Năm 1961 đánh dấu một bước ngoặt lịch sử: lần đầu tiên con người bay vào vũ trụ. Vào ngày 12/4, phi hành gia Liên Xô Yuri Gagarin trở thành người đầu tiên bay quanh quỹ đạo Trái Đất. Chỉ vài tuần sau, ngày 5/5, đến lượt Alan Shepard đưa nước Mỹ ghi tên vào lịch sử vũ trụ với chuyến bay cận quỹ đạo đầu tiên. Nhưng đằng sau vinh quang ấy là một chi tiết ít người biết đến – và có phần khó nói: Shepard đã… đi tiểu trong bộ đồ phi hành gia của mình.
Chuyện bắt đầu từ một câu hỏi tưởng chừng “ngớ ngẩn” của một công dân Mỹ. Vào ngày 1/2/1961, Brenda Kemmerer – sống tại Cherryville, bang Pennsylvania – đã viết thư gửi NASA, thắc mắc: “Các phi hành gia đi vệ sinh như thế nào?” Trong bối cảnh nước Mỹ đang chạy đua với Liên Xô trong cuộc chiến công nghệ khốc liệt, câu hỏi ấy có vẻ chẳng “xứng tầm” với tên lửa, tàu vũ trụ và các bài toán vật lý không gian. Nhưng NASA đã trả lời. Và câu trả lời là: “Phi hành gia đầu tiên không được mong đợi sẽ phải ‘đi vệ sinh’,” – theo thư của tiến sĩ Freeman H. Quimby từ Cơ quan Khoa học sự sống thuộc NASA.
Alan Shepard – phi hành gia đầu tiên của Mỹ bay vào không gian
Nghe thì hợp lý. Chuyến bay của Shepard chỉ kéo dài hơn 15 phút, không đi vào quỹ đạo Trái Đất, và được coi là đủ ngắn để “nhịn được”. Nhưng lý thuyết là một chuyện, thực tế là chuyện khác.
Sáng hôm đó, Shepard mặc bộ đồ phi hành gia lúc 5h20 sáng, chỉ dự kiến ngồi chờ 2 tiếng cho đến giờ phóng lúc 7h25. Nhưng hàng loạt sự cố kỹ thuật khiến ông bị giữ lại trong khoang tàu gần 7 tiếng đồng hồ. Và rồi, đến một lúc nào đó, nhu cầu sinh lý vượt quá sức chịu đựng.
Shepard đã phải nói với bộ phận mặt đất rằng ông không thể chờ thêm được nữa. Các kỹ sư buộc phải tắt toàn bộ cảm biến y tế để tránh chập điện – nếu không, dòng nước tiểu có thể khiến thiết bị hỏng. Cuối cùng, Shepard đành phải tiểu luôn trong bộ đồ vũ trụ. Nước tiểu dồn xuống lưng và được lớp vải lót thấm hút. Không có sự cố nào xảy ra, ngoài cảm giác vô cùng… khó chịu.
Sự việc khiến NASA buộc phải xem xét nghiêm túc lại chuyện “sinh lý học không gian”. Trong chuyến bay Mercury tiếp theo vào tháng 7, phi hành gia Gus Grissom đã được trang bị thiết bị thu gom nước tiểu bên trong bộ đồ.
Câu hỏi tưởng như nhỏ nhặt của Brenda hóa ra lại rất đúng lúc. Và sự cố của Shepard là minh chứng rõ ràng rằng muốn chinh phục vũ trụ, con người không thể bỏ qua những nhu cầu rất con người.
Anh Việt
Nguồn tin: https://genk.vn/vi-sao-phi-hanh-gia-dau-tien-cua-my-phai-giai-quyet-noi-buon-ngay-trong-bo-do-vu-tru-20250525124647235.chn
