Sáng ngày 6/11, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội tiến hành phiên chất vấn và trả lời chất vấn.
Chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính về việc xử lý nhà đất khi sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp huyện, xã chậm, đại biểu Đoàn Thị Thanh Mai, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hưng Yên, nêu rõ bất cập nhiều trụ sở hành chính bỏ trống, lãng phí, trong khi còn nhiều cơ quan đang sử dụng chung nơi làm việc. Vì vậy, đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết thực trạng, nguyên nhân xảy ra tình trạng này và giải pháp căn cơ giải quyết tình trạng trên.
VÌ SAO LÃNG PHÍ TRỤ SỞ, TÀI SẢN CÔNG SAU KHI SÁP NHẬP?
Ở phần trả lời về công tác quản lý tài sản công, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết tài sản công thuộc cấp trung ương do Chính phủ quản lý, cơ quan tham mưu Chính phủ là Bộ Tài chính và các cơ quan trực tiếp quản lý tài sản công là các bộ, ngành. Còn tài sản công của các cơ quan huyện, xã do ủy ban nhân dân tỉnh quản lý.
“Đa số tài sản công sau khi sắp xếp các đơn vị cấp huyện, cấp tỉnh thuộc phạm vi quản lý của ủy ban nhân dân tỉnh, hiện đã xử lý được khoảng 90% tài sản công, còn 10% với gần 1.000 tài sản công chưa được xử lý; trong đó, có khoảng 500 tài sản công đang bị bỏ không, gây lãng phí”, ông Hồ Đức Phớc nói.
Về nguyên nhân gây ra lãng phí tài sản công, Bộ trưởng nêu rõ khi chuyển tài sản công cho các cơ quan, đơn vị ở nhiều địa bàn khác nhau không có nhu cầu. Hơn nữa, khi muốn định giá để bán tài sản công cũng khó khi muốn tìm cơ quan định giá.
Ngoài ra, để chuyển tài sản công sang mục đích khác, những trụ sở này cần phải được phê duyệt điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất và phải chuyển đổi mục đích sử dụng đất cùng một loạt các thủ tục khác; khi đó, mới chuyển sang đất sản xuất kinh doanh, hay bán cho hộ gia đình cá nhân để ở.
Giữa tháng 9 vừa qua, Bộ Tài chính ban hành hướng dẫn và có văn bản đôn đốc, tới đây sẽ làm việc với các đơn vị liên quan để hướng dẫn thêm, xử lý các tài sản công này, đảm bảo đưa vào sử dụng, phát huy hiệu quả.
BẤT CẬP CHO THUÊ TÀI SẢN CÔNG, VƯỚNG MẮC MUA LẠI TRẠM BOT GIAO THÔNG
Đại biểu Dương Minh Ánh, Đoàn Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội và đại biểu Lê Hoàng Anh (Gia Lai) đều băn khoăn việc chậm ban hành nghị định của Chính phủ để thi hành nhiệm vụ Quốc hội giao về tiết kiệm chi thường xuyên và phòng, chống lãng phí trong sử dụng tài sản công.
Bên cạnh đó, đại biểu Dương Minh Ánh phản ánh về những vướng mắc về quản lý tài sản công, pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công, tài chính, đất đai thì còn chưa đầy đủ, đồng bộ. Một số văn bản quy phạm pháp luật trong quản lý, sử dụng tài sản công ban hành vẫn còn bất cập và chậm.
Từ đó, đại biểu đề nghị Bộ trưởng làm rõ giải pháp khắc phục tình trạng chậm ban hành các văn bản liên quan đến quản lý tài sản công.
Về vấn đề này, theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, hiện đã có Luật Quản lý tài sản công năm 2017. Sau khi luật được ban hành, Chính phủ ban hành 20 nghị định và Thủ tướng Chính phủ ban hành 3 quyết định, Bộ Tài chính ban hành 15 thông tư hướng dẫn tài sản công.
“Các trạm BOT do thay đổi hướng tuyến, quy hoạch nên không sử dụng được nữa, khi đó, đoạn đường đó sẽ đưa về để Nhà nước quản lý thông qua việc mua lại trạm BOT của một số nhà đầu tư tư nhân. Tuy nhiên, hiện pháp luật chưa quy định về hình thức này”.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc.
“Lĩnh vực tài sản công liên quan đến tất cả các ngành, các cấp, từ cấp xã lên đến cấp Trung ương nên phạm vi quản lý rất lớn. Việc quản lý tài sản công thể hiện trách nhiệm của người được giao quản lý tài sản công đối với việc phát huy và sử dụng hiệu quả của tài sản công. Thời gian tới, Bộ Tài chính đang đề xuất Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội sửa Luật Quản lý tài sản công”, Bộ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh.
Nêu lý do phải sửa luật này, ông Hồ Phớc cho rằng, dù luật mới ban hành nhưng chưa bao quát được hết hành vi, tình huống nảy sinh trong thực tế. Ví dụ, luật hiện hành chưa quy định hình thức mua lại tài sản là các trạm BOT để biến thành tài sản công.
Bên cạnh đó, một số đơn vị sự nghiệp công lập khi liên doanh, liên kết, thuê tài sản công cũng có nhiều bất cập, cần được quy định chặt chẽ, cụ thể hơn. Do đó, Bộ Tài chính đề nghị Thủ tướng sửa đổi luật, nghị định về quản lý, sử dụng tài sản công.
Với chất vấn của đại biểu Lê Hoàng Anh, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, tháng 3, Thủ tướng ban hành quyết định thực hành tiết kiệm chống lãng phí thực hiện cho năm nay và các năm tiếp theo. Tuy nhiên, do liên quan đến nhiều ngành, cấp và lấy ý kiến nhiều nơi việc ban hành hơi chậm theo quy định.
Cũng theo Bộ trưởng Tài chính, cần nâng cao trách nhiệm các cơ quan quản lý tài sản công, như sáp nhập xóm, xã hay chuyển trụ sở mới, các cấp phải điều chuyển tài sản công có hiệu quả hoặc bán tài sản công để lấy tiền đầu tư phát triển mới để đạt mục tiêu.
Bộ trưởng cũng cam kết sẽ tăng cường công tác thanh kiểm tra và xây dựng cơ sở dữ liệu về tài sản công để theo dõi biến động tài sản công và siết chặt quản lý.