Ngày 28 tháng 4 năm 1927, tại một phòng thí nghiệm nhỏ ở San Francisco, Philo Farnsworth – khi đó mới chỉ 20 tuổi – đã thực hiện buổi trình diễn công khai đầu tiên về một hệ thống truyền hình điện tử hoàn chỉnh.
Mặc dù trước đó đã có những nỗ lực sử dụng cơ chế cơ học để truyền hình ảnh, Farnsworth đã bước một bước dài hơn: ông sử dụng ống tia cathode (CRT) để truyền và hiển thị hình ảnh hoàn toàn bằng tín hiệu điện tử.
Thành tựu này không chỉ là một thí nghiệm khoa học ấn tượng, mà còn mở ra kỷ nguyên của truyền hình hiện đại, thay đổi sâu sắc cách con người giao tiếp, tiếp cận thông tin và giải trí.

Trước Farnsworth, các hệ thống truyền hình cơ học – chủ yếu dựa trên đĩa Nipkow, một thiết bị cơ học quay tròn để quét hình ảnh – đã đạt được những thành công bước đầu, nhưng còn vô cùng hạn chế về chất lượng và khả năng mở rộng.
Farnsworth, ngay từ khi còn là một cậu thiếu niên lớn lên ở nông trại Idaho, đã hình dung ra một hệ thống hoàn toàn điện tử, nơi hình ảnh được phân tích thành các dòng tín hiệu điện tử, rồi được tái tạo thành hình ảnh hiển thị.
Ý tưởng táo bạo đó, vẽ nên từ những dòng cày trên cánh đồng theo lời kể của ông, đã trở thành kim chỉ nam cho những nỗ lực nghiên cứu suốt tuổi trẻ của Farnsworth.
Buổi trình diễn năm 1927 đánh dấu lần đầu tiên một hình ảnh điện tử – đơn giản nhưng rõ ràng – được quét, truyền và tái tạo thành công mà không cần đến các bộ phận cơ học chuyển động.
Thiết bị của Farnsworth, sử dụng ống tách ảnh (image dissector tube) do chính ông phát minh, đã truyền đi một dãy các vạch thẳng – một hình ảnh khiêm tốn nhưng có ý nghĩa mang tính cách mạng.
Ngay lập tức, tiềm năng của phát minh này thu hút sự chú ý từ giới khoa học, doanh nghiệp và thậm chí cả các nhà đầu tư mạo hiểm, dù con đường thương mại hóa nó sẽ còn đầy chông gai.

Vai trò và ý nghĩa của phát minh này đối với lịch sử công nghệ là không thể đánh giá thấp. Truyền hình điện tử của Farnsworth đã đặt nền móng cho toàn bộ ngành công nghiệp truyền hình sau này.
Không có những hạn chế cơ học như hệ thống trước đó, truyền hình điện tử có khả năng truyền tải hình ảnh sắc nét hơn, nhanh hơn và ổn định hơn nhiều. Điều này không chỉ cho phép việc phát sóng truyền hình trực tiếp – một kỳ tích chưa từng có vào thời điểm đó – mà còn đặt nền móng cho những công nghệ hình ảnh điện tử hiện đại như màn hình CRT, camera điện tử và sau này là máy quay kỹ thuật số.
Tuy nhiên, Farnsworth không dễ dàng tận hưởng thành quả của mình. Những năm sau buổi trình diễn lịch sử, ông bị cuốn vào một cuộc chiến pháp lý khốc liệt với Tập đoàn RCA của David Sarnoff – ông trùm ngành công nghiệp phát thanh truyền hình Mỹ.
RCA tuyên bố rằng kỹ sư Vladimir Zworykin của họ đã phát triển các hệ thống tương tự, và tìm cách thâu tóm sáng chế của Farnsworth. Trận chiến pháp lý kéo dài nhiều năm, nhưng cuối cùng, Farnsworth đã giành chiến thắng vào năm 1934, khi tòa án công nhận ông là người đầu tiên phát minh ra hệ thống truyền hình điện tử hoàn chỉnh.
Tuy nhiên, sự mệt mỏi, chi phí pháp lý khổng lồ và ảnh hưởng của cuộc Đại suy thoái đã khiến Farnsworth khó có thể tận dụng thành quả tài chính từ phát minh của mình.

Mặc dù sự nghiệp sau này của Farnsworth chứng kiến thêm nhiều phát minh, từ radar, kính hiển vi điện tử, đến những đóng góp ban đầu cho công nghệ tổng hợp hạt nhân, ông vẫn luôn gắn liền với cái tên “cha đẻ của truyền hình điện tử.”
Thế giới hiện đại đã chứng kiến sự bùng nổ của truyền hình như một phương tiện giải trí và truyền thông đại chúng – từ những năm 1950, khi truyền hình bắt đầu trở thành vật dụng phổ biến trong mỗi gia đình, cho tới kỷ nguyên số ngày nay, khi những màn hình điện tử xuất hiện ở khắp mọi nơi từ điện thoại thông minh, laptop đến những tấm biển quảng cáo khổng lồ.
Sự ra đời của truyền hình điện tử không chỉ thay đổi cách con người tiêu thụ thông tin, mà còn tái định hình toàn bộ nền văn hóa toàn cầu. Truyền hình đưa thế giới đến từng phòng khách, cho phép mọi người chứng kiến sự kiện lịch sử theo thời gian thực, từ cuộc đổ bộ lên Mặt Trăng đến sự sụp đổ của Bức tường Berlin.
Nó cũng tạo ra những ảnh hưởng sâu sắc đến chính trị, với những cuộc tranh luận truyền hình đầu tiên giữa các ứng cử viên tổng thống Mỹ làm thay đổi cả kết quả bầu cử. Trong lĩnh vực giải trí, truyền hình đã tạo ra những biểu tượng văn hóa đại chúng, mở đường cho sự ra đời của các ngành công nghiệp phim ảnh, chương trình truyền hình thực tế và mạng truyền hình toàn cầu.

Ngày nay, trong thế giới tràn ngập thiết bị điện tử, thật dễ dàng quên rằng chỉ cách đây chưa đến một thế kỷ, ý tưởng truyền tải hình ảnh động qua sóng điện từ vẫn còn là điều kỳ diệu. Nhưng chính buổi trình diễn khiêm tốn ngày 28 tháng 4 năm 1927 của Philo Farnsworth đã châm ngòi cho cuộc cách mạng đó.
Dù Farnsworth cuối đời sống trong tương đối thầm lặng, thậm chí chứng kiến truyền hình phát triển theo những hướng mà ông không hoàn toàn ủng hộ, thì di sản của ông vẫn sáng rực trong từng khung hình mà chúng ta xem hàng ngày.
Philo Farnsworth không chỉ phát minh ra truyền hình điện tử. Ông đã mang đến cho thế giới một cách hoàn toàn mới để kết nối, để chia sẻ câu chuyện, để hiểu biết và để cùng nhau chứng kiến lịch sử được viết nên trong thời gian thực.
Trong tất cả những phát minh của thế kỷ 20, truyền hình điện tử của Farnsworth xứng đáng được ghi nhớ như một trong những bước ngoặt vĩ đại nhất.
Nguồn tin: https://genk.vn/philo-farnsworth-nhan-vat-bi-an-da-am-tham-thay-doi-the-gioi-chi-voi-mot-luong-anh-sang-dien-tu-20250428092344489.chn