Ngưỡng bão hòa và câu chuyện tăng trưởng chậm lại
Ngành thực phẩm và đồ uống đã bước vào giai đoạn tăng trưởng một chữ số, với động lực chính đến từ giá cả thay vì sản lượng tiêu thụ. Giá trị bán lẻ bách hóa tại Việt Nam chỉ tăng dưới 5% mỗi năm trong giai đoạn 2017-2025, minh chứng cho việc sức mua của người tiêu dùng đã đạt đến giới hạn.
Giá trị bán lẻ bách hóa tại Việt Nam: Tăng trưởng thấp dưới 5%/năm. Nguồn: Euromonitor, Công ty Cổ phần Chứng khoán Rồng Việt (VDSC).
Dân số Việt Nam đang tăng chậm, chỉ 0,8% mỗi năm, trong khi mức chi tiêu bách hóa đã chiếm tới 30% thu nhập khả dụng, gần như không còn dư địa để mở rộng. Đáng chú ý, xu hướng già hóa dân số càng làm giảm nhu cầu tiêu thụ các mặt hàng thiết yếu. Báo cáo của VDSC cũng nhấn mạnh rằng các ông lớn trong ngành như Vinamilk (VNM), Sabeco (SAB), và Masan Consumer (MCH) đều ghi nhận tốc độ tăng trưởng thấp, chỉ từ 1% đến 5% mỗi năm.
Việt Nam chạm ngưỡng giới hạn trong chi tiêu bách hóa đầu người. Nguồn: Euromonitor, Công ty Cổ phần Chứng khoán Rồng Việt (VDSC).
Chuyển mình với chiến lược đa dạng hóa và cao cấp hóa
Để thích nghi, các doanh nghiệp đang tập trung vào chiến lược cao cấp hóa sản phẩm. Vinamilk tung ra dòng sữa hữu cơ Greenfarm, Sabeco ra mắt phiên bản bia 333 Pilsner cao cấp, trong khi Masan Consumer đẩy mạnh các sản phẩm hướng tới sức khỏe như cơm tự chín và nước mắm cao cấp Nam Ngư. Đây không chỉ là những sản phẩm, mà còn là minh chứng cho sự thay đổi trong tư duy kinh doanh.
Bên cạnh đó, việc mở rộng kênh phân phối hiện đại và thương mại điện tử đang trở thành xu hướng tất yếu. Tỷ trọng doanh thu từ kênh truyền thống giảm từ 80% năm 2018 xuống dưới 70% vào năm 2025, trong khi thương mại điện tử tăng trưởng vượt bậc, chiếm 10% thị phần. Các nền tảng như Shopee và TikTok Shop đóng vai trò quan trọng trong sự thay đổi hành vi tiêu dùng này.
Sự thay đổi cơ cấu thị trường thực phẩm và đồ uống Việt Nam theo kênh phân phối. Nguồn: Euromonitor, Công ty Cổ phần Chứng khoán Rồng Việt (VDSC).
Hiệu quả tài chính: Cuộc chơi của biên lợi nhuận
Mặc dù chiến lược đổi mới giúp duy trì thị phần, áp lực lên biên lợi nhuận là không thể tránh khỏi. Biên lợi nhuận gộp của các doanh nghiệp như VNM, SAB và MCH duy trì ở mức 25-30%, nhưng tỷ lệ chi phí bán hàng và quản lý ngày càng tăng, ảnh hưởng đến hiệu quả tài chính tổng thể.
Về mặt đầu tư, cổ phiếu ngành F&B vẫn hấp dẫn nhờ tỷ suất cổ tức cao. Vinamilk duy trì mức cổ tức 5,3%/năm, Sabeco là 6%/năm và Công ty Cổ phần Đường Quảng Ngãi (QNS) vượt trội với tỷ lệ từ 8% đến 11%/năm. Điều này khiến các doanh nghiệp lớn trở thành lựa chọn an toàn cho các nhà đầu tư dài hạn.
Triển vọng 2025: Chờ đợi những cú bứt phá
Năm 2025 hứa hẹn sẽ là năm bản lề với những bước đi mới đầy táo bạo. Vinamilk đặt cược vào thị trường thịt bò với thương hiệu Vinabeef, cùng dự án nhà máy sữa tại Hưng Yên để thúc đẩy xuất khẩu. Trong khi đó, Masan Consumer mở rộng hệ sinh thái WinMart+ tại nông thôn, hướng đến phân khúc FMCG đa dạng và giá rẻ. Tuy nhiên, sự phụ thuộc vào mô hình bán lẻ truyền thống cùng mức độ cạnh tranh cao tiếp tục là rào cản lớn.
Báo cáo của VDSC cũng chỉ ra rằng các dự án mới như sữa hạt Veyo của QNS hay ethanol vẫn chưa chứng minh được khả năng tạo nên sự đột phá. Sự thành bại của các chiến lược này sẽ quyết định tương lai của ngành thực phẩm và đồ uống trong thập kỷ tới.
Ngành thực phẩm và đồ uống Việt Nam đang trong giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ. Những thách thức hiện tại đòi hỏi các doanh nghiệp không chỉ phải đổi mới mà còn phải tối ưu hóa mọi khía cạnh trong chiến lược phát triển. Đối với nhà đầu tư, việc theo dõi sát sao động thái của các ông lớn trong ngành sẽ là chìa khóa để đưa ra quyết định đầu tư sáng suốt.
>> Ngành hàng tiêu dùng hứa hẹn bùng nổ trong năm 2025: Xu hướng nào dẫn đầu?
Nguồn tin: https://nguoiquansat.vn/nganh-thuc-pham-va-do-uong-2025-khi-nhung-ga-khong-lo-nhu-vinamik-sabeco-doi-mat-nguong-bao-hoa-189171.html
