Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, căn cứ Nghị quyết số 128/2020/QH14 về dự toán thu, chi ngân sách nhà nước năm 2021, Nghị quyết số 34/2021/QH15 về dự toán ngân sách nhà nước năm 2022, Nghị quyết số 82/2023/QH15 về việc điều chỉnh kế hoạch vốn vay lại năm 2022 của các địa phương, bổ sung dự toán chi thường xuyên năm 2021 nguồn vốn viện trợ không hoàn lại của nước ngoài, điều chỉnh dự toán kinh phí bảo đảm hoạt động chưa sử dụng hết năm 2021 của Tổng cục Thuế và Tổng cục Hải quan, chuyển nguồn kinh phí công tác phòng, chống dịch Covid-19 năm 2021 của các địa phương sang niên độ ngân sách năm 2022.
Theo đó, dự toán thu ngân sách nhà nước năm 2021 là 1.358.084 tỷ đồng; quyết toán là 1.591.411 tỷ đồng, tăng 233.327 tỷ đồng (17,2%) so với dự toán. Tỷ lệ động viên thu ngân sách nhà nước đạt 18,7% GDP, trong đó thu thuế và phí đạt 15,1% GDP.
TĂNG THU TỪ NHÀ ĐẤT, KIM NGẠCH NHIỀU MẶT HÀNG XUẤT KHẨU TĂNG ĐỘT BIẾN
Kết quả thực hiện một số lĩnh vực, khoản thu chủ yếu như sau.
Dự toán thu nội địa là 1.133.500 tỷ đồng; quyết toán là 1.313.281 tỷ đồng, tăng 179.781 tỷ đồng (15,9%) so với dự toán.
“Chủ yếu là tăng từ các khoản thu về nhà đất, thu từ hoạt động xổ số kiến thiết và thu khác ngân sách; tỷ trọng thu nội địa trên tổng thu ngân sách nhà nước đạt 82,5%”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc thông tin.
Dự toán thu dầu thô là 23.200 tỷ đồng; quyết toán là 44.638 tỷ đồng, tăng tới 21.438 tỷ đồng (92,4%) so với dự toán, chủ yếu do giá dầu và sản lượng khai thác, xuất khẩu tăng so với kế hoạch.
Theo đó, bình quân năm 2021 giá dầu đạt khoảng 68,8 USD/thùng, tăng 23,8 USD/thùng so với dự toán, sản lượng dầu thô thanh toán năm 2021 đạt 8,86 triệu tấn, tăng 10,3% so với kế hoạch.
Còn dự toán thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu là 178.500 tỷ đồng; quyết toán là 216.307 tỷ đồng, tăng 37.807 tỷ đồng (21,2%) so với dự toán do tốc độ tăng trưởng kim ngạch xuất nhập khẩu vượt kế hoạch và tăng cao so với năm 2020.
Cụ thể, tổng kim ngạch năm 2021 tăng 8,3% so với dự toán. Kim ngạch xuất nhập khẩu có thuế năm 2021 vượt 21,2% so với dự toán, trong đó, kim ngạch nhập khẩu có thuế vượt 21,6% so với dự toán, kim ngạch xuất khẩu có thuế vượt 14,2% so với dự toán.
Báo cáo cũng nêu rõ kim ngạch nhập khẩu một số mặt hàng có số thu lớn tăng đột biến do lượng tăng như ô tô, quặng và khoáng sản…, do giá tăng như xăng dầu, dầu thô nhập khẩu, dầu thô xuất khẩu, đặc biệt là sắt thép…
Theo đánh giá, năm 2021, ngành tài chính giành thắng lợi và để lại nhiều điểm nhấn do thu ngân sách nhà nước vượt dự toán lên tới 17,2% và tăng giữ đà tăng so với năm trước đó, bất chấp tăng trưởng kinh tế chỉ đạt 2,58%.
SỬ DỤNG NGÂN SÁCH CÒN SAI PHẠM, GIẢI NGÂN ĐẦU TƯ CÔNG THẤP
Báo cáo của Chính phủ cũng cho thấy dự toán chi ngân sách nhà nước là 1.701.713 tỷ đồng; quyết toán là 1.708.088 tỷ đồng, tăng 6.375 tỷ đồng (0,4%) so với dự toán.
Trong đó, quyết toán chi ngân sách trung ương là 640.914 tỷ đồng, bằng 91% so với dự toán; quyết toán chi ngân sách địa phương là 1.067.174 tỷ đồng, bằng 107% so với dự toán.
Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng nhấn mạnh, thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ đã chỉ đạo triển khai đồng bộ, quyết liệt nhiều giải pháp quản lý, điều hành chi ngân sách nhà nước năm 2021 chủ động, chặt chẽ. Trong đó quán triệt quan điểm tập trung ưu tiên, nỗ lực cao nhất cho công tác phòng, chống dịch Covid-19 và đảm bảo an sinh xã hội, ổn định đời sống nhân dân.
Các bộ, cơ quan trung ương và địa phương cũng nghiêm túc thực hiện chi ngân sách bám sát dự toán được giao; rà soát, cắt giảm tối thiểu 50% kinh phí hội nghị, công tác trong và ngoài nước , tiết kiệm thêm 10% chi thường xuyên khác còn lại của năm 2021; thu hồi các khoản chi thường xuyên chưa thực sự cần thiết, chậm triển khai để tập trung nguồn lực cho phòng, chống dịch Covid-19.
Tuy nhiên, theo đánh giá của Bộ trưởng Bộ Tài chính, việc quản lý sử dụng kinh phí ngân sách nhà nước ở một số bộ, ngành, địa phương còn sai phạm; việc chấp hành thời hạn báo cáo quyết toán chưa đảm bảo theo đúng quy định.
“Trong thực hiện, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công còn thấp; việc tổ chức triển khai thực hiện một số chính sách đảm bảo an sinh xã hội còn chậm; số chuyển nguồn kinh phí sang năm sau còn lớn”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc lưu ý.
Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng báo cáo về tình hình bội chi ngân sách nhà nước, các khoản vay của ngân sách nhà nước và nợ công.
Trên cơ sở tiếp thu ý kiến kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến thẩm tra của Ủy ban Tài chính ngân sách và Kiểm toán Nhà nước, Chính phủ trình Quốc hội quyết toán ngân sách nhà nước năm 2021 như sau:
Tổng số thu cân đối ngân sách nhà nước là 2.387.906 tỷ đồng. Trong đó, số thu ngân sách nhà nước theo dự toán là 1.591.411 tỷ đồng; thu chuyển nguồn năm 2020 sang năm 2021 là 643.406 tỷ đồng; thu từ kết dư năm 2020 là 140.410 tỷ đồng; và thu từ quỹ dự trữ tài chính theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước là 12.679 tỷ đồng.
Tổng số chi cân đối ngân sách nhà nước là 2.484.439 tỷ đồng. Trong đó, chi ngân sách nhà nước theo dự toán là 1.708.088 tỷ đồng; chi chuyển nguồn sang năm 2022 là 776.351 tỷ đồng. Bội chi ngân sách nhà nước là 214.053 tỷ đồng, bao gồm: bội chi ngân sách trung ương là 211.650 tỷ đồng, bội chi ngân sách địa phương là 2.403 tỷ đồng.
