Sỏi mật là gì?
Tiến sĩ Rajan Dhingra – Bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa (Bệnh viện Paras thuộc thành phố Agra, Ấn Độ) – cho biết: Sỏi mật là những chất cặn cứng hình thành trong túi mật, nằm bên dưới gan.
Chúng thường được hình thành khi mật, chất hỗ trợ tiêu hóa, chứa quá nhiều cholesterol hoặc bilirubin.
Các yếu tố khác góp phần hình thành sỏi mật bao gồm béo phì, giảm cân nhanh, chế độ ăn nhiều chất béo và một số tình trạng bệnh lý như tiểu đường và bệnh gan.
Theo Tiến sĩ Rajan Dhingra, những triệu chứng của sỏi mật bao gồm: Đau bụng dữ dội, đặc biệt là ở phần trên bên phải của bụng, buồn nôn, nôn mửa và bị vàng da.
Sỏi thận là gì?
Bác sĩ Yajvender Pratap Singh Rana – Phó Giám đốc Khoa tiết niệu và Ung thư tiết niệu, Trung tâm Khoa học Thận & Ghép thận BLK-Max (Bệnh viện Chuyên khoa BLK-Max, New Delhi, Ấn Độ) cho biết, sỏi thận là những cặn cứng hình thành trong thận, thường bao gồm các khoáng chất như canxi, oxalate và axit uric.
Những viên sỏi này có thể gây đau dữ dội khi đi qua đường tiết niệu. Sỏi thận được hình thành khi nước tiểu chứa hàm lượng cao một số chất như canxi, oxalate và axit uric. Những chất này có thể kết tinh và tạo thành sỏi.
Tiến sĩ Rajan Dhingra thông tin thêm, béo phì, mất nước, ăn quá nhiều muối và protein động vật cũng như các tình trạng bệnh lý như cường cận giáp và nhiễm trùng đường tiết niệu có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận.
Điểm giống nhau giữa sỏi mật và sỏi thận
Cũng theo Tiến sĩ Rajan Dhingra, cả sỏi mật và sỏi thận đều được hình thành từ các chất kết tinh trong cơ thể.
Cả hai tình trạng đều có thể gây đau dữ dội ở các bộ phận cơ thể khác nhau. Đáng chú ý, cả sỏi mật và sỏi thận đều có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố về chế độ ăn uống như ăn nhiều chất béo đối với sỏi mật và chế độ ăn nhiều muối và protein động vật đối với sỏi thận.
Cả sỏi mật và sỏi thận đều có thể cần phải phẫu thuật cắt bỏ nếu chúng gây ra các triệu chứng nghiêm trọng. Đặc biệt nếu kích thước lớn sỏi lớn, thì người bệnh cũng cần phải phẫu thuật ngay.
Cách phân biệt giữa sỏi thận và sỏi mật
Vị trí
Tiến sĩ Rajan Dhingra cho biết, sỏi thận và sỏi mật đều được hình thành ở các cơ quan khác nhau. Sỏi mật hình thành trong túi mật, trong khi sỏi thận hình thành ở thận.
Triệu chứng
“Sỏi mật thường gây đau bụng, buồn nôn và vàng da, trong khi sỏi thận gây đau bụng, háng hoặc lưng, đi tiểu thường xuyên và tiểu ra máu”, Tiến sĩ Rajan Dhingra nói.
Thành phần
Sỏi mật chủ yếu bao gồm cholesterol hoặc bilirubin, trong khi sỏi thận bao gồm các khoáng chất như canxi, oxalate hoặc axit uric.
Yếu tố rủi ro
Các yếu tố nguy cơ gây sỏi mật bao gồm béo phì, giảm cân nhanh và chế độ ăn nhiều chất béo, trong khi các yếu tố nguy cơ gây sỏi thận bao gồm mất nước, chế độ ăn nhiều muối và protein động vật cũng như một số tình trạng bệnh lý như cường tuyến cận giáp.
Các phương án điều trị
Tiến sĩ Rajan Dhingra phân tích, các lựa chọn điều trị sỏi mật có thể bao gồm dùng thuốc làm tan sỏi hoặc phẫu thuật cắt bỏ túi mật. Còn đối với các lựa chọn điều trị sỏi thận, chúng có thể bao gồm kiểm soát cơn đau bằng các loại thuốc như thuốc chống viêm không steroid (NSAID), tăng lượng chất lỏng hoặc các thủ thuật như tán sỏi hoặc phẫu thuật loại bỏ sỏi.