. Nhờ vậy, hiệu suất làm việc và học tập được cải thiện rõ rệt, đặc biệt với những người làm việc trong môi trường đòi hỏi sự tỉnh táo cao như lái xe, vận hành máy móc hay lao động trí óc cường độ lớn.
Lưu ý không ngủ trưa quá lâu
Các chuyên gia khuyến nghị người trưởng thành nên sắp xếp thời gian ngủ ngắn trong khoảng 12h đến 14h – khung giờ vàng để cơ thể phục hồi năng lượng giữa ngày. Một giấc ngủ trưa dưới 20 phút giúp não bộ chỉ dừng lại ở giai đoạn ngủ nông, nhờ đó khi tỉnh dậy, cơ thể cảm thấy tỉnh táo, sảng khoái và không bị uể oải.
Ngược lại, nếu ngủ quá muộn, đặc biệt sau 16h, có thể gây xáo trộn đồng hồ sinh học và làm giảm chất lượng giấc ngủ ban đêm, nhất là ở người cao tuổi hoặc những người đang gặp vấn đề về rối loạn giấc ngủ.
Để giấc ngủ trưa đạt hiệu quả tối ưu, nên chọn không gian yên tĩnh, thoáng mát, ánh sáng dịu nhẹ, đồng thời đặt báo thức giới hạn trong 20–30 phút để tránh rơi vào giấc ngủ sâu.
Tuy giấc ngủ trưa mang lại nhiều lợi ích, nhưng nó không thể thay thế hoàn toàn giấc ngủ ban đêm. Với những người thường xuyên mất ngủ hoặc có dấu hiệu rối loạn giấc ngủ, bác sĩ khuyến cáo nên thăm khám tại chuyên khoa thần kinh để được kiểm tra và điều trị kịp thời.
(Tổng hợp)
Nguồn tin: https://cafef.vn/tuoi-tho-cua-nguoi-ngu-trua-va-khong-ngu-trua-co-su-khac-biet-the-nao-nghien-cuu-moi-khien-nhieu-nguoi-phai-thay-doi-suy-nghi-188251028113205559.chn
