Các nghiên cứu chỉ ra di truyền chỉ quyết định 25% tuổi thọ, 75% còn lại phụ thuộc vào môi trường và thói quen sống.
Không ngừng vận động
Khi một người già đi, những bộ phận có thể ảnh hưởng đến khả năng vận động gồm xương, cơ và khớp sẽ lão hóa. Tuy nhiên, nếu tiếp tục hoạt động thể chất thường xuyên, các bộ phân nói trên sẽ dẻo dai và là yếu tố quyết định tuổi thọ.
Một phân tích tổng hợp năm 2012 được công bố trên tạp chí Nghiên cứu lão hóa (Mỹ) giải thích, hoạt động thể chất làm giảm nhiều yếu tố nguy cơ tử vong chính, gồm tăng huyết áp động mạch, đái tháo đường type 2, rối loạn lipid máu, bệnh tim mạch vành, đột quỵ và ung thư.
Phân tích kết quả 13 nghiên cứu về mối quan hệ giữa hoạt động thể chất và tỷ lệ tử vong phát hiện, những người hoạt động thể chất giảm nguy cơ tử vong ở mọi nguyên nhân khoảng 30-35% so với những người còn lại. Các chuyên gia cho hay, những người năng động có thể sống thêm 7 năm.
Các nghiên cứu gần đây còn bổ sung, gia tăng hoạt động thể chất dù rất nhỏ, chẳng hạn đi bộ thêm mỗi ngày cũng có thể ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và tuổi thọ.
Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) khuyến nghị nên tập thể dục với cường độ vừa phải, tối thiểu 150 phút mỗi tuần và tập nhiều hơn sẽ tốt hơn.
Luôn kết nối với mọi người
Trong khi tuổi thọ trung bình ở Pakistan là 66 tuổi thì ở thung lũng Hunza, một vùng núi xa xôi của đất nước này, tuổi thọ trung bình là 100. Từ năm 2021, nhóm các nhà nghiên cứu Mỹ, đến sống ở Hunza và phát hiện một số yếu tố có thể góp phần tạo ra những khác biệt nổi bật này.
Theo đó, mối quan hệ gắn bó giữa người dân trong làng giúp họ có sức khỏe tốt hơn và sống lâu hơn. Nhiều nghiên cứu chứng thực rằng sự kết nối xã hội có thể tác động đáng kể đến tuổi thọ.
“Các khu dân cư và làng mạc rất gắn bó. Người dân Hunza chăm sóc lẫn nhau, đặc biệt là những người lớn tuổi. Ở đây không có nhà hưu trí. Người cao tuổi rất được gia đình tôn trọng và chăm sóc”, chuyên gia Samantha Shea cho biết. Sống ở làng hai năm, cô chưa bao giờ được trải nghiệm một không gian sống gắn bó như vậy.
Tránh thực phẩm chế biến sẵn
Một nghiên cứu năm 2017 được công bố trên tạp chí Y học New England tiết lộ, cải thiện chế độ ăn uống, ngay cả ở tuổi trung niên hoặc muộn hơn, có thể kéo dài tuổi thọ của bạn hơn một thập kỷ. Trên thực tế, nghiên cứu đó cho thấy việc cải thiện 20% chế độ ăn uống có thể giảm 14% tử vong do mọi nguyên nhân.
Các chuyên gia khuyên nên cố gắng bổ sung nhiều trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt, chất béo lành mạnh và protein nạc đồng thời giảm thiểu lượng muối, đường và chất bảo quản bổ sung.
Cách ăn uống này góp phần mang lại sức khỏe tốt cho người dân ở thung lũng Hunza. “Mọi người hiếm khi ăn thực phẩm chế biến sẵn và bạn chắc chắn sẽ không tìm thấy bất kỳ cửa hàng bán đồ ăn nhanh nào ở đây. Các bữa ăn thường được chuẩn bị tươi tại nhà hàng ngày. Hầu như nhà nào cũng trồng một loại rau nào đó”, cô Samantha Shea kể.
Giảm đồ ăn từ động vật
Các nghiên cứu về Blue Zones, các khu vực trên thế giới có số lượng người sống trên trăm tuổi cao hơn mức trung bình, cũng phát hiện giảm thiểu lượng thịt ăn vào có thể giúp bạn sống đến 100 tuổi.
Các nghiên cứu phát hiện những người sống trăm tuổi ở Blue Zone ăn khoảng 57gram hoặc ít thịt hơn khoảng năm lần mỗi tháng so với người dân nói chung. Họ cũng ăn ít sữa.
Người dân ở 4 trong 5 vùng Blue Zones ăn thịt nhưng rất ít. Họ dùng thịt như gia vị nên chế độ ăn có 95% là thực vật.
Sống lạc quan
Những người cao tuổi thường dễ bị căng thẳng mãn tính do mất dần khả năng tự lập. Tuy nhiên, hơn một nửa số người trăm tuổi không bị trầm cảm và ít lo lắng.
Nhờ tính cách tích cực, khả năng thích ứng mạnh mẽ với nghịch cảnh của cuộc sống, họ có thể chất tốt hơn, theo một nghiên cứu về Lão khoa trên thư viện Y khoa Mỹ.
Không hút thuốc
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nghiện thuốc lá gây tử vong tới 50%.
Một nghiên cứu về thói quen hút thuốc của người trăm tuổi giải thích, hút thuốc làm tăng tỷ lệ tử vong và khuyết tật, là nguyên nhân của nhiều bệnh mãn tính thường gặp ở người cao tuổi. Theo đó, 83,8% những người sống đến 100 tuổi chưa bao giờ hút thuốc.
“Sự kết hợp của hút thuốc cùng với các yếu tố nguy cơ khác như tăng huyết áp và tiểu đường làm tăng tần suất bị bệnh và tàn tật, cũng như làm tăng tỷ lệ tử vong”, nghiên cứu đăng trên Thư viện y khoa Mỹ, năm 2004, cho biết.
Nghiên cứu cũng cho thấy chỉ có 2,7% số người sống đến 100 tuổi là những người hút thuốc.
Nhật Minh (Theo BestLife)
Nguồn tin: https://vnexpress.net/6-thoi-quen-cua-nguoi-song-tren-100-tuoi-4718101.html