Fan sốt ruột vì ‘Conan 30 năm vẫn học lớp một’

Trong cuộc thăm dò ý kiến: “Truyện tranh tôi muốn biết kết thúc nhất trước khi chết” do trang Manga Plus thực hiện, Thám tử lừng danh Conan xếp vị trí đầu tiên, với 31% phiếu bầu. Người bình chọn chủ yếu ở độ tuổi 30-39, theo The News Lens, kết quả bình chọn không đại diện hết lượng khán giả bộ truyện, nhưng phản ánh việc độc giả sốt ruột với diễn tiến tác phẩm.

Gosho Aoyama vẽ, tô màu Conan

Tập đầu ra mắt năm 1994, lúc đó, họa sĩ Gosho Aoyama 31 tuổi. Truyện xoay quanh chàng học sinh trung học Shinichi Kudo biến thành học sinh tiểu học do uống phải thuốc teo nhỏ APTX4869 của tổ chức áo đen bí ẩn. Trong hình hài học sinh tiểu học Conan, Shinichi Kudo phá hết vụ án này đến vụ án khác, đồng thời lần tìm manh mối tổ chức áo đen. Conan khao khát giải cứu bản thân, về hình hài như cũ còn vì Ran – bạn học mà cậu yêu mến.

Lứa độc giả đầu tiên của Thám tử lừng danh Conan hiện ngoài 30 tuổi, trải qua những giai đoạn quan trọng của đời người và có thể đã thành cha, mẹ. Còn Edogawa Conan, đến tập mới nhất phát hành tháng 3, vẫn là học sinh lớp 1B trường tiểu học Teitan.

Trên các diễn đàn truyện tranh, có độc giả bông đùa: “Conan là học sinh lưu ban lâu nhất thế giới”, có người không còn kiên nhẫn chờ đợi: “Cốt truyện dần trở nên rườm rà, dòng thời gian phi logic, lan man”, “Một số vụ án động cơ cực kỳ buồn cười và nhảm nhí như kiểu viết chạy deadline”, “Việc họa sĩ cố kiếm tiền từ con gà đẻ trứng vàng này thành ra gây ác cảm với người đọc”. Không ít người nói đã bỏ đọc Conan vì truyện kéo dài năm này qua tháng khác, tác giả khơi gợi quá nhiều bí ẩn nhưng bỏ ngỏ, trục chính câu chuyện ngày càng rối.

Dù nhiều fan thuộc lứa độc giả đầu tiên bỏ theo dõi truyện, đến nay tác phẩm vẫn thu hút lớp khán giả mới ở độ tuổi teen. Theo Deved – một người đọc lâu năm của Thám tử lừng danh Conan – phong cách truyện thay đổi qua từng thời kỳ nhằm đáp ứng thị hiếu mới. Không đơn thuần tập trung phá án, truyện mở ra những nhân vật mới, tuyến tình cảm mơ hồ, các yếu tố ngôn tình. Deved cho rằng điều này có thể hiểu được, bởi tác giả, đơn vị phát hành cũng cần thay đổi để ngày càng nhiều người chú ý đến tác phẩm, và sự thay đổi đó không thể làm hài lòng tất cả.

Tại Việt Nam, Nhà xuất bản Kim Đồng phát hành Thám tử lừng danh Conan từ năm 1995. Ông Đặng Cao Cường – trưởng ban biên tập sách Comic của NXB – cho biết lượng phát hành mỗi tập là 200.000 bản, sau đó, tái bản khoảng 10.000 cuốn mỗi tập. Đối tượng độc giả chính là thiếu niên, từ 14 tuổi, tiếp đó là nhóm độc giả trưởng thành, 34 tuổi trở xuống.

Theo ông, Conan giữ chỗ đứng trong làng manga nhờ tác giả xây dựng hệ thống nhân vật hấp dẫn, mỗi nhân vật có phong cách riêng, thu hút lượng fan riêng. Truyện còn nhiều bí ẩn, níu khán giả chờ đợi diễn biến mới để biết chân tướng. Ngoài ra, phim hoạt hình chuyển thể truyện phát hành thường niên trong 27 năm qua, tạo cơn sốt ở phòng vé, từ đó tiếp cận thêm khán giả, làm cộng đồng fan lớn mạnh hơn. Tác phẩm đảm bảo được tính hợp lý, cần thiết của một truyện trinh thám.

Trên NHK, họa sĩ Gosho Aoyama nói bí quyết để Conan kéo dài hàng chục năm là không vẽ, viết theo ý của một mình ông, mà cần kết hợp xu hướng, suy nghĩ của độc giả. Ông gọi đó là sự “cân bằng” giữa người sáng tác và người tiếp nhận. Họa sĩ cảm thấy thực hiện Conan ngày càng khó, nhất là công đoạn dựng bối cảnh vụ án, thủ đoạn ra tay của thủ phạm. Đó là lý do tác giả và trợ lý phải thêm thắt nhiều yếu tố không liên quan trục chính của truyện. Gosho Aoyama chưa có ý định gác bút.

Conan trở thành một trong biểu tượng của văn hóa Nhật, được khán giả nhiều quốc gia khác đón nhận. Sân bay của tỉnh Tottori – quê hương Gosho Aoyama – vốn có tên Tottori Airport nhưng đến năm 2014, được đổi thành Tottori Sand Dunes Conan Airport. Hình ảnh Conan hiện diện khắp nơi ở tỉnh ít dân số nhất của Nhật Bản. Khi vừa xuống máy bay, hành khách có thể thấy hình Conan và Ran đang niềm nở tiếp đón ở cổng hải quan. Tỉnh này cũng mở nhiều tour du lịch chủ đề truyện Conan, đặc biệt là “làng Conan” ở thị trấn Hokuei – nơi tác giả lớn lên.

Tỉnh Tottori còn có Bảo tàng Conan, trưng bày các bản thảo của Gosho Aoyama, vật phẩm liên quan truyện tranh. Conan còn được dùng làm tên một trạm xe bus, tuyến đường, một cây cầu ở đây. Năm 2019, Bảo tàng Conan thu hút 200.000 du khách trong và ngoài Nhật Bản, cao điểm, mỗi ngày bảo tàng đón 4.000 du khách.

Nghinh Xuân