01
Nếu muốn con trở nên nổi bật, người cha cũng phải rèn luyện bản thân thật tốt. Tôi đã nhìn thấy một cảnh như vậy trong khoa mắt của bệnh viện hai ngày trước:
Một ông bố vừa đi vừa mắng đứa con trai 7-8 tuổi: “Đã bảo nghịch điện thoại ít thôi, chơi nữa đi, giờ mắt bây giờ có nhìn thấy rõ gì nữa không!”. Cậu bé trả lời với vẻ không tin nổi: “Vậy sao bố ngày nào cũng chơi Tik Tok trên điện thoại? Lúc con học bài, bố có tự học không?”.
Hai bố con nói qua lại, không chịu nhượng bộ nhau:
“Bố là bố con, trẻ con có thể so với người lớn sao?”
“Bố cũng như vậy, sao bố còn mắng con?”
Cũng trong bệnh viện, một ông bố được nhiều người khen ngợi. Người đi qua đi lại ồn ào, ông bố này cùng con trai nhỏ ngồi đợi, trông không có vẻ gì là sốt ruột, cậu bé không nghịch điện thoại di động mà lấy cuốn sách mang theo bên người ra đọc. Suốt hai tiếng đồng hồ, ông bố không đụng đến điện thoại. Chịu ảnh hưởng của bố, cậu con trai ở bên cạnh cũng nghiêm túc đọc sách.
Mấu chốt của giáo dục trước hết nằm ở tự giáo dục. Trong một gia đình, người cha là khuôn mẫu cho hành vi và thói quen của đứa trẻ, là ánh sáng dẫn đường cho con đường trưởng thành của trẻ và là trụ cột sức mạnh cho thế giới tinh thần của con.
Những gì người cha biểu hiện với con sẽ quyết định đứa trẻ ấy sẽ là người như thế nào trong tương lai. Nếu người cha không thể quản lý bản thân, rèn luyện mình cho tốt, mọi điều giáo dục cho con đều là vô ích.
02
Một giáo viên đã đi dạy nhiều năm chia chia sẻ một câu chuyện:
Trong lớp cô có một cậu bé trông sáng sủa, thông minh nhưng lại đầy rẫy những thói hư tật xấu. Sau khi cân nhắc, cô quyết định đến nhà chàng trai chơi, hy vọng có thể giao tiếp tốt với bố mẹ cậu.
Vấn đề đầu tiên mà cô giáo đề cập với gia đình là: Cậu bé luôn thích cắt ngang lời cô giáo trong lớp, và tư thế ngồi của cậu luôn lắc lư. Cô giáo chưa kịp nói xong, bố cậu bé đã cắt ngang: “Con tôi nói chuyện trong giờ nào thế? Tôi chưa thấy giáo viên khác phản ánh như vậy”. Trong khi nói chuyện, bố cậu bé đung đưa chân theo nhiều cách khác nhau.
Cách giao tiếp, nét mặt và động tác này, cô giáo đều cảm thấy quá quen thuộc.
Cô giáo chia sẻ thêm với gia đình, cậu bé còn thích chửi thề, tính tình hung bạo và hay tranh cãi với người khác. Sau khi nghe điều này, bố cậu đập tay xuống bàn: “Chết tiệt, thằng nhóc này, hôm nay tôi phải cho nó một trận”.
Khi cô nói rằng cậu bé làm bài rất cẩu thả và chữ viết rất cẩu thả, ông bố này lại phàn nàn nhiều hơn: “Cô giáo, kỳ thực cũng không thể trách tôi. Khi nó còn bé, tôi chi rất nhiều tiền để con đi học cái này cái kia. Nhưng đứa trẻ này quá đáng thất vọng, cho đi học nhiều như vậy, nó càng học càng sa sút…”
Cô giáo hỏi thêm xem người bố ở nhà có học cùng con không. Ông bố trả lời: “Tuổi này rồi, còn phải học cái gì nữa?”
Tất cả vấn đề trong đứa trẻ đã tìm thấy câu trả lời trong người cha.
03
Nhà tâm lý học Bai Yanyi từng chỉ ra rằng hầu hết những thiếu sót của con cái đều đến từ bố của chúng. Một số nghiên cứu cho biết vai trò của người cha có tác động lớn đến việc học tập, nhân cách, tình cảm, phẩm chất và ý thức của trẻ.
Một người cha, nếu anh ta sống thiếu nguyên tắc, đừng mong con mình có kỷ luật; Đừng bắt lỗi con nếu hành vi và thói quen của bạn thiếu chuẩn mực; Nếu tầm nhìn của bạn không đủ rộng, đừng trách đứa trẻ thiển cận.
Sự giáo dục của người cha quyết định tương lai của đứa trẻ. Vì vậy, thay vì loay hoay bắt con phải sống thế này, làm thế kia, trước hết người cha hãy rèn luyện chính mình.
Nhà giáo dục Suhomlinski từng nói rằng: “Mỗi người cha đều là một sứ giả. Chỉ khi sứ giả không ngừng học hỏi và sửa đổi những quan niệm, tính cách của mình thì những đứa con mà ông ấy nuôi dưỡng mới có thể đứng độc lập giữa đám đông”.
04
Vậy nên điều mà tất cả những ông bố làm là hãy làm gương cho con:
Thứ nhất, kiềm chế tính nóng nảy của bản thân để uốn nắn tính cách tốt cho trẻ.
Hiệp hội nghiên cứu của Đại học Cambridge, Vương quốc Anh đã tiến hành một thí nghiệm về mối quan hệ giữa di truyền và tính cách, và kết quả cho thấy: “Trí thông minh của trẻ chịu ảnh hưởng nhiều hơn từ mẹ, trong khi tính cách của chúng chịu ảnh hưởng nhiều hơn từ cha. Một người cha có tính tình nhẹ nhàng, thích khen con sẽ giáo dục con tự tin, lạc quan và mạnh mẽ hơn”.
Tâm trạng ôn hòa của cha giống như ngọn hải đăng soi đường con đi về phía trước, luôn có thể mang đến ánh sáng và sức mạnh cho con.
Có câu chuyện thế này:
Một người cha tính tình ôn hòa, con gái ông từ từ nhỏ đã nghịch ngợm, quậy phá khắp nơi, ông không bao giờ cáu gắt mà luôn kiên nhẫn giáo dục con. Con gái ông học hành không thông, không hay văn, cũng chẳng giỏi toán, nhưng chưa bao giờ nóng giận, thậm chí còn thuyết phục mẹ: “Con gái của chúng ta như một đóa hoa nở muộn”. Ngay cả khi cô giáo mời phụ huynh, ông cũng không tức giận mà lập tức đứng lên nói hộ con gái. Vì sự đối xử dịu dàng của cha cô, mặc dù điểm số của con gái không tốt, nhưng điều đó không ảnh hưởng đến việc cô trở thành một cô gái tự tin. Vì hiểu cha, cô bé đã trở thành một người hoạt bát, vui vẻ, chính trực và tốt bụng.
Biểu hiện tính cách của người cha sẽ ngấm vào thái độ sống của đứa trẻ và trở thành một phần nhân cách của đứa trẻ. Một người cha có thể kiểm soát tốt tính tình của mình có thể dạy con cái cách quản lý cảm xúc của chúng.
Thứ hai, bố hãy sống có nguyên tắc để con tiến bộ
“Vua của những câu chuyện cổ ở Trung Quốc” Zheng Yuanjie luôn tuân thủ một nguyên tắc khi giáo dục con cái: Làm gương cho con. Ông thức dậy lúc 4:30 mỗi ngày để viết, viết 6.000 từ và không ngừng làm điều này trong 36 năm. Cô con gái hỏi lý do ông dậy sớm, ông nói “Hãy làm những việc quan trọng nhất trước, để ngày đó trở nên ý nghĩa, nếu không sẽ không có gì”.
Với cách dạy này, ngay từ ngày đầu tiên đi học tiểu học, việc đầu tiên con gái ông làm khi đi học về là làm cho xong bài tập về nhà mà không sao nhãng, sau đó mới làm việc khác.
Trong suốt thời gian qua, ông chưa bao giờ nói với con gái mình “Con phải làm việc chăm chỉ”, mà luôn tự nhủ “Zheng Yuanjie, mình phải làm việc chăm chỉ”. Ông không ngừng viết lách, kiên quyết học tập và cố gắng sống hết mình để làm gương cho con gái.
Bị ảnh hưởng bởi bố, cô con gái nói: “Chỉ khi tôi trở thành số một trong trường, tôi mới có thể được coi là con gái thực sự của bố”. Cuối cùng, cô con gái đã trúng tuyển vào 6 trường đại học danh tiếng với điểm số tốt nhất trường.
Cha là người thầy tốt nhất của con. Một đứa trẻ có sự kỷ luật, tính tự giác cao thường được giáo dục bởi một người cha sống nguyên tắc, tự chủ. Vì vậy, khi con bạn lười biếng và không tìm cách tiến bộ, bạn cũng có thể im lặng, thay vào đó, cố gắng để con thấy sự nỗ lực, chăm chỉ của bản thân mình.
Thứ ba, bố cần cho con một môi trường trưởng thành hạnh phúc.
Một người cha từng hỏi giáo sư thần kinh học nổi tiếng Medina: “Giáo sư, hãy nói cho tôi biết, làm thế nào tôi có thể giúp con trai tôi vào Đại học Harvard?”
Giáo sư Medina trả lời: “Từ giờ trở đi, anh hãy về nhà và yêu thương vợ của mình”.
Vì tâm trạng của vợ càng ổn định thì tâm trạng của gia đình càng ổn định, chỉ số hạnh phúc của cả nhà sẽ tăng cao, điểm số của con cái đương nhiên sẽ tốt hơn.
Biểu hiện của người cha là cách giáo dục tốt nhất cho con cái và là chìa khóa để một gia đình ngày càng tốt đẹp hơn. Vì vậy, thay vì sử dụng thời gian dành cho việc lướt điện thoại di động, chơi game, ăn uống, nhậu nhẹt, hãy cùng vợ làm việc nhà và cho vợ mình sự quan tâm, hỗ trợ, giúp đỡ, thấu hiểu, thông cảm và hy vọng.
Gánh nặng trên vai người mẹ bớt đi, nụ cười trên môi nhiều hơn, tấm lòng tràn đầy niềm vui, mẹ sẽ tự nhiên mang đến bầu không khí gia đình đầm ấm, hòa thuận, hạnh phúc.
Cách sống này có thể khiến các cậu con trai sau này lớn lên trở nên có trách nhiệm và các cô gái có thể tự tin tỏa sáng hơn khi trưởng thành.
Thứ tư, hãy kiểm soát lời nói, hành động của bản thân và nuôi dưỡng hành vi tốt của con
Một nhà giáo dục người Anh từng nói: Lời nói và việc làm của người cha là người thầy thầm lặng. Muốn nuôi dạy con ngoan, người cha phải làm gương, nghiêm khắc với bản thân mọi lúc, mọi nơi, trong mọi việc.
Nếu người cha có thể thường xuyên sửa đổi thái độ sống và cải thiện thói quen hành vi của mình, đứa trẻ sẽ tự nhiên theo bước chân của cha mình để trở nên tử tế và hướng thiện.
05
99% thành công của con đến từ 1% sự thay đổi của bố.
Theo tâm lý giáo dục, vai trò của người mẹ là mang lại cảm giác an toàn, còn người cha là hình mẫu cho việc hình thành các năng lực và giá trị của trẻ. Ảnh hưởng của một người cha đối với một đứa trẻ không phải là lời nói mà là hành động. Hành vi của chính người cha có ý nghĩa rất lớn đối với đứa trẻ.
Một câu chuyện ngắn khiến chúng ta phải suy nghĩ: Có một người cha thích uống rượu, ngày nào ông cũng đến quán rượu trong thị trấn uống rượu. Một hôm tuyết rơi dày đặc, anh ngâm nga như thường lệ rồi đi về phía tửu quán, đang đi bỗng cảm thấy có người đi theo mình.
Nhìn lại, hóa ra là đứa con trai nhỏ, nó đã đi theo dấu chân của bố và hét lên một cách phấn khích: “Bố nhìn xem, tuyết dày như thế nào, và con đang giẫm lên dấu chân của bố!”
Lời nói của con trai khiến người cha bị sốc và ông nghĩ: Nếu mình đến quán rượu, con trai mình sẽ nối bước mình và tìm đến quán rượu. Vì vậy, người cha quyết thay đổi lộ trình và đi bộ đến thư viện ở cuối thị trấn. Kể từ đó, người cha từ bỏ thói quen uống rượu và không bao giờ đến quán rượu nữa.
Chúng ta thường nói rằng thời điểm tốt nhất để trồng cây là mười năm trước, sau đó là bây giờ. Giáo dục cũng vậy, chỉ cần người bố sẵn sàng làm gương tốt cho con, chịu thay đổi vì con thì không bao giờ là quá muộn.
Đứa trẻ lớn lên chính là bản sao của người cha bây giờ. Vì vậy, trước khi yêu cầu con giỏi giang, trở thành “con nhà người ta”, các ông bố cũng có thể trở thành “bố nhà người ta” trước.
Bạn chỉ cần đi một bước nhỏ, con bạn đã có một bước tiến lớn trong đời. Nếu bạn thay đổi một chút vì con, đứa trẻ sẽ cảm ơn bạn rất nhiều.
