WADA: ‘Mỹ cho phép VĐV dính doping thi đấu’

WADA và Cơ quan phòng chống doping Mỹ (USADA) đang xảy ra xung đột lớn, về một chiến thuật gây tranh cãi của nước này. Mỹ cho phép các VĐV dương tính với chất cấm tiếp tục thi đấu với tư cách “người cung cấp thông tin bí mật”, để làm tay trong cho USADA vạch trần những hoạt động doping lớn hơn, giai đoạn 2011-2014.

Trong thông báo ngày 7/8, WADA cho biết Mỹ đã cho phép một số VĐV dính doping tiếp tục thi đấu mà không bị truy tố. Theo Bộ luật phòng chống doping thế giới, những VĐV này cần bị xét xử, trừng phạt công khai trước khi được thi đấu trở lại. “USADA rõ ràng đã vi phạm điều luật này”, thông báo của WADA có đoạn.

Trước đó, USADA cũng ra thông báo giải thích rằng họ đã thông báo cho WADA biết về chiến thuật dùng VĐV dính doping làm tay trong. “Chiến thuật này cần thiết và hiệu quả”, thông báo của CEO USADA, ông Travis Tygart có đoạn. “WADA đã biết danh tính những VĐV này, trong đó có những người cần thiết cho những chiến dịch của cơ quan liên bang Mỹ như Lực lượng Chống ma túy (DEA) và Cục Điều tra Liên bang (FBI) về đường dây buôn bán người và ma túy”.

WADA phản đối thông báo của USADA, khi cho rằng họ không ký vào bất cứ văn bản nào ủng hộ chiến thuật của Mỹ. Bộ luật của WADA có một điều khoản cho phép các VĐV dính doping hưởng khoan hồng nếu hỗ trợ đáng kể cho các cuộc điều tra doping, nhưng không cho phép các VĐV tiếp tục thi đấu trước khi bị trừng phạt.

“Khi phát hiện ra việc làm của Mỹ năm 2021, nhiều năm sau khi họ thực hiện chiến thuật này, chúng tôi đã chỉ thị USADA chấm dứt”, WADA cho biết. “Chúng tôi phát hiện ít nhất ba trường hợp VĐV Mỹ dính doping nhưng tiếp tục thi đấu để hoạt động như tay trong, nhưng không thông báo cho WADA”.

WADA tiết lộ có một trường hợp VĐV Mỹ có đẳng cấp, tranh tài ở vòng loại Olympic và các giải quốc tế, đã thừa nhận với USADA việc sử dụng chất cấm như steroids và EPO, nhưng vẫn được phép thi đấu cho tới khi giải nghệ. “Họ chưa từng công khai danh tính, đình chỉ, hủy bỏ kết quả thi đấu hay thu hồi tiền thưởng VĐV”, WADA cho biết.

Sau khi bị WADA phát hiện những gì đã làm, USADA khuyên tổ chức này đừng công bố danh tính hay trừng phạt các VĐV đó. Bởi điều đó sẽ gây nguy hiểm cho các tay trong của họ. “Bị đặt vào tình thế bất khả thi, WADA buộc phải đồng ý, sau khi xác nhận với các cơ quan tình báo và điều tra Mỹ rằng VĐV có thể gặp nguy hiểm thật”, thông báo của WADA có đoạn.

WADA còn khẳng định có một VĐV đẳng cấp khác của Mỹ được dỡ bỏ lệnh đình chỉ thi đấu sau khi dính doping, mà USADA không thông báo cho họ. Nếu được thông báo, WADA không bao giờ cho phép điều này xảy ra. “Các VĐV khác sẽ cảm thấy thế nào khi biết họ phải thi đấu với những kẻ gian lận không bị trừng phạt?”, tổ chức có trụ sở ở Canada viết thêm.

WADA thành lập năm 1999, theo quyết định của Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC), để phòng chống doping. Bộ luật của WADA được trên 650 tổ chức thể thao công nhận, trong đó có các tổ chức phòng chống doping quốc gia như USADA.

Tháng 4/2024, báo Mỹ New York Times cho biết có 23 thành viên trong đội bơi Mỹ dương tính với chất cấm TMZ, bảy tháng trước Olympic Tokyo năm 2021. Tuy nhiên, họ vẫn thi đấu, và một số còn giành huy chương. Tờ báo tố WADA và Cơ quan phòng chống doping Trung Quốc (Chinada) che đậy cho những VĐV này. Tuy nhiên, WADA phản hồi rằng lượng chất cấm được VĐV tiêu thụ không có tác dụng tăng cường màn trình diễn của họ.

Xuân Bình