Kinh doanh một lĩnh vực chưa từng xuất hiện tại Việt nam, FiinGroup đã xoay sở như thế nào trong những ngày đầu, thưa ông?
Ông Nguyễn Hữu Hiệu: Một doanh nghiệp tiên phong mở lối có nhiều lợi thế riêng, nhưng cũng gặp không ít thách thức. Thời gian đầu rất khó khăn vì làm gì có đường, đi mãi mới thành đường đấy chứ. Sau gần một năm “dò đường” kể từ ngày thành lập công ty, chúng tôi vẫn mơ hồ không biết ngành phân tích dữ liệu Việt Nam kinh doanh như thế nào, chủ yếu học hỏi các công ty trong khu vực và tham chiếu với các mô hình trên thế giới để cố gắng áp dụng ở Việt Nam. Sau vài lần thử nghiệm và thất bại, chúng tôi mới nhận ra không thể bê nguyên những mô hình đó, vì thị trường Việt Nam có rất nhiều đặc thù riêng.
Giai đoạn sau, chúng tôi chuyển hướng làm theo mô hình bán thuê bao, tài khoản và gặp nhiều khó khăn. Trong gần một năm đầu liên tục “xoay bát hương, đổi mô hình”, công ty cơ bản chưa có nguồn thu đáng kể nào, trong khi vẫn phải trả tiền thuê văn phòng, lương nhân viên, mua sắm thiết bị… Tình thế khi đó buộc chúng tôi phải “lấy ngắn nuôi dài”, làm thêm đủ công việc để kiếm thu nhập, trang trải chi phí hoạt động cho công ty. Ngoài ra, việc có được những dự án tư vấn của nhà tài trợ như World Bank, ADB, UNDP, AusAid cũng giúp chúng tôi lúc “giáp hạt” và để “con thuyền không đắm” cho đến ngày công ty có doanh thu từ khách hàng đầu tiên.
Ông Nguyễn Quang Thuân: Bước ngoặt đến với FiinGroup chính là lúc chinh phục được đối tác Nhật Bản – Nikkei vào năm 2014. Thương vụ này khẳng định mô hình kinh doanh, chiến lược và hướng đi mà chúng tôi vạch ra là đúng đắn; từ đó không chỉ giúp chúng tôi có thêm nguồn vốn đầu tư vào chiều sâu và mở rộng sản phẩm, mà còn mở rộng cơ sở khách hàng lớn trong khu vực khi đầu tư vào Việt Nam. Nikkei được mọi người biết đến với các kênh truyền thông và chỉ số NIKKEI 225 nhưng thực tế họ cũng phục vụ hàng chục ngàn doanh nghiệp về dịch vụ dữ liệu trong khu vực ngoài việc có hàng triệu thuê bao thông qua việc mua lại Financial Times.
Được biết, tới tháng 8/2022, ông Nguyễn Hữu Hiệu mới chính thức đảm nhận vị trí Tổng Giám đốc, thay vì vai trò trước đó là Đồng sáng lập kiêm thành viên HĐQT. Điều gì đã dẫn tới sự thay đổi này?
Ông Nguyễn Hữu Hiệu: Từ năm 2021 trở về trước, công ty còn nhỏ, nhưng khi chuyển dần từ doanh nghiệp nhỏ sang doanh nghiệp vừa thì phát sinh rất nhiều vấn đề, đặc biệt là trong cách vận hành. Đó cũng là lý do tôi bắt đầu tham gia sâu hơn vào điều hành từ đầu năm 2021. Sang đến năm 2022, chúng tôi quyết định tổ chức lại mô hình nhằm đảm bảo sự độc lập và phân tách mảng kinh doanh xếp hạng tín nhiệm để FiinGroup tập trung vào mảng dịch vụ phân tích dữ liệu còn FiinRatings là đơn vị thành viên do FiinGroup sở hữu và kiểm soát, tập trung vào dịch vụ xếp hạng tín nhiệm. Theo đó, anh Thuân sẽ làm Chủ tịch HĐQT của cả hai công ty, đồng thời làm Tổng Giám đốc FiinRatings, còn tôi giữ vị trí Tổng Giám đốc FiinGroup.
Là người đi cùng FiinGroup từ những ngày đầu tiên, điều gì khiến ông thấy hài lòng và chưa hài lòng sau 15 năm?
Ông Nguyễn Hữu Hiệu: Sau 15 năm, điều khiến tôi hài lòng là chúng tôi luôn cố gắng phục vụ tốt hơn cho việc cân nhắc, ra quyết định của khách hàng trên các lĩnh vực như chứng khoán, đầu tư, thương mại, xuất khẩu. Nếu không có dòng luân chuyển của thông tin thì sẽ không thể có dòng luân chuyển nào về hàng hóa, dịch vụ, vốn diễn ra trên thế giới. Các thông tin, dữ liệu, phân tích và đánh giá mà chúng tôi đã thực hiện góp phần để các giao dịch được tiến hành, và đó là cơ sở quan trọng của nền kinh tế. Điều tự hào nhất là FiinGroup đã có những đóng góp nhất định trong việc làm tăng tính minh bạch, giảm sự bất đối xứng thông tin trên thị trường tài chính tại Việt Nam.
Bên cạnh đó, FiinGroup đối diện với những thách thức trong việc áp dụng công nghệ để tăng năng suất, tạo ra các ứng dụng phi truyền thống, cải thiện tính tức thời và nâng cao hàm lượng dự báo. Còn rất nhiều nhóm khách hàng mục tiêu mà chúng tôi chưa phục vụ được, đơn giản như 98% doanh nghiệp Việt Nam là vừa và nhỏ và trong đó có hơn 100 ngàn doanh nghiệp tham gia xuất nhập khẩu nhưng chúng tôi chưa phục vụ được họ trong việc tiếp cận thông tin đối tác ở nước ngoài cũng như về chính họ nhằm cung cấp đầy đủ các tiện ích có lợi cho họ như tiếp cận về tài chính, làm việc với ngân hàng và đối tác trong chuỗi giá trị của họ. Nếu được “kiểm chứng bởi bên thứ 3” thì doanh nghiệp sẽ có rất nhiều lợi ích.
FiinGroup làm thế nào để củng cố vị trí của mình khi ngày càng nhiều doanh nghiệp bước chân vào lĩnh vực này?
Ông Nguyễn Hữu Hiệu: Chúng tôi không ngại cạnh tranh vì đây là yếu tố cần thiết trong kinh doanh để trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình mỗi ngày. Nếu bạn độc quyền một sản phẩm, bạn sẽ rất dễ ngủ quên trên chiến thắng. Do đó, sự cạnh tranh với chúng tôi là động lực để cải thiện sản phẩm mỗi ngày.
FiinGroup vẫn luôn kiên trì với mục tiêu lấy dữ liệu làm nền tảng, nhưng chỉ dữ liệu thì không đủ. FiinGroup sẽ ứng dụng công nghệ datatech, AI, robot vào việc xử lý, phân tích để không chỉ đưa ra thông tin nhiều hơn, mà cần nhanh hơn nữa. Một nhân viên trước đây mất nửa ngày để viết báo cáo phân tích một doanh nghiệp thì nay một ứng dụng AI chỉ cần 5-10 phút đã viết xong. Đó là sự thay đổi rất lớn về mặt hiệu suất. FiinGroup sẽ đầu tư nhiều hơn nữa cho công đoạn nghiên cứu, phát triển sản phẩm và công nghệ để khẳng định vị thế đang có và duy trì lợi thế cạnh tranh so với đối thủ.
Ông Nguyễn Quang Thuân: Trong thời gian tới, chúng tôi dự kiến sẽ đưa dữ liệu của các doanh nghiệp ở 60 thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam để phục vụ các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong nước. Thay vì “trải thảm đỏ” cho các doanh nghiệp nước ngoài, đã đến lúc chúng ta phải phục vụ tốt hơn các doanh nghiệp trong nước. FiinGroup sẽ hợp tác với các đối tác quốc tế để giúp doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận được dữ liệu nhằm mục đích kiểm tra, thẩm định, thậm chí chấm điểm về độ uy tín của các đối tác quốc tế trước khi tiến hành giao dịch với họ. Đây cũng là lĩnh vực chưa từng được khai thác tại thị trường Việt Nam.
Với tâm thế đó, khi nhìn về tương lai 5 năm nữa, ông dự đoán bức tranh FiinGroup sẽ có những biến chuyển như thế nào?
Ông Nguyễn Hữu Hiệu: Hiện tại, quy mô doanh thu của FiinGroup còn rất khiêm tốn trong bối cảnh dư địa thị trường còn nhiều. Trong 5 năm tới, chúng tôi đặt mục tiêu tăng trưởng doanh thu cao hơn tăng trưởng về nhân sự, ứng dụng công nghệ nhiều hơn, từ đó tăng cường chế độ đãi ngộ cho nhân viên và tạo ra năng lực cạnh tranh cho công ty.
Ở Việt nam, có đến 98% doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ, chúng tôi mong muốn đến một lúc nào đó FiinGroup có thể phục vụ cho các doanh nghiệp này để họ không còn là doanh nghiệp “bé và yếu”. Thực tế, chúng tôi cũng đã có đường hướng để hiện thực hoá điều này với những sản phẩm mang tính chiến lược.
Ông Nguyễn Quang Thuân: Chiến lược của FiinGroup trong thời gian tới là đi vào chiều sâu và chuyên nghiệp hóa, để phục vụ tốt hơn không chỉ các định chế tài chính, nhà đầu tư chuyên nghiệp mà còn hướng tới cả phía doanh nghiệp. Tất cả đều dựa trên năng lực cốt lõi về phân tích dữ liệu tài chính, cụ thể là làm cho dữ liệu “biết nói” nhằm giúp khách hàng yên tâm ra quyết định và quản trị được rủi ro.
Thời gian tới, FiinGroup vẫn tập trung vào 4 mảng cốt lõi là (1) Thông tin Tài chính, (2) Thông tin Kinh doanh, (3) Nghiên cứu và Tư vấn và (4) Xếp hạng Tín nhiệm. Ngoài ra, FiinGroup đang thực hiện dịch vụ xác nhận trái phiếu xanh cho doanh nghiệp Việt Nam theo chuẩn quốc tế và các sản phẩm/dịch vụ liên quan đến ESG. Mong muốn của chúng tôi là trong số hàng tỷ đô trái phiếu xanh phát hành trong các năm tới đây thì sẽ có một phần là do chúng tôi xác nhận, chấm điểm hoặc dán nhãn cho họ. Điều này rất tốt cho thị trường tài chính và góp phần tạo ra một môi trường xanh và bền vững hơn cho thế hệ tương lai của chúng ta.
Về tình hình kinh doanh hiện tại, FiinGroup ở quy mô dự kiến khoảng 100 tỷ doanh thu năm 2023 và chúng tôi đặt mục tiêu tăng trưởng tối thiểu 40%/năm dựa trên sự cải thiện về doanh thu thuê bao và mở rộng từ mảng xếp hạng tín nhiệm. Theo đó, quy mô sau 5 năm nữa được kỳ vọng sẽ tăng gấp 3-4 lần hiện tại.
Sứ mệnh xuyên suốt 15 năm hoạt động của FiinGroup là “Vững tin phụng sự – Soi sáng thị trường”, FiinGroup đã, đang và sẽ thực hiện điều này như thế nào?
Ông Nguyễn Hữu Hiệu: Chúng tôi quan niệm “vững tin” là trong nội bộ, từ cổ đông đến nhân viên (chúng tôi gọi là các Fiiners), ai cũng tin tưởng vào sứ mệnh, chiến lược, phương hướng phát triển của công ty. Với khách hàng, thông qua việc tin tưởng sử dụng sản phẩm, dịch vụ của FiinGroup, họ “vững tin” để cân nhắc và ra quyết định kinh doanh tốt nhất có thể.
Vậy còn “phụng sự”? Sau 15 năm hoạt động, chúng tôi tự hào đã đóng góp một phần cho ngành tài chính, cho nền kinh tế bằng cách tăng cường cung cấp thông tin và cải thiện sự minh bạch trên thị trường vốn. Đồng thời, chúng tôi đưa ra những đánh giá, phân tích độc lập về các chủ đề của thị trường vốn, các ngành và nền kinh từ góc độ của một đơn vị cung cấp thông tin độc lập, trong đó có xếp hạng tín nhiệm. FiinGroup đã và đang được nhiều các tổ chức quốc tế như Ngân hàng Thế giới (World Bank), Công ty Tài chính Quốc tế (IFC), Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) đánh giá cao trong việc mang lại những giá trị qua các sản phẩm và dịch vụ phục vụ cho thị trường, cho nền kinh tế Việt Nam.
Trong chặng đường 15 năm, chúng tôi luôn đặt tính chính trực lên hàng đầu. Tính đến thời hiện tại, chúng tôi đã mạnh dạn từ chối rất nhiều lời đề nghị “hấp dẫn” (ví dụ: quản lý tài sản hoặc ủy thác đầu tư) để giữ vững phương châm “vững tin phụng sự” và giữ vững vai trò độc lập của một đơn vị phân tích dữ liệu tài chính. Bởi vì làm nghề về thông tin, dữ liệu mà không giữ được sự chính trực thì sẽ ảnh hưởng ngay đến chất lượng sản phẩm, độ khả tín của các sản phẩm và dịch vụ mình cung cấp và tham mưu cho khách hàng. Chúng tôi luôn tâm niệm rằng việc gì xuất phát từ mục đích tốt đẹp, có phương pháp đúng đắn, kết hợp với tinh thần làm việc hết mình thì việc gặt hái kết quả chỉ là vấn đề thời gian thôi.
Ông Nguyễn Quang Thuân: Quy mô công ty vẫn còn nhỏ, nhưng “phụng sự” được gì cho ngành và cho thị trường là chúng tôi sướng lắm (cười). FiinGroup làm phân tích dữ liệu phục vụ các nhà đầu tư tổ chức và cá nhân, phân tích dữ liệu và đánh giá thị trường nhằm phục vụ các giao dịch mua bán – sáp nhập và đầu tư vốn, v.v. với giá trị thương vụ xấp xỉ hàng chục tỷ đô một năm từ các nhà đầu tư khắp nơi trên thế giới vào Việt Nam. Ngoài ra, FiinGroup còn chấm điểm tín dụng cho hàng nghìn doanh nghiệp xuất nhập khẩu của Việt Nam và xếp hạng tín nhiệm hàng chục doanh nghiệp tham gia phát hành công cụ nợ trên thị trường.
Mặc dù số lượng xếp hạng tín nhiệm chưa nhiều, nhưng đã có nhiều doanh nghiệp huy động vốn thành công nhờ hoạt động xếp hạng tín nhiệm và những thông tin chúng tôi cung cấp. Nhiều định chế tài chính cũng bắt đầu dùng kết quả xếp hạng của chúng tôi để phục vụ công tác định giá lãi suất và quản trị rủi ro trong quá trình đầu tư. Đó là những kết quả ban đầu mà chúng tôi rất tự hào vì đã làm được.
FiinGroup chắc chắn không phải là đơn vị giỏi nhất trên thị trường, nhưng chúng tôi không bị ràng buộc bởi những yếu tố mâu thuẫn lợi ích trong quá trình đưa ra quan điểm. Từng bước chinh phục khách hàng với sự độc lập và khách quan trong sự hiểu biết của mình chính là điểm khác biệt của FiinGroup.
FiinPro-X là nền tảng mới kế thừa những ưu điểm của FiinPro. Theo anh, FiinPro-X có gì đặc biệt so với phiên bản trước đó hoặc so với những sản phẩm tương tự trên thị trường?
Ông Nguyễn Quang Thuân: Với những tính năng mới, dữ liệu chuyên sâu, FiinPro đã đáp ứng được yêu cầu cao của giới phân tích. Bởi nói về thông tin dữ liệu thì có ba yếu tố quan trọng nhất là nhanh chóng – chính xác – toàn diện, FiinPro là hệ thống cơ sở dữ liệu tài chính đáp ứng được cả ba yếu tố đó.
FiinPro-X kế thừa những ưu điểm của FiinPro với sự nâng cấp cả về công nghệ, tính năng lẫn trải nghiệm người dùng, sản phẩm này một lần nữa chứng tỏ vai trò tiên phong trong ngành dữ liệu tài chính. Nền tảng FiinPro-X cung cấp cho người dùng dữ liệu toàn diện từ vĩ mô, cơ sở dữ liệu của hơn 3600 doanh nghiệp đại chúng đến biểu đồ phân tích tài chính một cách nhanh chóng, mượt mà, chính xác và cá nhân hóa theo nhu cầu người dùng. Chúng tôi đã dành nhiều thời gian nghiên cứu và cải tiến để đem đến cho người dùng một nền tảng giúp họ đón đầu xu hướng dữ liệu mà không tốn nhiều công sức và tối ưu về chi phí.
