Nhà tâm lý học nổi tiếng người Mỹ, Kevin Leman, người đã tận tụy nghiên cứu lĩnh vực khái niệm về thứ tự sinh từ năm 1967 nhận thấy rằng: Thứ tự sinh phần lớn đã tạo nên những nét tính cách khác nhau. Ngoài ra, nó sẽ xác định nghề nghiệp sẽ theo đuổi trong tương lai. Những người có cùng vị trí trong các gia đình khác nhau có nhiều tính khí giống nhau, và nghề nghiệp của họ khi lớn lên cũng rất giống nhau.
Nhìn chung, các bậc cha mẹ luôn khá thận trọng với đứa con đầu lòng của mình. Chúng thường được chăm sóc rất tốt. Sự yêu thương “tỉ mỉ” của cha mẹ cũng sẽ ảnh hưởng đến tính cách của con, thông thường con đầu lòng sẽ có thái độ giống cha mẹ đối với mình, có xu hướng cầu toàn và luôn muốn làm tốt nhất mọi việc. Khi sinh con thứ hai, phụ huynh không còn quá căng thẳng, đứa trẻ không được chú ý nhiều như anh/chị mình, vì vậy tính cách sẽ cởi mở và phóng khoáng hơn.
Nhà tâm lý học người Áo Alfred Adler cũng đã đề xuất từ 100 năm trước rằng thứ hạng của trẻ em trong gia đình khác nhau, khiến chúng có những khác biệt lớn. Vậy, đặc điểm tính cách của những đứa trẻ có thứ hạng khác nhau trong gia đình là gì? Đứa trẻ nào trong số chúng sẽ hứa hẹn hơn trong tương lai?
01. Con đầu
Tiến sĩ Leman kết luận rằng con đầu có xu hướng là những người thành đạt đáng tin cậy, có nguyên tắc, chu đáo và biết kiểm soát. Dưới sự kỳ vọng của những người xung quanh, những đứa con đầu sẽ có trách nhiệm hơn, có khát vọng thành công mạnh mẽ hơn và dễ dàng trở thành nhà lãnh đạo hơn.
02. Con thứ
Đặc điểm đặc trưng của con thứ hai như sau: Hòa giải tốt; Giỏi thỏa hiệp; Linh hoạt; Tránh xung đột; Độc lập; Trung thành với bạn bè; Kết giao tốt; Độc đoán; Bí mật. Trong ấn tượng của mọi người, đứa con thứ hai đáng yêu và dễ giao tiếp hơn đứa con cả, cái gọi là trí tuệ cảm xúc cao hơn.
Con trai thứ hai dễ sống hơn con cả vì ngay từ khi chào đời, đã có một đứa con khác cùng chia sẻ tình yêu thương của cha mẹ. Suốt thời thơ ấu luôn có “đối thủ” nên nếu muốn có địa vị và sự chú ý hơn trong gia đình, trẻ học cách “xem mặt” cha mẹ và lấy lòng họ. Theo số liệu thống kê của Tiến sĩ Kevin Lehman, hầu hết các nhà ngoại giao đều xuất thân từ con thứ hai trong gia đình.
03. Con út hay con một
Nghiên cứu tâm lý đã kết luận rằng các đặc điểm của trẻ này có những đặc điểm đặc trưng như sau: Thao túng; Đổ lỗi; Thu hút; Gan góc; Hòa đồng; Tình cảm; Thích những điều bất ngờ.
Các bậc cha mẹ trên toàn thế giới thường yêu thích con út hơn, đứa trẻ từ nhỏ đã có sự chăm sóc của cả nhà, không sợ ai cướp đi nguồn tài nguyên này. Chỉ cần làm vừa lòng cha mẹ và anh chị là có thể có được thứ mình muốn. Vì vậy, hầu hết những đứa trẻ này đều rất khéo ăn nói. Tuy nhiên, môi trường ưu việt này cũng có thể khiến chúng trở nên lười biếng hơn và mất đi dũng khí chiến đấu.
Đối với con một, chúng có thể giống con cả hoặc con út, nhưng cũng có một số điểm khác biệt độc đáo. Nếu giống con cả, họ sẽ theo đuổi chủ nghĩa hoàn hảo và đặt kỳ vọng rất cao vào bản thân. Họ thường học giỏi, dễ vui vẻ và không cố gắng kiểm soát người khác; họ thường sớm phát triển và mất đi sự ngây thơ và nghịch ngợm, bởi vì đã theo cha mẹ vào thế giới người lớn từ khi còn rất nhỏ; họ thường sống trong thế giới riêng của họ.
Trong công việc, họ thường tràn đầy tự tin như con cả; họ cũng có khuynh hướng giành được sự ưu ái của người lớn tuổi hoặc người có quyền lực và thường thành công. Nhưng giống như con út, họ thường thiếu chủ động và cần được thúc đẩy; họ quen với việc thuận buồm xuôi gió, vì vậy khi có sự cố xảy ra, phản ứng của họ có thể không tương xứng với mức độ nghiêm trọng của vấn đề.
Sau khi nhận thấy sự khác biệt về tính cách của những đứa trẻ, theo bạn, đứa trẻ thứ hạng nào sẽ có triển vọng nhất? Thống kê cho thấy con cả thường có thể đạt được địa vị cao hơn và thành tích tốt hơn. Con cả thường có thể tập trung cao độ vào lĩnh vực chuyên môn, làm việc nghiêm túc, tuân thủ kỷ luật, kiên nhẫn và có kỹ năng tổ chức.
Tính đến cuối năm 1998, trong số 42 tổng thống của Hoa Kỳ, 23 người là con cả hoặc “thế hệ” con trai đầu lòng trong gia đình, chiếm 56% tổng số. Trong số 23 phi hành gia đầu tiên đi vào vũ trụ, 21 người là con cả và 2 người còn lại là con một. Trong số 100 thuyền trưởng được khảo sát, 88 người là con cả và con một.
Tuy nhiên, nếu khoảng cách tuổi tác giữa hai đứa trẻ liền kề quá lớn, rất có thể quy tắc xếp hạng này sẽ không được tuân theo mà một chu kỳ mới sẽ được bắt đầu lại. Nếu chênh lệch tuổi tác giữa con lớn và con cuối trong gia đình là hơn 7 năm, thì chưa chắc đứa trẻ này chỉ mang những đặc điểm của con út mà có thể có một số đặc điểm của con cả. Ngoài ra còn có các yếu tố ảnh hưởng đến các xếp hạng: giới tính, cấp bậc của cha mẹ, sinh đôi, nhận con nuôi, cha mẹ ly hôn,…
