Từ khi ChatGPT ra đời, chúng tôi ngủ ít đi rất nhiều!

ChatGPT – chatbot do Open AI phát triển và ra mắt hồi tháng 11/2022 đã tạo nên cơn sốt toàn cầu, cán mốc 100 triệu người dùng chỉ sau 2 tháng. Sự ra đời của ứng dụng này khơi gợi hàng loạt cuộc thảo luận về tương lai loài người, chẳng hạn như ngành nghề nào sẽ biến mất vì những tính năng siêu việt của trí tuệ nhân tạo (AI).

Tại Diễn đàn Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2023 do Forbes Vietnam tổ chức, Tiến sĩ khoa học dữ liệu Nguyễn An Nguyên – Founder & CEO của Trusting Social cho biết công ty này có một trung tâm nghiên cứu các vấn đề rất sâu của AI, nên hiểu tương đối rõ về làn sóng mới này.

“ Tuy nhiên, khi được trải nghiệm ChatGPT, chúng tôi vẫn nhận ra thay đổi rất lớn. Ngay cả trong giới nghiên cứu AI cũng không thể tưởng tượng được khoảng cách đến trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI) lại gần như thế. Hiện nay trên thế giới, những người tiên phong của làn sóng này cũng đang ngỡ ngàng, bối rối và trăn trở về chuyện chúng ta có đi quá nhanh hay không ”, TS Nguyên đặt vấn đề.

Trusting Social được thành lập hồi năm 2013, là một công ty fintech dựa trên AI để chấm điểm tín dụng, giúp cải thiện khả năng tiếp cận tài chính cho những người chưa có lịch sử tín dụng. Hiểu đơn giản là dùng công nghệ để giúp người nghèo vay được tiền.

Năm 2019, Trusting Social trở thành ứng dụng đầu tiên trên thế giới chấm điểm tín dụng cho 1 tỷ người. Đến tháng 4/2022, Tập đoàn Masan đầu tư 65 triệu USD để mua lại 25% cổ phần Trusting Social.

“ Chúng tôi mong muốn trở thành “personal banker” (nhân viên ngân hàng cá nhân) cho hàng tỷ người nghèo. ChatGPT tạo ra cơ hội đó, giúp chúng tôi có thể phục vụ một người nghèo với đầy đủ thông tin tài chính, tín dụng mà chi phí chỉ từ vài chục cent đến 1 USD/tháng. Rõ ràng đây là cuộc cách mạng về chi phí.

Trong ban lãnh đạo, hàng ngày chúng tôi dành ít nhất 50% thời gian để tư duy lại về tương lai. Bản thân chúng tôi đã ngủ ít đi rất nhiều từ khi ChatGPT ra đời ”, ông Nguyên cho biết.

“Giấc mơ thành hiện thực qua một đêm” nhưng tiềm ẩn bất trắc

Quá trình phát triển của AI đi từ việc thực hiện một kỹ năng nào đó tốt hơn con người (như đánh cờ vua), sau đó đến AGI – trí tuệ nhân tạo tổng quát, rồi tới ASI – siêu trí tuệ nhân tạo. Mức AGI tức là có thể tư duy trừu tượng, giải quyết vấn đề, tự học được kinh nghiệm và học rất nhanh trong nhiều domain khác nhau mà không cần xây dựng mô hình riêng.

Ông Nguyên cho biết ChatGPT và GPT-4 đã vượt qua Turing Test – bài kiểm tra phổ biến nhất về mức độ trưởng thành của AI. Vì vậy, có thể nói ChatGPT và GPT-4 là bản beta, hoặc chính là AGI. Theo mô tả của CEO Trusting Social, khả năng của ChatGPT đã hơn một sinh viên ở Mỹ vừa tốt nghiệp.

“ Giai đoạn ChatGPT ngang với người, hoặc bằng 80-90% nhân loại là giai đoạn cực thú vị. Khi đó, tất cả các tổ chức, công ty, chính phủ đều có thể thay đổi và tăng năng suất lao động lên 5 lần, 10 lần hoặc hơn. Chúng ta đã bước qua ngưỡng cửa đấy rồi. Sau khi ChatGPT đã hơn 90% nhân loại, giai đoạn tiếp theo liệu nó có thể hơn 99,9% nhân loại hay không? Đến bao giờ nó sẽ hơn hẳn toàn bộ nhân loại? ”, ông Nguyên đặt câu hỏi.

“ Là một người trăn trở về chuyện làm thế nào để người nghèo tiếp cận tín dụng, tôi rất phấn khích bởi đây là cơ hội mà chúng tôi mong ước và đầu tư nhiều năm nay. Với những người làm AI, đây là giấc mơ thành hiện thực qua một đêm. Vậy nhưng khi AI vượt qua trí tuệ toàn bộ nhân loại, bên cạnh sự hưng phấn còn tiềm ẩn bất trắc đến mức loài người chưa từng trải qua ”, vị Tiến sĩ nhận định.

Ông Nguyên phân tích rằng nhân loại xây dựng một xã hội lấy con người làm trung tâm để thỏa mãn các nhu cầu, sự sáng tạo. Nhưng trong một thế giới mà siêu trí tuệ vượt trội hơn tất cả, loài người sẽ cộng sinh với AI ra sao là câu hỏi quan trọng cần nhiều thời gian hơn để nghiên cứu.

“ Ở đây có 2 giai đoạn. Giai đoạn AI bằng con người rất tuyệt vời, là một mùa thu đẹp, nhưng sau đó là mùa đông hay mùa xuân thì tôi không biết. Thực ra không ai có thể biết được. Nếu mất 10 năm để đến giai đoạn siêu trí tuệ, chúng ta sẽ có đủ thời gian thích nghi. Nhưng nếu chỉ còn 2 năm nữa, sự đảo lộn xã hội sẽ vô cùng ghê gớm ”, ông Nguyên nhìn nhận.

Khi được hỏi về cơ hội cho doanh nghiệp Việt trước bước ngoặt mà ChatGPT tạo ra, ông Nguyên cho rằng không nên quá đề cao thách thức về phần cứng.

“ Vấn đề khó khăn nhất là chúng ta có đủ trí tuệ hay không thôi. Chúng ta có cơ hội cạnh tranh. Viettel, VNPT, VNG, Trusting Social hay FPT kết hợp lại hoàn toàn có thể xây dựng được những mô hình trí tuệ nhân tạo tổng quát cho người Việt, có chỗ ngồi trong bàn tiệc lớn của nhân loại ”, CEO Trusting Social đánh giá.

Đối với các doanh nghiệp nhỏ hơn, ông Nguyên gợi ý họ có thể dùng AGI cho ngành của mình để tạo ra ứng dụng mới, mở ra cơ hội mới, ví dụ như Trusting Social là mở ra cơ hội về hội nhập tài chính.

“ Những điều trước đây chúng tôi không thể làm giờ đây đã trở nên khả thi ”, ông nói.