Đặt câu hỏi chất vấn với Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, đại biểu Sùng A Lềnh (đoàn Lào Cai) nêu rõ, thời gian qua, thị trường bất động sản đóng băng, doanh nghiệp bất động sản gặp nhiều khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn, thanh khoản dòng tiền.
“Thị trường trái phiếu doanh nghiệp có thể nói là khủng hoảng, nhiều doanh nghiệp bất động sản chậm thanh toán gốc và lãi trái phiếu, nhất là trong bối cảnh áp lực đáo hạn và trả nợ trái phiếu doanh nghiệp năm 2023 là rất lớn. Điều này gây bức xúc cho nhiều người dân, làm sụt giảm niềm tin của thị trường và nhà đầu tư nên việc huy động vốn từ phát hành trái phiếu đạt thấp thì tiềm ẩn nguy cơ gây bất ổn xã hội”, đại biểu đặt vấn đề.
Do đó, đại biểu Sùng A Lềnh đề nghị Phó Thủ tướng cho biết trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước về vấn đề này, những giải pháp căn cơ để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thị trường bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp và thúc đẩy thị trường này phát triển an toàn, lành mạnh trong thời gian tới.
Trả lời câu hỏi của đại biểu, Phó Thủ tướng đồng tình rằng hiện nay thị trường bất động sản và thị trường trái phiếu doanh nghiệp gặp khó, cùng với những khó khăn khác, đang làm ảnh hưởng tới điều hành kinh tế vĩ mô cũng như hoạt động của các doanh nghiệp. Phó Thủ tướng chỉ ra một số nguyên nhân gây ra vướng mắc trong xử lý bất cập liên quan trái phiếu doanh nghiệp.
Nguyên nhân thứ nhất là việc quản lý khâu luân chuyển, sử dụng dòng tiền trong đòn bẩy tài chính còn nhiều vấn đề chưa hợp lý. Nguyên nhân thứ hai là có một số trường hợp vẫn còn vi phạm.
“Vừa rồi như chúng ta cũng biết ngành công an đã điều tra và truy tố. Thị trường trái phiếu hiện nay chưa có sự bền vững về cơ cấu, đặc biệt số nhiều trên thị trường là rủi ro”, Phó Thủ tướng nhìn nhận.
Ông lấy ví dụ về thị trường bất động sản. Tình hình sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp sau khi bị tác động của dịch bệnh Covid-19 còn nhiều khó khăn về mặt tài chính, do đó thanh khoản của trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ là rất khó khăn.
Theo Báo cáo của Bộ Tài chính vừa rồi, đến hạn thanh toán tính đến thời điểm 31/12/2022 là khoảng 1,2 triệu tỷ, trong đó đáo hạn của năm 2023 như đại biểu Quốc hội nói là 290.000 tỷ, đòi hỏi các doanh nghiệp phải có nghĩa vụ thanh toán.
Đối với thị trường bất động sản, Phó thủ tướng cho biết hiện còn nhiều khó khăn, bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân như về pháp lý, về cơ cấu sản phẩm. Ví dụ, những sản phẩm giá thấp còn bất hợp lý, nhà giá cao phục vụ cho người có thu nhập cao còn nhiều và cũng liên quan tới những vấn đề về năng lực của chủ đầu tư.
Về những giải pháp của Chính phủ thời gian qua, Phó Thủ tướng cho biết Thủ tướng thành lập 2 tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ do 2 đồng chí Phó Thủ tướng làm Tổ trưởng để nghiên cứu đánh giá những tồn tại, hạn chế, những nguyên nhân và đưa ra những giải pháp. Hiện nay, Chính phủ đang tiếp tục chỉ đạo để tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp, kịp thời chỉ đạo làm sao hoàn thiện căn cứ pháp lý để tháo gỡ những vướng mắc để cho thị trường hoạt động một cách thông suốt và hiệu quả.
Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đã ban hành và sửa đổi nhiều nghị định, như Nghị định 65, Nghị định 08, v.v..
“Gần đây tín hiệu của thị trường trái phiếu doanh nghiệp, dù cũng còn khó khăn, nhưng việc phát hành, thanh toán đã được thực hiện bằng những hình thức như bằng tài sản hoặc gia hạn thời hạn đáo hạn”, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cho biết. “Chúng tôi đã ổn định được tình hình và tiếp tục chỉ đạo để tháo gỡ được những khó khăn trên tinh thần là trách nhiệm thì theo nghĩa vụ, theo hợp đồng dân sự”.
Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh Nhà nước có trách nhiệm tham gia, kiểm tra, kiểm soát để thúc đẩy việc thực hiện theo các cam kết, theo các nghĩa vụ. Nếu có vi phạm phải xử lý nghiêm để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân cũng như của nhà đầu tư.
