Theo báo cáo tài chính năm 2022 của 5 Tổng công ty phân phối điện của EVN cho thấy, doanh thu bán điện tăng nhưng lợi nhuận trước thuế đều giảm so với 2021. Cụ thể, Tổng công ty (TCT) Điện lực Miền Bắc đạt doanh thu 157.021 tỷ đồng, tăng 8% so với năm 2021; lợi nhuận trước thuế đạt 309 tỷ đồng, giảm 64%. Doanh thu TCT Điện lực Miền Trung đạt 42.650 tỷ đồng, tăng 8%; lợi nhuận trước thuế gần 454 tỷ đồng, giảm 57%. Doanh thu TCT Điện lực Miền Nam trong năm 2022 xấp xỉ 152.709 tỷ đồng, tăng 10% so với năm trước đó; lợi nhuận trước thuế hơn 293 tỷ đồng, giảm 76%. Doanh thu TCT Điện lực Hà Nội gần 46.783 tỷ đồng, tăng 10%; lãi trước thuế đạt 38 tỷ đồng, giảm 88%. Doanh thu TCT Điện lực TP.HCM đạt 58.893 tỷ đồng, tăng 14% nhưng lãi trước thuế lại giảm 71%.
Theo EVN, năm 2022 do chi phí nhiên liệu đầu vào cho sản xuất điện tăng dẫn đến ngành điện bị thua lỗ hàng chục nghìn tỷ đồng dù đã tăng cường các giải pháp tiết kiệm chi phí…
Nhiều ý kiến thắc mắc vì sao EVN thua lỗ nhưng các Tổng công ty phân phối điện vẫn có tiền gửi ngân hàng. Đơn cử trong năm 2022, TCT Điện lực Miền Bắc có hơn 10.500 tỷ đồng tiền gửi ngân hàng; TCT Điện lực Miền Trung có khoảng 5.000 tỷ đồng; TCT Điện lực Miền Nam là gần 5.500 tỷ đồng. TCT Điện lực Hà Nội có gần 5.000 tỷ đồng và TCT Điện lực TP.HCM có gần 4.000 tỷ đồng gửi ngân hàng.
Nhờ gửi ngân hàng, số tiền lãi gửi đã giúp các Tổng công ty cân đối tài chính. Số liệu cho thấy, kết thúc năm 2022, thuyết minh báo cáo tài chính của TCT Điện lực Miền Bắc cho thấy, lãi tiền gửi, tiền cho vay tại công ty gần 371 tỷ đồng. Con số này tại các doanh nghiệp khác lần lượt như sau: TCT Điện lực Miền Trung đạt gần 178 tỷ đồng; lãi tiền gửi năm 2022 của TCT Điện lực Miền Nam hơn 170 tỷ đồng; TCT Điện lực Hà Nội 166 tỷ đồng và TCT Điện lực TP.HCM là 155 tỷ đồng.
Làm rõ thông tin về vấn đề này, đại diện EVN cho biết, số tiền gửi mà báo chí đề cập cần được xem xét với số dư nợ ngắn hạn (60.045 tỷ đồng) tại cùng thời điểm của các TCT Điện lực. Chưa nói đến các khoản dư nợ dài hạn, chỉ xét riêng các khoản dư nợ ngắn hạn trên thì rõ ràng số nợ vay tại các đơn vị là rất lớn, nhu cầu trả nợ gốc và lãi vay trong năm rất cao nên đòi hỏi các đơn vị phải duy trì số dư đủ trả nợ đến hạn nhằm đảm bảo tín nhiệm tín dụng cho các khoản vay trong thời gian tới.
Ngoài ra, số dư tiền gửi trên được dùng để thanh toán trả nợ cho các nhà cung cấp, thanh toán tiền mua điện cho các nhà máy điện mặt trời mái nhà và nhà máy thuỷ điện nhỏ vào đầu tháng sau theo các hợp đồng đã ký kết để đầu tư hệ thống phân phối – bán lẻ đáp ứng nhu cầu tăng trưởng phụ tải, và chi phí cho hoạt động sản xuất kinh doanh.
Các Tổng Công ty Điện lực phải chủ động cân đối dòng tiền phù hợp để đảm bảo thanh toán nợ gốc và lãi vay kịp thời cho các đơn vị tín dụng, thanh toán cho các nhà cung cấp, các nhà máy điện theo quy định, đồng thời có trách nhiệm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn của đơn vị mình.
Nhiều ý kiến cho rằng, việc gửi tiền ngân hàng là chuyện hết sức bình thường trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Số tiền gửi có thể theo ngày hoặc chu kỳ nhất định. Số tiền lãi ngân hàng có thể giúp các doanh nghiệp bù đắp chi phí sản xuất kinh doanh, giảm bớt gánh nặng về tài chính…