Mặc dù bệnh sốt phát ban rất hiếm gặp ở Mỹ, những gần đây bệnh đã xuất hiện ở những vùng có khí hậu ấm áp như Nam California, Hawaii và Texas.
Gần đây, một người đàn ông đã phải cắt cụt mất tay và một phần bàn chân khi bị mắc bệnh sốt phát ban do bọ chét cắn.
Michael Kohlhof, 35 tuổi, lúc đầu gặp một số các triệu chứng giống như cúm, gồm sốt, mệt mỏi và đau bụng. Một tuần sau, tình trạng bệnh của Michael tiến triển xấu. Đến một ngày Michael không còn chút sức lực nào để bước ra khỏi nhà, lúc này anh mới được đưa đến khoa cấp cứu tại một bệnh viện ở San Antonio. Anh bị sốc nhiễm trùng và tiếp tục được chuyển đến phòng chăm sóc đặc biệt.
Trong những tuần kế tiếp, anh bị chẩn đoán mắc chứng hoại thư khô (dry gangrene), hay mô hoại tử bị nhiễm trùng, dẫn đến một quyết định đau lòng là bác sĩ phải cắt tay và một phần bàn chân của anh. Nguyên nhân là bởi nhiễm trùng khiến máu không thể phân bố đều đến các chi.
Sau khi điều trị thuốc an thần trong 2 tuần, Michael tỉnh lại vào hồi đầu tháng 7. Nhưng nỗi đau chưa chấm dứt, anh vẫn phải thực hiện các quy trình cấy ghép da, đồng thời được các bác sĩ theo dõi cẩn thận để đảm bảo mô chết từ các vết hoại tử không tiếp tục lan rộng. Khả năng xấu nhất là anh phải cắt bỏ phần bàn chân đi.
Hình ảnh của Michael sau phẫu thuật cắt bỏ
Bệnh sốt phát ban là một bệnh truyền nhiễm gây ra bởi vi khuẩn từ bọ chét, chấy, rận. Theo CDC (Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh), bệnh sốt phát ban do bọ chét gây ra thường gây buồn nôn, ho, đau dạ dày và phát ban sau năm ngày kể từ lúc bị cắn. Bọ chét và rận truyền vi khuẩn gây bệnh khi phóng uế vào vết cắn trên da, chất thải theo đó gây nhiễm trùng vết thương. Nạn nhân cũng có thể mắc bệnh sốt phát ban nếu không may hít phải phân bọ chét bị nhiễm bệnh hoặc phân bị bay vào mắt. May mắn là bệnh không lây lan từ người sang người. CDC ghi nhận vào năm 2022 có 164 trường hợp bị sốt phát ban do bọ chét, hầu hết tập trung ở Los Angeles. Texas báo cáo 591 trường hợp vào năm 2019.
Theo Tiến sĩ Jason Bowling, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại UTHealth San Antonio, tổng số trường hợp thực sự có thể cao hơn so với báo cáo vì hầu hết các trường hợp đều tương đối nhẹ nên nhiều người không đi xét nghiệm. Các triệu chứng sốt tương tự như nhiều bệnh nhiễm virus, một số người còn không phát ban nên khó xác định đâu là trường hợp nghiêm trọng. Bowling nói thêm, “nếu bạn tiếp xúc với động vật đi lạc hoặc bị bọ chét cắn, rồi sau vài tuần bạn bắt đầu sốt và thấy ớn lạnh, thì đó có thể là dấu hiệu bạn cần thăm khám ngay”.
Chị dâu của Michael Kohlhof, Maria Virginia Kolhof, nói rằng khi các triệu chứng ban đầu xuất hiện, Michael chỉ đơn giản nghĩ mình bị cúm thôi, nên nhất quyết không muốn đến bệnh viện. Cả gia đình đều không biết anh nhiễm bệnh khi nào và ở đâu. Thời gian ủ bệnh sốt phát ban do bọ chét từ 7 đến 14 ngày.
Sau khi Michael nhập viện, mất gần một tuần người ta mới chẩn đoán đúng bệnh. Vì bệnh sốt phát ban khá hiếm gặp nên các xét nghiệm phải gửi đến phòng thí nghiệm chuyên khoa, và mất vài ngày mới có kết quả.
Gia đình của anh hiện tại đã tạo một trang quyên góp trên GoFundMe để hỗ trợ điều trị cho Michael, bởi anh không có bảo hiểm y tế. Michael đến nay đã dần lấy lại sức khỏe nhưng vẫn sẽ trải qua vô số cuộc phẫu thuật, trị liệu và phục hồi chức năng trong tương lai.
Dù đã không còn lành lặn, Michael vẫn luôn lạc quan. “Tôi ngưỡng mộ tinh thần của em trai. Em luôn cố gắng giữ thái độ tích cực sau khi sống sót qua cơn thập tử nhất sinh”, anh trai của Michael cho biết.
Bảo vệ bản thân khỏi bệnh sốt phát ban
Bọ chét có khả năng lây lan bệnh dịch hạch, sốt phát ban, ấu trùng sán dây vào cơ thể con người. Đối với bệnh sốt phán ban, cơ thể của Michael đã không xuất hiện sưng tấy hay phát ban ở vùng da có vết đốt của bọ chét sớm hơn, vì thế mà các bác sĩ cũng mất nhiều thời gian để chẩn đoán và tìm biện pháp điều trị.
Các triệu chứng phổ biến có thể bao gồm: sốt, ớn lạnh, ăn mất ngon, buồn nôn, phát ban. Những người được điều trị ngay sau khi các triệu chứng bắt đầu thường hồi phục nhanh chóng. Sốt phát ban thường phổ biến hơn ở các vùng quốc gia có khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới.
Để bảo vệ mình khỏi bọ chét, một trong những cách dễ dàng nhất là thường xuyên giữ gìn vệ sinh sạch sẽ, tắm rửa cho các loài vật nuôi trong nhà. Nếu cẩn thận hơn, bạn có thể làm theo một số lời khuyên của CDC dưới đây:
– Sử dụng thuốc chống côn trùng đã đăng ký với Cơ quan Bảo vệ Môi trường (EPA) có chứa DEET, picaridin, IR3535, Dầu bạch đàn chanh (OLE), para-menthane-diol (PMD) hoặc 2-undecanone. Luôn luôn làm theo hướng dẫn sản phẩm. Không sử dụng các sản phẩm có chứa OLE hoặc PMD cho trẻ em dưới 3 tuổi.
– Che da bằng quần áo dài tay và quần dài để giảm thiểu tiếp xúc với vết cắn. Vết cắn của bọ chét thường xảy ra ở vùng cẳng chân và bàn chân. Bảo vệ những khu vực này bằng tất dài và quần dài.
– Xử lý quần áo và thiết bị bằng các sản phẩm có chứa 0,5% permethrin. Permethrin có thể được sử dụng để xử lý ủng, quần áo và dụng cụ cắm trại. Ngoài ra, bạn có thể mua quần áo và dụng cụ được xử lý bằng permethrin.
– Không tùy tiện cung cấp thức ăn cho các loài động vật hoang dã, thú cưng đi lạc.
– Luôn đeo găng tay nếu bạn đang xử lý động vật bị bệnh hoặc đã chết.
