Xuất bản sách của tác giả đoạt giải Nobel 2023

Bản tiếng Việt dày 142 trang, Thiên Nga dịch. Tác phẩm là câu chuyện ngụ ngôn về một người đàn ông đi lạc, được kể ở ngôi thứ nhất. Trong một ngày cuối thu, anh lái xe đến vùng nông thôn, bị mắc kẹt ở cuối con đường dẫn vào rừng, trong khi trời tối dần và có tuyết rơi. Thay vì tìm kiếm sự giúp đỡ, anh liều lĩnh đi sâu vào trong. Cuối cùng, nhân vật rơi vào ảo ảnh. Anh nhìn thấy những sinh vật phát sáng và bóng hình ai đó giống bố mẹ đã mất của mình.

The National Book Review nhận xét tiểu thuyết mang tinh thần chiêm nghiệm và thiền định, đậm chất siêu thực và siêu hình. Jon Fosse gợi ra những câu hỏi về sự tồn tại, đúng như Ủy ban Nobel từng nhận xét về phong cách của ông: “Jon Fosse chạm đến những cảm xúc sâu sắc nhất mà bạn có, những lo lắng, bất an, những câu hỏi về sự sống và cái chết”.

The Guardian đánh giá dù dày đặc ngôn ngữ độc thoại, trừu tượng, tác phẩm dễ tiếp cận với đa số độc giả. Giọng văn của Jon Fosse “kỳ lạ đến nghẹt thở, gợi nhớ đến phong cách của nhà văn, nhà viết kịch người Ireland Samuel Beckett, nhưng nhẹ nhàng và thấm đẫm tinh thần Thiên Chúa giáo hơn”.

Giải Nobel được trao cho Fosse hồi tháng 10/2023 vì “những vở kịch và văn xuôi sáng tạo mang lại tiếng nói cho những điều không thể nói được”. Ông có sự nghiệp đồ sộ với 39 tiểu thuyết và tuyển tập truyện ngắn, hơn 40 vở kịch, 13 tập thơ và một vài sách thiếu nhi. Tất cả đều được viết bằng Nynorsk, một dạng ngôn ngữ chính thức của khoảng 15% người dân Na Uy, chủ yếu ở phía Tây nơi ông sinh ra.

Dù còn xa lạ với độc giả châu Á, Jon Fosse khá nổi tiếng ở châu Âu. Ông là nhà soạn kịch còn sống có tác phẩm được biểu diễn nhiều nhất châu Âu, được dịch sang 40 ngôn ngữ khác nhau. Khách sạn ở Oslo, Na Uy có một dãy phòng được đặt theo tên ông. Theo The Guardian, từ năm 2013, nhiều fan của nhà văn đã kỳ vọng ông đoạt Nobel. Tuy nhiên, giải thưởng năm đó được trao cho Alice Munro. Ngoài viết kịch và tiểu thuyết, Fosse còn là dịch giả.

Hà Thu