Vừa không thể hiện gia giáo, vừa hại tâm lý của con

Nhiều phụ huynh luôn mong muốn nuôi dạy con trở thành một đứa trẻ “ngoan”, thích chia sẻ, lịch sự, khiêm tốn và làm bất cứ điều gì người lớn yêu cầu. Họ cho rằng, một đứa con như vậy mới có thể phản ánh sự giáo dục đúng đắn của gia đình.

Tuy nhiên, ngoan và vâng lời, hay quá lịch sự cũng chưa hẳn là tốt. Có 6 hành vi “lịch sự” phổ biến có hại hơn là yêu thương, cha mẹ nên ngừng ép con thực hiện. Bởi những hành vi ép buộc này phớt lờ cảm xúc và quan điểm của trẻ, ảnh hưởng đến sự phát triển của con cái.

1. Buộc trẻ chào hỏi

Nhiều bậc cha mẹ sẽ mất bình tĩnh khi thấy con mình không những không chào người lớn mà còn cố trốn đằng sau, nghĩ rằng con khiến mình mất mặt: “Con câm à? Con thậm chí không hiểu cách cư xử cơ bản sao?”.

Trên thực tế, việc trẻ cảnh giác, rụt rè khi gặp người lạ là hiện tượng tâm lý bình thường và đó cũng là dấu hiệu cho thấy trẻ đã phát triển khả năng tư duy sâu sắc hơn, trình độ nhận thức được nâng cao và hiểu được cách tự bảo vệ bản thân. Việc ép trẻ “chào hỏi lịch sự” sẽ phá hủy ý thức tự bảo vệ bản thân của trẻ và về lâu dài khiến trẻ “sợ xã hội” .

Cách tiếp cận đúng là cha mẹ nên ở bên con, giao tiếp và tiếp xúc với con thông qua ngôn ngữ, cử động cơ thể, đồng thời cho con cảm giác an toàn đủ để con có thể thư giãn từ từ. Hoàn toàn không cần ép buộc, vì điều này sẽ chỉ khiến trẻ thêm căng thẳng và choáng ngợp.

Khi trẻ thích nghi với môi trường, cha mẹ có thể làm gương giao tiếp cho trẻ, chủ động chào hỏi, trò chuyện, giúp trẻ gọi từng người: “Chào dì”, “Chào chú”. Lúc này, hầu hết trẻ đều thể hiện sự sẵn sàng chủ động giao tiếp với người khác.

2. Ép trẻ biểu diễn nơi công cộng

Nhiều bậc cha mẹ thích “khoe con” khi đến buổi tiệc. Nhưng đừng làm tổn thương con chỉ vì sĩ diện. Việc ép buộc sẽ khiến trẻ cảm thấy bất lực và sợ hãi, thậm chí có thể khiến trẻ ghét bỏ những năng khiếu đang có.

Cách tiếp cận đúng là trước tiên hãy hỏi ý kiến của trẻ. Nếu con sẵn sàng, bạn có thể để trẻ chọn hình thức biểu diễn. Hãy nhớ vỗ tay và khen ngợi trẻ sau khi biểu diễn xong. Dù con không hoàn thành thì vẫn hãy động viên và chia sẻ.

3. Buộc trẻ phải nhường nhịn

Thế giới của trẻ em cũng giống như thế giới của người lớn chúng ta. Nếu sếp của bạn dùng câu: “Bạn còn trẻ và còn nhiều cơ hội, người kia là đàn anh của công ty, hãy trao cơ hội thăng tiến này cho anh ấy nhé!”, bạn có chấp nhận mất một cơ hội thăng tiến không?

Là cha mẹ, chúng ta không thể trực tiếp chỉ trích con lớn của mình mà không hỏi lý do, điều này sẽ khiến trẻ cảm thấy bố mẹ không yêu thương mình, rất bất an và tinh thần cạnh tranh sẽ dần mất đi.

Cách làm đúng là trước tiên cha mẹ nên phân biệt đúng sai, đối xử công bằng và không yêu cầu con phải nhường nhịn vì tuổi tác. Tranh chấp, đánh nhau là điều không thể tránh khỏi giữa trẻ em. Đôi khi, trẻ có thể tự giải quyết vấn đề của mình, miễn là chúng ta đảm bảo sự công bằng.

4. Buộc trẻ chia sẻ

Nếu một người bạn nói: “Bạn không thể sử dụng hết mỹ phẩm, hãy đưa cho tôi”, bạn có sẵn lòng tặng chúng một cách hào phóng không? Trẻ em cũng tương tự.

Trẻ sẽ bước vào “giai đoạn nhạy cảm về quyền sở hữu” khi được khoảng 3 tuổi. Trong mắt một đứa trẻ, những món đồ chơi mà bé thích cũng có giá trị không kém gì mỹ phẩm của chúng ta. Bất kể cảm xúc, tâm lý của trẻ như thế nào, việc ép buộc trẻ phải chia sẻ một cách mù quáng sẽ không có lợi cho việc hình thành nhận thức cho trẻ về quyền tài sản và sẽ khiến trẻ mất đi cảm giác an toàn.

Cách làm đúng trước tiên là hỏi ý kiến của trẻ, bạn có thể hướng dẫn trẻ tận hưởng niềm vui chia sẻ một cách phù hợp, nhưng phải làm theo mong muốn của chính trẻ và không được tùy ý gán cho trẻ những tính cách như ích kỉ…

5. Buộc trẻ phải vâng lời

Đừng lúc nào cũng yêu cầu con phải cư xử đúng mực và hiểu biết. Con bạn có khôn ngoan đến đâu thì cũng chỉ là một đứa trẻ. Hơn nữa, cái gọi là sự vâng lời này, theo thời gian, sẽ chỉ biến thành sự tự kìm nén và đứa trẻ sẽ hình thành một nhân cách chỉ biết chiều lòng người khác mà bỏ qua cảm xúc của mình.

Với tư cách là cha mẹ, chúng ta phải cho phép và khuyến khích con bày tỏ những suy nghĩ thực sự bên trong mình , đồng thời phải cẩn thận lắng nghe và tôn trọng ý kiến của con. Hãy nhớ giao tiếp với con một cách bình đẳng để chúng có thể bình tĩnh và tự tin.

6. So sánh với những trẻ xuất sắc khác

Thường xuyên so sánh khiến trẻ thiếu cảm giác an toàn và đánh mất bản sắc. Nếu cứ tiếp tục như vậy, trẻ sẽ trở nên tự ti và hèn nhát . Thực tế, mỗi đứa trẻ đều có những điểm sáng của riêng mình, hãy phát huy những điểm mạnh, hạn chế những điểm yếu.

Mỗi đứa trẻ đều có những “đặc tính” riêng của mình. Chúng ta phải tuân theo bản chất, tôn trọng ý kiến của trẻ, ôm trẻ thêm, khen ngợi thêm và khẳng định nhiều hơn. Một ngày nào đó, trẻ sẽ không làm chúng ta thất vọng.