Hạt é được thu hoạch từ cây é, loài cây thân thảo thuộc họ Hoa môi (Lamiaceae), có tên khoa học là Ocimum basilicum var. basilicum. Cây é xuất hiện nhiều ở các nước nhiệt đới, trong đó có Việt Nam. Ở nước ta, hạt é được trồng rải rác tại nhiều tỉnh, nhưng nổi tiếng nhất là ở các tỉnh miền Trung và một số vùng miền núi phía Bắc.
Từ lâu, hạt é đã gắn liền với đời sống dân dã của người dân, đặc biệt là trong những món giải khát truyền thống của miền Trung và miền Nam.
Hạt é có hình bầu dục, nhỏ như hạt mè đen nhưng bóng hơn. Khi ngâm vào nước, lớp vỏ hạt tiết ra một lớp gel trong suốt, trơn mát, bao bọc lấy phần nhân bên trong. Hạt é không có mùi vị mạnh, chủ yếu tạo cảm giác mát và trơn khi ăn, kết hợp tốt với các loại đồ uống hoặc món tráng miệng ngọt. Vị thanh nhẹ và kết cấu mềm mát giúp hạt é trở thành nguyên liệu giải khát lý tưởng trong mùa hè.
Ngày nay, hạt é không chỉ được tiêu thụ trong nước mà còn xuất khẩu sang nhiều thị trường như Nhật Bản, Hàn Quốc, châu Âu.
Giá hạt é trên thị trường dao động từ 150.000 – 250.000 đồng/kg (tùy chất lượng, vùng trồng và mùa vụ). Hạt é sạch, hữu cơ thường có giá cao hơn, được ưa chuộng bởi người tiêu dùng chú trọng sức khỏe.
Hạt é là đặc sản giải nhiệt mùa hè, tốt cho sức khỏe.
Ngoài yếu tố ẩm thực, hạt é còn là “vị thuốc” tự nhiên giúp thanh nhiệt, hỗ trợ tiêu hóa, kiểm soát cân nặng và ổn định đường huyết. Nhờ đó, nó vừa là đặc sản dân dã, vừa là nguyên liệu bảo vệ sức khỏe.
Lợi ích của hạt é đối với sức khỏe
Hỗ trợ giảm cân: Hạt é giàu chứa chất xơ hòa tan. Lượng chất xơ này giữ cho dạ dày no lâu hơn, có lợi cho việc giảm chỉ số cơ thể. Bên cạnh đó, thêm hạt é vào nước uống trước bữa trưa và bữa tối sẽ ngăn chặn cơ thể nạp quá nhiều thức ăn giàu calo vào cơ thể, giúp giảm cân lành mạnh.
Ổn định đường huyết: Hàm lượng chất xơ trong hạt é giúp làm chậm quá trình hấp thu đường, hỗ trợ kiểm soát lượng đường trong máu, tốt cho người bị tiểu đường và giảm nguy cơ mắc bệnh.
Giảm cholesterol xấu: Hạt é thuộc nhóm thực phẩm tốt cho trái tim. Hàm lượng chất xơ trong hạt é có khả năng làm giảm cholesterol xấu và tăng cholesterol tốt. Cân bằng mức cholesterol có lợi cho sức khỏe tim mạch và ngăn ngừa xơ vữa động mạch.
Tăng cường năng lượng: Giàu sắt, thành phần quan trọng của hemoglobin, hạt é giúp vận chuyển oxy khắp cơ thể, duy trì năng lượng cho các hoạt động và giảm tình trạng mệt mỏi, cáu gắt.
Bảo vệ xương khớp: Magiê có trong hạt é đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì xương chắc khỏe. Tăng lượng magiê là làm tăng mật độ khoáng của xương và giúp ngăn ngừa sự khởi phát của bệnh loãng xương.
Hỗ trợ điều trị cảm lạnh: Kẽm trong hạt é giúp tăng sức đề kháng, rút ngắn thời gian mắc cảm lạnh và giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.
Tốt cho não bộ: Hạt é có chứa mangan, một khoáng chất thiết yếu cần thiết cho não bộ khỏe mạnh. Mangan liên kết với các chất dẫn truyền thần kinh và kích hoạt sự chuyển động của các xung điện khắp cơ thể, giúp não bộ tỉnh táo.
Cải thiện tiêu hóa: Khi hạt é được ngâm trong nước sẽ phồng lên và tạo ra một khối sền sệt. Chất sền sệt này và chất xơ trong hạt é có tác dụng hỗ trợ quá trình tiêu hóa, giúp thức ăn được tiêu hóa dễ dàng hơn. Ngoài ra, hạt é có đặc tính chống co thắt, làm chậm các chuyển động tự nhiên của ruột, giảm co thắt dạ dày.
Hỗ trợ hạ huyết áp: Hạt é có tác dụng lợi tiểu, giúp loại bỏ muối và nước dư thừa, đồng thời thư giãn mạch máu, giúp máu lưu thông tốt hơn.
Ngăn ngừa các bệnh do vi khuẩn gây ra: Hoạt tính kháng khuẩn của chiết xuất hạt é có khả năng ngăn chặn các mầm bệnh của một số vi khuẩn gây nhiễm trùng ở người.
Tăng cường sức khỏe của da và tóc: Hạt é chứa một lượng đáng kể protein, sắt, kẽm và magiê giúp tóc bóng mượt và giảm gãy rụng. Hoạt tính chống oxy hóa của hạt é còn kích thích sự phát triển của các tế bào da mới.
Lưu ý những người không nên ăn, uống nước hạt é
Người bị rối loạn tiêu hóa: Hạt é có khả năng hút nước mạnh do vậy người đang gặp các vấn đề về tiêu hóa không nên uống nước này vì có thể gây đầy bụng, buồn nôn hoặc tắc ruột.
Người đang sử dụng thuốc hoặc điều trị vết thương: Hạt é chứa nhiều chất xơ, có thể làm giảm khả năng hấp thụ thuốc trong cơ thể. Vì vậy, để hạn chế tác động này, có thể sử dụng hạt é trước hoặc sau khi uống thuốc khoảng một giờ.
Ngoài ra, hạt é còn có tác dụng làm chậm quá trình đông máu và tăng nguy cơ chảy máu. Vì vậy, không nên sử dụng hạt é trước hoặc sau mỗi ca phẫu thuật hoặc trong quá trình điều trị vết thương để tránh ảnh hưởng hoặc kéo dài thời gian điều trị.
Phụ nữ mang thai: Hạt é có tính hàn và tính nhuận trường cao, do đó, phụ nữ mang thai cần hạn chế sử dụng hạt é quá nhiều để tránh nguy cơ sảy thai có thể xảy ra.
(theo kienthuc, laodong)
Nguồn tin: https://genk.vn/nhan-sam-tu-nhien-tu-thu-hat-be-ti-xua-khong-ai-ngo-ngang-den-20250813222537831.chn
