Là “ván cược” mà CTCP Đầu tư Thế giới Di động (MWG) tuyên bố dốc sức từ năm 2018, câu chuyện hoà vốn, có lãi và IPO của Bách Hoá Xanh rất được nhà đầu tư quan tâm.
Tài liệu họp ĐHĐCĐ sắp tới cho biết, MWG tiếp tục kỳ vọng Bách Hoá Xanh sẽ hoà vốn vào cuối năm 2023. Tuyên bố lần nữa đưa ra sau 1 năm cải tổ Bách Hoá Xanh. Dù vậy, biến động khó lường của thị trường sẽ là thách thức cho “hứa hẹn” của MWG.
2022 là năm Bách Hoá Xanh lỗ kỷ lục với 2.961 tỷ đồng
Điểm lại cuộc chơi FMCG của MWG, với đà tăng bằng lần mỗi năm, Bách Hoá Xanh nhanh chóng phủ sóng với quy mô đạt đỉnh vào cuối năm 2021 với hơn 2.100 điểm bán. Song song, mức lỗ cũng tăng 110%/năm, từ mức 55 tỷ (năm 2016) lên hơn 1.700 tỷ đồng vào cuối năm 2020.
Năm 2021, tăng trưởng nóng nhờ nhu cầu thực phẩm tăng trong đại dịch giúp Bách Hoá Xanh thu hẹp mức lỗ còn 967 tỷ đồng. Với dự kiến thị trường sẽ hồi phục hậu Covid-19, MWG lên loạt kế hoạch lớn cho năm 2022, đáng chú ý là câu chuyện IPO Bách Hoá Xanh (bán không quá 20% cổ phần).
Dù vậy, kế hoạch sau đó đã được dời sang quý 3/2023, do biến động thị trường nói chung và bản thân Bách Hoá Xanh cũng cần được “nâng cấp”.
Lúc bấy giờ, cùng với sự cố khủng hoảng truyền thông giai đoạn cao điểm dịch Covid-19 năm ngoái và sự ra đi của người cầm cương là ông Trần Kinh Doanh, nhiều quan điểm cho rằng Bách Hoá Xanh là bước đi chưa thành công của MWG. Khi, cũng với chiến lược cũ (đã áp dụng thành công tại mảng di động và điện máy), Bách Hoá Xanh trong công cuộc mở rộng quá nhanh đã gặp phải quá nhiều vấn đề, thách thức.
MWG theo đó bắt đầu công cuộc tái cấu trúc toàn diện Bách Hoá Xanh trong năm 2022, bao gồm: Ngừng mở rộng, đóng cửa các cửa hàng không hiệu quả, nghiên cứu lại hành vi mua hàng và tập trung tăng trải nghiệm khách hàng.
Sau 1 năm thực hiện, tại buổi gặp gỡ nhà đầu tư vừa qua, ông Nguyễn Đức Tài tự hào khẳng định tháng 1-2 năm nay nếu các bạn quay lại sẽ thấy sự khác biệt. Theo ông, Bách Hoá Xanh có thể nói đã hoàn tất tương đối việc thay đổi dịch vụ cho khách hàng. “ Tôi có thể tự hào nói rằng Bách Hoá Xanh mini hiện nay là mô hình siêu thị Mini đúng nghĩa, có một không gian trải nghiệm, nhân viên và quy trình phục vụ ngon lành, danh mục sản phẩm đáp ứng được người tiêu dùng …”, ông Tài nói.
2022 cũng là năm Bách Hoá Xanh lỗ kỷ lục với 2.961 tỷ đồng. Tương ứng, MWG đang “gánh” số lỗ luỹ kế 7.395 tỷ đồng với chuỗi bách hoá.
Chưa có kế hoạch IPO mới?
Tại cuộc họp ĐHĐCĐ 2022 vào ngày 23/4/2022, Chủ tịch HĐQT CTCP Đầu tư Thế giới di động (MWG) – ông Nguyễn Đức Tài chia sẻ: “Việc bán vốn Bách Hoá Xanh đã có đối tác quan tâm, dự kiến thực hiện trong 2022-2023. IPO chỉ sẽ thực hiện khi thực sự sẵn sàng”.
Tháng 5/2022, MWG lập mới CTCP Công nghệ và Đầu tư Bách Hóa Xanh với vốn điều lệ ban đầu 10 tỷ đồng. Dự kiến, vốn công ty này sẽ tăng lên 13.900 tỷ đồng. Mục tiêu thành lập công ty con này là mua lại cổ phần chuỗi Bách Hoa Xanh, mở đường cho chuỗi tiến hành chào bán riêng lẻ và IPO.
Trong cuộc họp NĐT ngày 19/8/2022, MWG xác nhận: “Chúng tôi đã chọn nhà tư vấn và đang làm việc chặt chẽ với nhà tư vấn để chuẩn bị tài liệu cần thiết. Các thông tin cụ thể khác công ty không chia sẻ vì lý do bảo mật. Công ty đang thực hiện các công việc theo đúng tiến độ và dự kiến thời gian hoàn tất giao dịch trong quý 1/2023”.
Sang năm 2023, Bách Hoá Xanh dự kiến tiếp tục tăng doanh thu trên mỗi cửa hàng, trong đó tập trung vào 3 yếu tố gồm: (i) tăng giá trị giỏ hàng, (ii) tăng tần suất mua hàng của các khách hàng hiện hữu và (iii) tăng lưu lượt khách hàng mới (traffic) từ kênh chợ và siêu thị.
Công ty cũng cho biết sẽ thay đổi cách thức vận hành kho vận vừa giúp đảm bảo chất lượng hàng hóa, giảm hao hụt, hủy hàng tươi sống tạo dư địa tăng biên lợi nhuận gộp, vừa giúp cải thiện hiệu suất logistics.
Riêng chiến lược lôi kéo khách hàng từ kênh chợ, siêu thị sang Bách Hóa Xanh, ông Tài tự tin nếu Bách Hóa Xanh tiếp tục làm tốt hơn ở mọi thứ như rau tươi hơn, trái cây đa dạng hơn, giá cạnh tranh hơn, hàng FMCG nhiều khuyến mại hơn, phong phú hơn thì chắc chắn những người đang ra chợ mua sẽ thay đổi thói quen mua sắm.
Trong đó, đối với một số khách hàng đang vào siêu thị mua với giá trị cả triệu đồng mỗi lần thì ông Tài cho rằng Bách Hóa Xanh có thể chưa đáp ứng được những khách hàng như vậy, vì số lượng đơn vị sản phẩm tại Bách Hóa Xanh chỉ khoảng 3.000 SKUs.
Tuy nhiên, nếu người siêu thị chỉ mua khoảng 200.000-300.000 đồng thì Bách Hóa Xanh hoàn toàn có thể phục vụ được một cách bài bản và thậm chí là tính ra giỏ hàng đó có thể hiệu quả hơn, tiết kiệm hơn.