Nhạc sĩ ra sách “Đỗ Bảo: Ca khúc giai đoạn 1997-2022”, gồm những bản nhạc, ghi chép và tản văn về các sáng tác anh viết trong 25 năm.
Tác phẩm dày 450 trang, giới thiệu 100 bài hát được chọn lọc từ những năm 1997-2019, cùng một vài sáng tác trong năm 2020. Đỗ Bảo lên ý tưởng, thực hiện và thiết kế sách trong khoảng tám năm, nhằm “gói ghém một hành trình sáng tạo miệt mài, khổ ải và hạnh phúc”.
Từng làm biên tập viên hợp đồng ở Nhà xuất bản Âm nhạc Việt Nam, nhạc sĩ nhận thấy sách nhạc đóng vai trò quan trọng với việc biểu diễn và giảng dạy. Anh ra ấn phẩm để những người hoạt động nghệ thuật có thêm tư liệu tham khảo, đồng thời mong muốn khán giả hiểu thêm về âm nhạc của mình. Ngoài văn bản ca khúc kèm hòa thanh, tác giả cung cấp các phần chuyển soạn cho piano hoặc một số nhạc cụ độc tấu khác.
Sách “Đỗ Bảo: Ca khúc giai đoạn 1997-2022”. Ảnh: Nhạc sĩ cung cấp
“Bởi đây là một cuốn sách nhạc của những dòng kẻ, nốt nhạc không dễ tiếp cận ngay với những người không học nhạc lý. Do đó tôi cũng chắt lọc và sửa soạn lại những dòng ghi chép cũ mới của mình để chia sẻ bên cạnh một số bài hát”, Đỗ Bảo cho biết.
Các phần tản văn của nhạc sĩ về ca khúc lãng mạn, trừu tượng giống như sáng tác của anh. Bài ca tháng sáu viết về một cặp vợ chồng ở trong cuộc hôn nhân đã nhàm chán. Khi không thể buông tay, họ chọn cách “nghe” thấy tình còn ở trong nhau, tức là nhìn vào sâu bản chất của mối quan hệ.
Trong một ngày Hà Nội nóng như đổ lửa, khi lái xe máy trên đường Hoàng Diệu, nhạc sĩ thấy đám lá rơi xuống và nghe tiếng chim ngân dài trong không gian. Câu hát đầu tiên – “Sự yên tĩnh mới thật dịu êm” – đến trong khoảnh khắc ấy.
‘Bài ca tháng sáu’ – Hà Trần
Ca khúc “Bài ca tháng sáu” của Đỗ Bảo, Hà Trần hát. Video: Nhạc sĩ cung cấp
Cầu vồng đêm mưa – ca khúc khiến nhiều fan của Đỗ Bảo và cả ca sĩ Hà Trần “bất lực khi giải mã” – cũng được anh đề cập. Bài hát viết trong giai đoạn năm 2001 hoặc 2002, khi tác giả trở về nhà sau buổi tối trò chuyện bên một người bạn khác giới. Họ nói về tình yêu, cuộc sống hoặc im lặng theo đuổi những suy nghĩ riêng. Cả hai không phải bạn bè đơn thuần, có những rung động nhưng không thể gọi tên mối quan hệ.
Trong căn phòng bao bởi bốn bức tường ốp gỗ, giữa tiếng mưa, anh bị cuốn vào những suy nghĩ về sự cô đơn và bản năng con người. Đỗ Bảo nói Cầu vồng đêm mưa được anh viết trong trạng thái “bay bổng, gần như vô thức”.
Tuy nhiên, không phải bài hát nào trong sách cũng kèm theo ghi chú của tác giả. Đỗ Bảo lý giải: “Có nhiều bài tôi rất thích nhưng không viết vì tôi thấy chỗ đấy, nhịp đấy đủ rồi. Độc giả thích chỉ cần đọc lời bài hát là trọn vẹn”.
Cuốn sách cũng giới thiệu 10 ca khúc mới và một số bài được giới thiệu trong liveshow năm 2023. Họa sĩ Nha Đam phụ trách thiết kế, nhạc sĩ tham gia công tác chế bản, tự chỉnh sửa từng ký hiệu nhạc, phông chữ, căn lề, canh dòng. Anh trăn trở khi để giá bìa một triệu đồng: “Số tiền không lớn so với nhiều sản phẩm tiêu dùng ngày nay hay so với cát-xê của các nghệ sĩ. Nhưng nó có vẻ không nhỏ với một cuốn sách nhạc”.
Sau khi xuất bản ấn phẩm, nhạc sĩ dự định làm chuỗi chương trình quy mô nhỏ ở nhiều thành phố. Anh sẽ đệm đàn cho một, hai ca sĩ hát trước khoảng 200-400 khán giả. Sau mỗi buổi, nhạc sĩ giao lưu, ký tặng sách cho người hâm mộ.
Nhà nghiên cứu âm nhạc Trần Lệ Chiến nhận xét: “Cuốn sách lý giải vì sao ca từ trong sáng tác của Đỗ Bảo đẹp và nhân văn đến thế. Bởi trước mỗi ca khúc là những trăn trở được anh ghi lại, rồi nhào nặn, suy nghĩ và lựa chọn. Song, có lẽ nguyên nhân sâu xa làm nên một Đỗ Bảo chững chạc, đa tài nhưng khiêm nhường từ những năm 2000, khi Bảo là biên tập viên của Nhà xuất bản Âm nhạc Việt Nam. Tại đây, Bảo đã được tiếp xúc với nhiều tác giả, tác phẩm, nhiều thể loại âm nhạc và chính công việc của người biên tập đã rèn cho Bảo sự cẩn trọng, tỉ mỉ”.
Nhạc sĩ Đỗ Bảo. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Đỗ Bảo 47 tuổi, quê ở Hà Nội, tham gia thành lập, biểu diễn, sáng tác ở ban nhạc Sao Mai khi mới 15 tuổi. Ở tuổi 20, anh có ca khúc Bức thư tình đầu tiên được khán giả yêu thích. 24 tuổi, anh thực hiện phần lớn phần hòa âm phối khí cho album Nhật thực (2002) của ca sĩ Trần Thu Hà và nhạc sĩ Ngọc Đại. Đỗ Bảo tiếp tục có được thành công lớn khi ra mắt các album Cánh cung (2004), Thời gian để yêu (2008) và Chuyện của mặt trời – Chuyện của chúng ta (2013).
Năm 2013, anh tổ chức thành công liveshow Cánh cung – Đỗ Bảo – Live in Hanoi, kỷ niệm 20 năm sáng tác. Năm 2023, anh tổ chức concert kỷ niệm 30 năm làm nghề ở Hà Nội và TP HCM. Nhạc sĩ là nhà sản xuất cho nhiều giọng ca như Tùng Dương, Nguyên Thảo, Tấn Minh, Hoàng Quyên.
Hà Thu
Nguồn tin: https://vnexpress.net/do-bao-viet-sach-ke-chuyen-sang-tac-nhac-4881664.html
