Các nhà nghiên cứu từ Cục Quản lý Đại dương và Khí quyển quốc gia Hoa Kỳ (NOAA) đã phát hiện ra rằng sự suy giảm nhanh chóng của cua tuyết (Chionoecetes opilio) tại Biển Bering là hệ quả trực tiếp của biến đổi khí hậu do con người gây ra. Biến đổi này đã tạo ra sự thay đổi môi trường sinh thái từ điều kiện Bắc Cực lạnh giá sang điều kiện cận Bắc Cực ở phía đông nam Biển Bering. Cua tuyết, vốn là loài thích nghi với khí hậu lạnh, đã gặp khó khăn lớn khi môi trường sống của chúng trải qua quá trình borealization – chuyển đổi từ điều kiện Bắc Cực sang điều kiện boreal. Sự thay đổi này thường thấy ở các vùng có rừng lá kim phía bắc.
Cua tuyết (Chionoecetes opilio) là một loài cua biển có giá trị thương mại cao, được tìm thấy chủ yếu ở vùng biển Bắc Cực và các vùng nước lạnh khác trên thế giới.
Cua tuyết non thường trưởng thành trong các “hồ nước lạnh” – lớp nước dưới 2°C (35,6°F) nằm ở đáy biển do băng biển tan chảy để lại. Các hồ nước này hoạt động như một rào cản bảo vệ chống lại động vật ăn thịt, cho phép cua non phát triển an toàn.
Tuy nhiên, những hồ nước lạnh này đang nhanh chóng co lại do sự ấm lên của nước biển, tạo áp lực lớn lên quần thể cua. Sự co lại của các hồ nước lạnh dẫn đến việc cua non không còn nơi trú ẩn, dễ dàng trở thành mục tiêu của các loài săn mồi, trong đó có cá tuyết Thái Bình Dương. Đây là loài săn mồi chủ chốt đã gia tăng số lượng khi môi trường trở nên ấm hơn.
Cua tuyết thích nghi với môi trường nước lạnh, sâu và thường sống ở độ sâu từ vài mét đến hàng trăm mét. Loài vật này có mai cứng, thường có màu đỏ hoặc nâu sẫm ở mặt trên và màu trắng ở mặt dưới. Chân cua dài và thon, giúp chúng di chuyển dễ dàng trong môi trường sống.
Mike Litzow, tác giả chính của nghiên cứu và giám đốc Phòng thí nghiệm Kodiak thuộc Trung tâm Khoa học Thủy sản Alaska, cho biết: “Điều đặc biệt đáng chú ý là các điều kiện khí hậu tại phương bắc liên quan đến sự suy giảm số lượng của loài cua tuyết có khả năng xảy ra cao hơn 200 lần trong điều kiện khí hậu hiện tại (tốc độ ấm lên 1–1,5°C) so với thời kỳ tiền công nghiệp”.
Sự ấm lên toàn cầu không chỉ ảnh hưởng đến nhiệt độ nước biển mà còn thay đổi cấu trúc sinh thái của các hệ sinh thái Bắc Cực. Các nhà nghiên cứu cho biết, các điều kiện Bắc Cực thuận lợi cho sự sinh trưởng của cua tuyết ở Biển Bering sẽ tiếp tục suy giảm trong tương lai gần. Mức độ suy giảm đã được ghi nhận rõ rệt qua một nghiên cứu vào năm ngoái cho thấy số lượng cua tuyết đã giảm mạnh sau một loạt các đợt nắng nóng biển kéo dài từ 2018 đến 2021.
Cua tuyết là loài ăn tạp, thức ăn chủ yếu là các loài động vật nhỏ như động vật phù du, hải sâm và các loài giáp xác khác. Chúng có quá trình sinh sản khá phức tạp, con cái mang trứng trong một thời gian dài trước khi nở.
Nghiên cứu mới cũng khẳng định rằng sự suy giảm mạnh mẽ của cua tuyết có liên quan chặt chẽ với nhiệt độ mùa hè cao hơn xung quanh đáy biển, một dấu hiệu rõ ràng cho thấy các hồ nước lạnh quan trọng đang bị thu hẹp.
Ngoài ra, sự gia tăng của các loài săn mồi như cá tuyết Thái Bình Dương và sự bùng phát của bệnh cua đắng cũng phản ứng tích cực với nhiệt độ ấm lên của đại dương, làm gia tăng áp lực lên quần thể cua tuyết.
Mặc dù cua tuyết không bị “nấu sống”, nhưng sự ấm lên có thể ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất của chúng. Thí nghiệm trong phòng thí nghiệm cho thấy cua tuyết non vẫn có thể sống sót ở nhiệt độ lên tới 8°C (46,4°F). Tuy nhiên, sự thay đổi nhiệt độ này đã tạo ra những tác động phức tạp lên hệ sinh thái, gây khó khăn cho sự tồn tại của cua tuyết.
Cua tuyết được sử dụng trong rất nhiều món ăn, từ những món đơn giản như hấp, luộc đến những món ăn cầu kỳ hơn như nấu súp, làm gỏi. Ngoài ra, thịt cua tuyết còn được sử dụng để chế biến các loại thực phẩm chế biến sẵn như chả, bánh bao.
Litzow cảnh báo rằng sự kết hợp của nhiều yếu tố là nguyên nhân chính dẫn đến sự sụp đổ của cua tuyết. “Tất cả những yếu tố này là kết quả của biến đổi khí hậu do con người gây ra kể từ khi bắt đầu cuộc Cách mạng Công nghiệp vào đầu những năm 1900. Chúng chỉ ra sự chuyển đổi toàn diện sang điều kiện khí hậu phương bắc ở phía đông nam Biển Bering trong những năm ấm áp này”, ông nói thêm.
Kết quả nghiên cứu này đã được công bố trên Tạp chí Nature Climate Change, góp phần vào cuộc thảo luận toàn cầu về tác động của biến đổi khí hậu đối với các loài sinh vật biển. Cua tuyết Alaska đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng nếu các biện pháp không được thực hiện để giảm thiểu biến đổi khí hậu và bảo vệ hệ sinh thái Bắc Cực. Điều này đòi hỏi sự quan tâm và hành động không chỉ từ các nhà khoa học mà còn từ các nhà hoạch định chính sách và cộng đồng toàn cầu.
Nguồn tin: https://genk.vn/bi-an-ve-gan-10-ty-con-cua-tuyet-chet-o-alaska-cuoi-cung-da-duoc-giai-dap-20240826101618259.chn