Trăm năm sau khi di cư lên Sao Hỏa, liệu con người có ‘tiến hóa’ thành một loài mới?

Kể từ khi nền văn minh của con người ra đời, chúng ta đã nhìn lên các vì sao và tự hỏi liệu có nền văn minh thông minh nào khác trên một hành tinh trong không gian sâu thẳm xa xôi hay không.

Đồng thời, với sự phát triển của nền văn minh nhân loại hiện đại, con người ngày càng mong muốn di cư đến các vì sao cũng như định cư trên các hành tinh khác, và Sao Hỏa được coi là hành tinh có triển vọng nhất ở thời điểm hiện tại.

Liên quan đến việc di cư vào không gian, con người không chỉ có ước mơ mà còn bắt đầu thực hiện chúng, chẳng hạn như NASA đã lên kế hoạch từ lâu cho việc hạ cánh có người lái lên Sao Hỏa, một khi việc hạ cánh thành công trên Sao Hỏa, điều đó sẽ đồng nghĩa với việc nhân loại đã thực hiện được bước đầu tiên của việc di cư lên Sao Hỏa và tạo bước đệm cho những kế hoạch lớn hơn trong tương lai.

Tuy nhiên, việc hạ cánh có người lái lên Sao Hỏa là một dự án rất lớn và toàn bộ quá trình phức tạp, nguy hiểm hơn so với việc hạ cánh có người lái lên Mặt Trăng.

Chuyến đi một chiều từ Trái Đất đến Sao Hỏa mất ít nhất 6 tháng, và cứ sau 26 tháng mới có  một thời điểm được coi là khoảng thời gian tốt nhất để di chuyển từ Trái Đất đến Sao Hỏa, vì Trái Đất và Sao Hỏa sẽ tiến lại gần nhau nhất cứ sau 26 tháng – khi khoảng cách chỉ khoảng 55 triệu km, trong khi khoảng cách xa nhất lên tới 400 triệu km.

Theo đó, các phi hành gia phải ở lại Sao Hỏa trong 26 tháng và đợi đến lần phóng tiếp theo trước khi quay trở lại Trái Đất. Toàn bộ dự án hạ cánh lên Sao Hỏa có người lái sẽ kéo dài tổng cộng khoảng ba năm!

Vì vậy, việc đưa con người lên Sao Hỏa là vô cùng khó khăn, cần phải đảm bảo cho các phi hành gia có đủ nguồn thực phẩm và an toàn trong khoảng ba năm. Nếu mọi việc suôn sẻ, tiếp theo con người sẽ xem xét cách cải tạo địa hình trên Sao Hỏa và thiết lập các khu định cư trên Sao Hỏa để có thể xây dựng được một thuộc địa trên Sao Hỏa có thể tự cung tự cấp.

Để cải tạo địa hình cho Sao Hỏa, điều đầu tiên cần làm là khiến cho hành tinh này trở nên nóng hơn. Nhiệt độ trung bình của Sao Hỏa chỉ là âm 55 độ, môi trường như vậy khiến con người khó có thể định cư lâu dài trên Sao Hỏa. Về lý thuyết, làm nóng Sao Hỏa không khó, con người rất giỏi làm nóng một hành tinh, chúng ta đã làm nóng Trái Đất suốt 100 năm qua.

Việc xây dựng các nhà máy trên Sao Hỏa sẽ liên tục thải ra các loại khí nhà kính như carbon dioxide và tạo thành hiệu ứng nhà kính vừa đủ. Loại “carbon dioxide” mà chúng ta ghét trên Trái Đất sẽ trở thành loại khí hữu ích trên Sao Hỏa.

Khi nhiệt độ của Sao Hỏa tăng lên, điều đó có nghĩa là con người có thể tham gia các hoạt động ngoài trời trong ngắn hạn, nhưng họ vẫn cần đeo mặt nạ dưỡng khí vì hàm lượng oxy trong bầu khí quyển trên Sao Hỏa rất thấp. Làm thế nào để tăng hàm lượng oxy trong bầu khí quyển Sao Hỏa? Tảo, rêu, v.v. trên Trái Đất có thể sẽ có ích vì chúng sinh sản nhanh chóng và giải phóng một lượng lớn oxy.

Nhưng dù thế nào đi nữa, tốc độ địa khai hóa Sao Hỏa sẽ rất dài và có thể phải mất hàng trăm, thậm chí hàng nghìn năm mới hoàn thành. Nhưng sẽ ra sao nếu con người tiến hóa để thích nghi tốt hơn với môi trường của Sao Hỏa?

Trên thực tế, điều này hoàn toàn có thể xảy ra, Sao Hỏa có môi trường khác biệt so với Trái Đất với lực hấp dẫn thấp hơn, bầu khí quyển mỏng hơn, nhiệt độ lạnh hơn và bức xạ cao hơn. Những thay đổi này có thể gây áp lực chọn lọc tự nhiên, khiến những người có đặc điểm di truyền giúp họ thích nghi tốt hơn sẽ có nhiều khả năng sinh tồn và truyền lại gen cho thế hệ sau. 

Nếu quần thể người trên Sao Hỏa bị cô lập khỏi Trái Đất trong thời gian dài, sẽ có ít sự pha trộn di truyền hơn. Điều này có thể dẫn đến sự phân hóa di truyền, khi các đột biến và đặc điểm thích nghi mới lan rộng nhanh chóng trong quần thể.

Mức độ bức xạ cao hơn trên Sao Hỏa có thể làm tăng tốc độ đột biến gen, dẫn đến sự xuất hiện nhiều biến đổi di truyền mới hơn. Một số đột biến này có thể mang lại lợi thế cho con người trong môi trường mới, góp phần thúc đẩy tiến hóa.

Và có lẽ chúng ta có thể tăng tốc độ tiến hóa của loài người bằng cách điều khiển gen của con người. Quá trình tiến hóa tự nhiên rất dài, nhưng thông qua kỹ thuật di truyền, việc cải thiện gen của con người có thể cho phép con người hoàn thành quá trình tiến hóa nhanh nhất có thể. Ví dụ, bằng cách sửa đổi gen da người để khiến chúng có khả năng chống lại tia vũ trụ tốt hơn và chịu được áp suất không khí thấp, con người cuối cùng sẽ không còn cần phải thở thông qua các bình dưỡng khí và trực tiếp sử dụng những vùng da để lấy năng lượng và oxy.

Khi đó, những người định cư trên Sao Hỏa có thể khác hoàn toàn với con người truyền thống và họ sẽ tiến hóa thành một loại người hoàn toàn mới: Người Sao Hỏa. Do môi trường sống hoàn toàn khác nhau, người Sao Hỏa có thể phát triển các ngôn ngữ, nền kinh tế và quan niệm đạo đức hoàn toàn khác so với những người sinh sống tại Trái Đất.

Tham khảo: Zhihu