Khu xử lý rác 48 tỷ đồng không thể vận hành

Năm 2019, khu xử lý rác thải sinh hoạt huyện Quỳ Hợp được khởi công trên khu đất rộng 6,6 ha ở xóm Thọ Sơn, xã Thọ Hợp. Dự án có tổng mức đầu tư 48 tỷ đồng, trích từ ngân sách Nhà nước, hoàn thành vào tháng 10/2021, bao gồm các hạng mục như: 7 ô chôn lấp rác, hệ thống thu gom và xử lý nước rỉ, lò đốt, 4 giếng quan trắc, đường nội bộ, hàng rào và cây xanh…

Từ khi xây xong đến nay, khu xử lý rác thải không thể hoạt động chính thức. Theo lãnh đạo UBND huyện Quỳ Hợp, dự án được nhà thầu bàn giao cho huyện từ đầu năm 2022, song phải đóng cửa chưa tiếp nhận rác, bởi đây là công trình có vốn đầu tư công, để vận hành phải có tổ quản lý, công nhân vận chuyển.

“Huyện không thể bố trí cán bộ, viên chức đến đây làm vì đang phải tinh giản bộ máy. Nếu giao cho doanh nghiệp khai thác thì không phù hợp, vì chưa có quy định cụ thể về việc chuyển tài sản công cho tư nhân quản lý”, vị lãnh đạo nói.

Hơn một năm qua huyện Quỳ Hợp đã gửi thư ngỏ kêu gọi nhà đầu tư, tổ chức nhiều cuộc họp xin ý kiến các sở ngành để tìm hướng xử lý, nhưng chưa biết áp dụng quy định nào để đưa dự án vào hoạt động vì không có hướng dẫn cụ thể. Thời gian qua, chính quyền phải bỏ kinh phí thuê bảo vệ trông coi hạ tầng.

Cách đó khoảng 5 km, bãi rác cũ hiện nay của huyện Quỳ Hợp rộng hơn một ha, nằm trong khu dân cư khối 1 và 2 thuộc thị trấn Quỳ Hợp đã quá tải, gây ô nhiễm nhiều năm. Theo tính toán, rác từ đây sẽ được đưa lên khu xử lý rác mới để phân loại và xử lý, nhưng dự án chưa đi vào hoạt động nên rác ùn ứ.

Chị Lê Thị Thực, 42 tuổi, nhà cách bãi bãi rác cũ khoảng 20 m, cho hay rác chất đống cao nay đã tràn xuống các lối đi. Khi trời mưa, nước rỉ từ bãi rác chảy ra lênh láng, ngấm vào đất gây ảnh hưởng nguồn nước. Hàng ngày gia đình phải ngửi mùi hôi thối, ruồi bay khắp nhà. Người già và trẻ em sức khỏe giảm sút.

“Cuộc sống chúng tôi bị xáo trộn hoàn toàn, ăn bữa cơm cũng không thể ngon miệng vì vừa đặt bát xuống là ruồi bu kín. Hơn 2 năm qua, thấy khu xử lý rác mới hoàn thành, gia đình tôi cùng 2 hàng xóm thở phào vì nghĩ bãi rác cũ sắp được dời đi, song chờ mãi không thấy”, bà Thực nói.

Theo ông Nguyễn Tiến Sửu, Chủ tịch thị trấn Quỳ Hợp, do khu xử lý rác mới chưa vận hành chính thức nên lượng rác của thị trấn và những vùng lân cận đều đưa về bãi rác cũ xử lý, gây quá tải và ô nhiễm. Một tháng trước chính quyền đã đóng cửa bãi rác cũ, dùng các biện pháp như san ủi, chôn lấp một số rác thải tràn xuống đường. Song đây chỉ là giải pháp tạm thời, về lâu dài cần bãi rác mới đi vào hoạt động để giải quyết các vấn đề tồn đọng.

Ông Trương Văn Nam, Giám đốc Ban quản lý dự án xây dựng cơ bản huyện Quỳ Hợp, cho biết theo hướng dẫn của các sở ngành, giữa tháng 12 huyện đồng ý cho một doanh nghiệp ở TP Vinh vận hành thử khu xử lý rác mới của huyện trong 3 tháng. Sau thời gian này, ngành chuyên môn sẽ làm quan trắc môi trường để đánh giá các yếu tố liên quan rồi thông báo để doanh nghiệp nộp hồ sơ đấu thầu.

“Sau 3 tháng vận hành thử, huyện sẽ tổ chức đấu thầu tập trung. Thời gian tới hy vọng sẽ có doanh nghiệp đủ năng lực tiếp quản khu xử lý rác, đưa dự án vào hoạt động chính thức để gỡ vướng cho nhà nước cũng như người dân”, ông Nam nói.

Đức Hùng