Trịnh Duy Đồng hơn 10 năm liên tiếp là kỳ thủ cờ tướng số hai thế giới, bị gán biệt danh “Thiên niên lão nhị”, và không còn cơ hội leo lên số một nữa.
Trong buổi ra mắt sách “Thục Sơn thiếu hiệp” năm 2016, Trịnh Duy Đồng khi đó 22 tuổi, vừa vô địch quốc gia hai lần liên tiếp, trở thành kỳ thủ thứ tám trong lịch sử đoạt hai danh hiệu trở lên. Anh mời hai huyền thoại cờ tướng, Hứa Ngân Xuyên và Lữ Khâm tới buổi ra mắt. Ở đó, Ngân Xuyên nói: “Chơi cờ phải tránh được những sự cám dỗ, mong Duy Đồng có thể hiểu được”.
Duy Đồng ngưỡng mộ Ngân Xuyên, nhưng dường như anh không hiểu hết được những gì tiền bối nói. Hôm 12/1, kỳ thủ số hai thế giới nhận án cấm thi đấu trọn đời tại các giải thuộc hệ thống Liên đoàn cờ tướng Trung Quốc (CXA), vì mua bán độ.
Kỳ thủ có biệt danh “Thục Sơn thiếu hiệp” – Trịnh Duy Đồng. Ảnh: Chengdu Sports
Trịnh Duy Đồng sinh năm 1994 tại thành phố Thành Đô, tỉnh Tứ Xuyên. Vùng đất này sản sinh ra nhiều người nổi tiếng Trung Quốc mọi thời, như nhà thơ Lý Bạch, họa sĩ Trương Đại Thiên hay chính trị gia Đặng Tiểu Bình. Theo học giả Dương Danh Hy, đàn ông Tứ Xuyên phần lớn béo lùn, mặt to, mắt to và trông thông minh, lanh lợi. Duy Đồng có ngoại hình giống hệt như vậy,
Duy Đồng được bố dạy chơi cờ tướng khi mới 6 tuổi. Nhiều gia đình khác có thể không gò ép con theo đuổi đam mê ngoài việc học văn hóa, nhưng nhà anh thì khác. Ngay khi phát hiện tài năng của Duy Đồng, ông Trịnh đã đưa con tới cung thanh thiếu niên, rồi trường cờ Thành Đô. Ở đó, năng khiếu của anh được tôi luyện để dần được coi như “thần đồng cờ tướng”.
Năm 15 tuổi, Duy Đồng đã trở thành kỳ thủ chuyên nghiệp, ngừng học văn hóa một năm để thi đấu các giải tầm cỡ. Lối đánh của anh khi đó được Ngân Xuyên nhận xét là “có tài thiên bẩm”.
Ngân Xuyên sinh năm 1975, giàu thành tích cá nhân thứ hai lịch sử cờ tướng với 6 lần vô địch quốc gia, chỉ sau Hồ Vinh Hoa (14 lần). Ông cũng nhiều năm liền giữ vị trí số một thế giới, cho đến khi bị Vương Thiên Nhất soán ngôi năm 2014. Từ khi Duy Đồng gia nhập giới cao thủ cờ tướng, Ngân Xuyên đã có cảm tình với kỳ thủ người Tứ Xuyên.
Năm 2009, Duy Đồng vô địch trẻ toàn quốc, nên được dự Giáp Cấp Liên Tái (giải vô địch đồng đội Trung Quốc). Ở đó, anh thua Ngân Xuyên cả hai ván gặp nhau đầu tiên. Nhưng sau đó, kỳ thủ người Quảng Đông nói rằng “Duy Đồng sẽ vượt qua tôi trong ba năm”, hay “Duy Đồng sẽ vươn lên vị trí số một”.
Ngân Xuyên chỉ nói đúng một vế, đó là thực sự Duy Đồng vượt qua ông năm 2014 với chức vô địch quốc gia, nhưng vẫn đứng dưới Thiên Nhất một bậc.
Thiên Nhất hơn Duy Đồng 5 tuổi. Nếu Thiên Nhất được coi là tay ngang, gia nhập giới tinh hoa cờ tướng mà không trải qua trường lớp nào chuyên nghiệp, Duy Đồng lại được các cao thủ bồi dưỡng từ khi còn nhỏ ở các học viện uy tín. Kỳ thủ Tứ Xuyên từng nói rằng anh nhận được nhiều lời khuyên của những lão đại như Vinh Hoa, Ngân Xuyên, hay học trực tiếp từ Lý Ngải Đông và Tưởng Toàn Thắng.
Trận chung kết toàn quốc năm 2014 diễn ra trong mơ, giữa Thiên Nhất và Duy Đồng. Trong ván đầu tiên, kỳ thủ khi đó 20 tuổi thắng, và chỉ cần hòa ván tiếp theo để đăng quang.
Cần phải nói rằng năm 2010, Duy Đồng cũng cách chức vô địch quốc gia chỉ một ván đấu, ở tuổi 16. Tuy nhiên, thất bại trước Tưởng Xuyên khiến anh lỡ cơ hội trở thành kỳ vương trẻ thứ hai lịch sử, sau Vinh Hoa ở tuổi 15. Lần này, Duy Đồng không mắc sai lầm khi chặn được mọi đợt tấn công của Thiên Nhất, để cầm hòa ván thứ hai và lần đầu vô địch, trở thành kỳ vương thứ 18. Anh cũng là kỳ thủ Tứ Xuyên đầu tiên được phong “Đặc cấp đại sư”, nhờ danh hiệu này.
Trịnh Duy Đồng với chức vô địch cá nhân Trung Quốc năm 2014. Ảnh: Sina
Một năm sau, Duy Đồng lại gặp một kỳ vương ở chung kết cá nhân toàn quốc, lần này là Triệu Hâm Hâm. Trận đấu trải qua hai ván cờ tiêu chuẩn, hai ván cờ nhanh mà bất phân thắng bại. Nhưng đến loạt cờ chớp, Duy Đồng hạ gục Hâm Hâm trong ván đấu có tổng cộng 230 nước đi, để lần thứ hai liên tiếp đăng quang.
Khi đó, Duy Đồng đã sở hữu hai chức vô địch, nhiều hơn Thiên Nhất, nhưng vị trí số một quốc gia vẫn thuộc về kỳ thủ có biệt danh “Ngoại Tinh Nhân” (người ngoài hành tinh). Bởi vị trí số một quốc gia được tính dựa trên Elo cờ tướng, không phải số danh hiệu đạt được.
Trung Quốc là cái nôi cờ tướng và cũng là quốc gia mạnh nhất ở môn này. Top 10 kỳ thủ Trung Quốc cũng gần như là Top 10 thế giới. Những kỳ thủ vô địch cá nhân Trung Quốc được gọi là “kỳ vương”, đến nay có 21 người thuộc nhóm này. Nhưng riêng trong thế kỷ 21, đã có tới 14 nhà vô địch khác nhau.
Trong khi, vị trí số một theo Elo khó chiếm hơn vì đó là kết quả tích lũy hệ số dài hơi, không chỉ là một giải đấu. Sau thời kỳ thống trị của Ngân Xuyên, Thiên Nhất tiếp tục đứng đầu về Elo từ năm 2014 cho tới khi anh bị cấm thi đấu vĩnh viễn tháng 9/2023.
Mục tiêu của Duy Đồng không gì khác là lật đổ vị trí số một của Thiên Nhất, và giữa hai kỳ thủ này cũng có nhiều mâu thuẫn trong 10 năm qua. Duy Đồng từng ám chỉ Thiên Nhất dùng phần mềm gian lận khi thi đấu, dù không đưa ra được bằng chứng. Có lần gặp Thiên Nhất, kỳ thủ Tứ Xuyên được đồng đội đưa cho một máy phá sóng để đem vào phòng thi. Giữa ván đấu, anh cũng có lúc đứng lên là nhìn vào lưng Thiên Nhất để xem có gì bất thường không.
Thiên Nhất vẫn luôn tự tin rằng anh không hề gian lận, và từng thách đấu Duy Đồng 10 ván trong bất cứ điều kiện nào, “thậm chí cả ở phòng tắm”. Cuộc đấu này dự kiến diễn ra năm 2023, sau đó bị hủy.
Duy Đồng và Thiên Nhất còn đối nghịch cả ở phong cách đánh cờ. Nếu như kỳ thủ sinh năm 1994 có lối đánh toàn diện, mạnh về trung cuộc với khả năng tính toán, đại diện Bắc Kinh lại thiên hơn về lối chơi công sát, kèm kỹ năng vần tàn đỉnh cao.
Cuộc đua tranh và bảo vệ vị trí số một thế giới giữa Duy Đồng với Thiên Nhất còn có ý nghĩa về mặt kinh tế, với những chế độ đãi ngộ từ các đội và nhà tài trợ, có thể lên tới hàng triệu nhân dân tệ (hàng tỷ đồng) mỗi năm. Lòng thù địch, danh nghĩa vua cờ tướng và lợi ích tiền bạc có thể là nguyên nhân khiến hai quái kiệt kỳ đàn không tránh khỏi những cám dỗ, như Ngân Xuyên từng cảnh báo.
“Thiên nhiên lão nhị” (kẻ về nhì nghìn năm) là biệt danh làng cờ gán cho Duy Đồng, khi anh thất bại trong việc lật đổ Thiên Nhất 10 năm qua. Cuộc đua này có thể đã kéo dài thêm nhiều năm nữa, nếu như hai kỳ thủ này không dính chàm.
Vì thế, vế sau trong tiên đoán của Hứa Ngân Xuyên ngày nào, không bao giờ trở thành hiện thực được nữa.
Xuân Bình
Nguồn tin: https://vnexpress.net/trinh-duy-dong-thien-nien-lao-nhi-cua-co-tuong-trung-quoc-4838867.html