Bệnh nhân nữ 39 tuổi đến khám có tiền sử khỏe mạnh, không mắc các bệnh lý nền. Bệnh nhân mất hoàn toàn ham muốn tình dục với chồng, từ đó vợ chồng nảy sinh mẫu thuẫn vì không hòa hợp “chuyện chăn gối”. Bệnh nhân rơi vào trạng thái căng thẳng lo âu, mất ngủ dài ngày ảnh hưởng đến cuộc sống hôn nhân gia đình và công việc.
Bệnh nhân cho biết, 1 năm trở lại đây xuất hiện tình trạng rối loạn kinh nguyệt, khoảng cách giữa các kỳ kinh thất thường, 1,5 – 2 tháng mới đến kỳ kinh, màu kinh đỏ thẫm, số ngày kinh ngắn lại.
Suy giảm ham muốn tình dục – dấu hiệu của giai đoạn tiền mãn kinh
Tại bệnh viện, kết quả khám phụ khoa cho thấy môi lớn teo nhỏ, âm đạo mỏng mất độ dày, mất nếp nhăn, giảm tiết dịch do các tuyến tiết dịch bị teo, pH âm đạo mất axit. Kết quả xét nghiệm nội tiết cho thấy, nồng độ FSH của bệnh nhân tăng cao, báo hiệu sắp mãn kinh. Bác sĩ kết luận bệnh nhân bị suy giảm ham muốn tình dục giai đoạn tiền mãn kinh.
Theo Ths.BS Phạm Minh Ngọc – Phó Giám đốc Trung tâm Y học giới tính Hà Nội, rối loạn chức năng tình dục bao gồm giảm ham muốn tình dục, giảm hưng phấn, giảm cực khoái, giao hợp đau.
Nữ giới có thể gặp tình trạng rối loạn chức năng tình dục khi bước vào giai đoạn tiền mãn kinh. Các tuyến nhờn ở âm đạo, âm hộ teo nên chế tiết ít hoặc không chế tiết dịch nhờn gây giao hợp đau. Giao hợp đau là yếu tố ngăn cản hoạt động tình dục thành công.
Ước tính trong nhóm 45 – 64 tuổi, cứ 8 người thì 1 người giảm ham muốn, và cứ 15 người thì 1 người gặp rối loạn hưng phấn và khoái cảm (Shifren JL và cs, 2008). Phụ nữ sau mãn kinh không chỉ gặp một mà thường nhiều rối loạn cùng lúc: 50 – 65% giảm ham muốn kèm rối loạn hưng phấn, 70% kèm rối loạn cực khoái và đau tình dục.
Chủ động thăm khám sức khỏe giai đoạn tiền mãn kinh
Các bác sĩ Trung tâm Y học Giới tính Hà Nội chỉ định bệnh nhân nữ thực hiện siêu âm tuyến giáp, tuyến vú, ổ bụng, điện tim, xét nghiệm mỡ máu, đánh giá chức năng gan thận, công thức máu để tầm soát nguy cơ ung thư.
Sau khi đảm bảo không có nguy cơ ung thư, bệnh nhân được tư vấn điều trị bằng liệu pháp nội tiết, bổ sung estrogen qua đường bôi, giúp tăng bề dày biểu mô âm đạo, ngoài ra bổ sung kem dưỡng ẩm âm đạo, giúp niêm mạc âm đạo giảm khô rát, giảm teo sinh dục.
Bác sĩ cũng tư vấn bệnh nhân cần tập thể dục ít nhất 4 buổi/tuần, giải tỏa áp lực căng thẳng và dành nhiều thời gian chăm sóc bản thân, tập yoga, đi dạo… Bên cạnh đó, bệnh nhân nên điều chỉnh chế độ ăn, bổ sung các thực phẩm như: đậu nành, ngũ cốc, hạt hướng dương, giá đỗ…
Sau 2 tháng bệnh nhân có ham muốn tình dục chủ động, tần suất quan hệ 2 vợ chồng trở lại trạng thái như trước, 2 lần/tuần, không còn tình trạng đau rát khi quan hệ. Quan hệ hòa hợp, mối quan hệ 2 vợ chồng không còn căng thẳng. Tái khám sau 3 tháng, tình trạng đã cải thiện gần như triệt để, bệnh nhân không còn tình trạng rối loạn chức năng tình dục.
Bác sĩ Ngọc nhấn mạnh, sử dụng liệu pháp nội tiết đảm bảo an toàn và hiệu quả ở phụ nữ mãn kinh nếu chỉ định đúng. Sau điều trị, nhiều bệnh nhân có cải thiện rõ rệt tình trạng bốc hỏa, giảm căng thẳng, trầm cảm, lo âu, cải thiện sinh lý, da căng bóng, cải thiện trí nhớ, độ tập trung.
Trong một vài trường hợp liệu pháp nội tiết còn phòng ngừa loãng xương, giảm nguy cơ tim mạch, giảm rối loạn tiểu tiện, nhiễm trùng tiết niệu…